Климаттың адам өмірі мен шаруашылық әрекетіне тигізетін әсері.

Тақырыбы:    Климаттың адам өмірі мен шаруашылық әрекетіне тигізетін әсері.

Білімділігі: Климаттың адам өмірі мен шаруашылық әрекетіне тигізетін әсерімен, агроклиматтық қорлармен таныстыру.

Дамытушылық: Картамен жұмыс істеу  қабылеттерін дамыту.

Тәрбиелігі: Іздемпаздыққа, мәдениеттілікке баулу. Ұжымдылыққа тәрбиелеу. Отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Көрнекті құралдар:  Қазақстан физикалық картасы, атлас.

Сабақ түрі;   аралас сабақ

Әдіс-тәсілдер: түсіндіру, оқұлықпен, картамен,әңгіме.

Сабақ барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі

— сәлемдесу

— сабаққа қызығушылығын оятып, назарларын аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

Географиялық диктант

1) Қазақстанның жері негізінен ………….. болып келеді.

2) Қазақстанның жауын – шашынның орташа жылдық мөлшері ……… ……… аралығында.

3) Қазақстанның жауын – шашын ең көп түсетін жері ……………. .

4) Қазақстанның жауын – шашын солтүстікте орта есеппен …………. .

5) Жылдық жауын шашын мөлшерінің буланушылықа қатынасын ……………  ………………. деп атайды.

6) Шилісу ауылының буланушылық 1150 мм, ал жауын – шашын 195 мм. Ылғалдану  коэффициентін тап?           

ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

1. Климаттың адам өмірі мен шаруашылық әрекетіне тигізетін әсері

• Ауыл шаруашылығына тигізетін әсері ерекше. Солтүстігінде – егін шаруашылығы; оңтүстігінде – суармалы егіншілік дамыған.
• Бірақ климат жағдайлары адамның шаруашылық әрекетіне барлық уақытта қолайлы емес.
• Жаз өте ыстық, құмның беті 60-70⁰С қа қызады.
• Ылғалы аз, ыстық құрғақ жел – аңызақ тән. Дала зонасында – 5-10 күн. Шөлейт – 40, Қызылқұм – 100күн.
• Соңғы 20 жыл ішінде қуаңшылық 4 рет болды.
• Оған қарсы қар тоқтату, орман алқаптарын отырғызу, жер суару шаралар қолданады.
• Шаңды дауыл. Желдің жылдамдығына және топырақ жамылғысының сипатына тығыз байланысты. Ол ауа құрғақ кезде, борпылдақ топырақты алапта соғатын қатты жел. Ауыл шаруашылығына көп зиян келтіреді. Дала зонасында – 20-38 күн болады. Оңтүстігіндегі құмды шөлдерде – 50-60 күн болады.
• Үсік, көктемнің аяқ кезінде, күздің басында, кейде теріскей жақта жазды күндері арктикалық ауа массасының енуіне байланысты.Ауа температурасы 0⁰С тан төмендеп, топырақ беті тоңазып кетеді. Көбінесе солтүстік және орталық бөліктерінде.
• Көктайғақ, оңтүстік және орталық аудандарда жиі байқалады.

    ІV. Бекіту

Сәйкестік тест

1. Қорытынды

• Бағалау
• Үй тапсырмасы § 27, 96-98 бет оқу
• Реферат. Тақырыбы: Шилісу ауылының қаупті атмосфералық құбылыстары