Көпмүшелерге амалдар қолдану

Касымжанова Нургуль  Еркиновна

математика пәнінің мұғалімі

 ШҚО Күршім ауданы Қазақстан ауылы

«Қазақстан негізгі орта мектебі»КММ

Көпмүшелерге амалдар қолдану

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:көпмүшелерді қосу,азайту,стандарт түрге келтіру,ықшамдау және бірмүшені көпмүшеге көбейту амалдарын меңгергенін жүйелеу,бекіту,бақылау жұмысына дайындық.

Дамытушылық:оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін,білім,білік дағдыларын дамыта отырып,математикалық тілде сөйлеу және ой қорыту дағдыларын қалыптастыру.

Тәрбиелік:оқушыларды ұйымшылдыққа,дәлдікке,ұқыптылыққа,бір-бірін мұқият тыңдауға және ортақ шешім қабылдауға тәрбиелеу

Сабақ типі:бекіту сабағы

Сабақ түрі:сайыс сабақ

Сабақтың әдісі:танымдық ойын,тест,сұрақ-жауап,топпен жұмыс т.б

Сабақтың көрнекілігі:интерактивті тақта,слайдтар,сәйкестендіру тесті,симантикалық карта,суреттер,сызбалар т.б

Пән аралық байланыс:геометрия,информатика,физика

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру

І бөлім. «Ұқыпты оқушы» (үй тапсырмасын тиянақты орындап келген оқушыға 10 ұпай,толық орындамаған оқушыға 5 ұпайдан беру).№ 204,205

Сайысты бастамас бұрын оқушыларды екі топқа бөлемін.

І топ. «Білгіштер» тобы.

Ұраны: «Көп білгеннің өзіңе пайдасы бар,

Уақыт жетті біліміңді іске асырар!»

ІІ топ. «Білімділер» тобы.

Ұраны: «Білімді болсаң жарқырап тұрған күндейсің,

Білімсіз болсаң күн шықпайтын түндейсің!»

ІІ бөлім. «Білгіш болсаң айтып көр!» (анықтамалар мен ұғымдар бойынша сұрақ-жауап түріндегі сайыс,әр дұрыс жауапқа 10 ұпайдан беріледі)

Сұрақтар:

1.Көпмүше деп нені айтады?

2.Көпмүшенің мүшелері дегеніміз не?

3.Екі мүше дегеніміз не?

4.Ұқсас мүшелер дегеніміз не?

5.Теңбе-тең түрлендіру дегеніміз не?

6.Көпмүшенің дәрежесі дегеніміз не?

7.Стандарт түрдегі көпмүше дегеніміз не?

8.Көпмүшелерді қосу ережелерін айтыңдар

9. Көпмүшелерді азайту ережелерін айтыңдар

10.Бірмүше мен көпмүшелерді қандай заңдылықпен көбейтеміз?

ІІІ бөлім.

 «Көпмүшелер бірмүшелердің алгебралық қосындысынан құралған,

Көбейткішке жіктеу үшін ортақ көбейткішті жақша сыртына шығарған!»

(ортақ көбейткішті жақша сыртына шығаруға байланысты деңгейлік тапсырмалар сайысы.Интерактивті тақтада деңгейлік тапсырмалар беріледі.

А деңгей-10ұпай. В деңгей-20ұпай. С деңгей-30 ұпай.Тапсырмалар астында атақты ғалымның суреті жасырылған.Тапсырмалар толық шешілгеннен кейін оқушылар ғалымның атын атаулары тиіс)  /Евклид/

• 10 ұпайлық есептер:
• ав+ах             2)mt+nt

3)5а²+15ав               4)-2ах-6а

5)35х² + 15х²           6)8а+4р

• 20 ұпайлық есептер:

1)-20а+30с                       2)4а³у-8а²у²

3)14а³к-21а²к³                 4)5а³-20а²у+25ау²

5)6ах-9а²+18ах²              6)-7а²-14ав+21в

• 30 ұпайлық есептер:

1)30pq³+18p²q²-16p²q                3)5а⁴+10а³в-30а²в²-20ав³

2)8х⁴у³-12х²у²+20х³у²               4)-6аt²+9t³-12t⁴-3a²t²

 

ІV бөлім.

 «Көбейтудің үлестірімділік заңыменен есептеледі,

Табыңдаршы,қандай мүшелер бір-біріне көбейтіледі?»

(бірмүшені көпмүшеге көбейту сайысы)

• 10 ұпайлық тапсырмалар:

1)5(х+3)              2)3(х+7)

3)2(5-а)               4)5(р-8)

5)6(а-3в)             6)(в+3а)5

• 20 ұпайлық тапсырмалар:

1)5х(6х+3у)                     2)-6а(5в-2а)

3)-4х(2х³-5х+6)               4)-2х(х²-2х+3)

5)2ав(3а²-4ав+2в²)          6)2у²(3ау-2уа³)

• 30 ұпайлық тапсырмалар:
• — х(-9х²+6х-15)            2)- ху(2х²+12ху-6у²)

3)-2рк(-1 р²— рк+к²)          4)3ас(3а³-5ас²-2а²с+4с)

5)-3х²у(-2ху³+5х²у²-5х³у+4х⁴)

6)-5авс(4ав²с-7а²вс²+3а²вс)

V бөлім. «Сергіту сәті»

(топтарға математикалық жұмбақтар беріледі)

1.Нәрселерді санағанда,

Керек ол бізге ауадай.

Айтыңдаршы бұл қандай сан,

Жан-жағыңа қарамай.  (натурал сан)

2.Физикаға да қажетті,

Геометрияға да қажетті,

Алгебраға да қажетті,

Дөңгелектеп сызатын,

Табыңдаршы атауын.  (Циркуль)

 

3.Санасаң,бір үйде төртеу бар,

Қаласаң ауызды өртейтін нәр.  (бұрыш)

4.Он түйеде қанша аяқ,

Бес жылқыда қанша аяқ,

Бес тауықта қанша аяқ,

Табыңдаршы қанекей

Жиынтығы қанша аяқ?

                                      (70 аяқ)

5.Туған күнім еді кешке бүгін,

Тойлап өттім дүркін-дүркін.

Тойласуға Айгүл келді,

Майгүл,Майнұр,Назгүл келді,

Нұргүл,Гүлгүл,Гүлнұр келді,

Көрші ауылдан ағам келді,

Екі қызын ала келді.

Жұмысынан шыққан бойда,

Сыйлығымен жеңгем келді.

Көршілерден Айбар келді,

Айдар,Қайдар,Дидар келді,

Айдар,Айбар жұп боп келді,

Барлығы қанша адам болады?

Туған күн иесі сонша жасқа толады!

                                                   (17 жас)

VІ бөлім. «Барар жолды ұмытып адасып қалма,

                   Өз үйімді таптым деп шатасып қалма»

(семантикалық карта мен сәйкестендіру тесті.

Әр дұрыс сәйкестікке 10 ұпайдан)

 

 

Сәйкестендіру тесті:

1)5а³вс²(-0,2авс³)(-ав)                      12а⁴-14а²в²-20в⁴

2)(-2а³в²)³(-0,5ав)²                            20а²-17ав+3в²

3)16а⁵в³с²: (-0,4а³вс)                        а⁵в³с⁵

4)(6а²+5в²)( 2а²-4в²)                        -40а²в²с

5)(5а-3в)(4а-в)                                 -2а¹¹в⁸

Семантикалық карта:

Р/с	а	в	ав2+в3=12	-ав-а2= -4	ав-а2= -2	5а5-3в2+9=142	3а2в-ав2+7=17
1	1	2	+
2	1	-1			+
3	2	1					+
4	1	3		+
5	2	3				+

 

VІІ бөлім. Бағалау  Екі топтың ұпай сандары есептеліп,жеңген топ марапатталады.

VIII Үйге:№ 208,209

Ережелерді жаттау және бақылау жұмысына дайындалу.

Қорытынды: бағалау.