Атырау инженерлік-гуманитарлық институтының колледжі» мекемесі
«Физика және астрономия» пәнінің жоғары санатты оқытушысы
Сұпығалиева Ақмарал Мерзиянқызы
Сабақтың тақырыбы: Өткізгіштерді тізбектей және параллель қосу. (Ашық сабақ)
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Тұрақты ток заңдарын білу, білімдерін тұрмыста, техникада, күнделікті қажеттілікке қолдана білуге үйрету.
Сабақтың тәрбиелік: Іскерлікке, ұқыптылыққа. Ынтымақтастыққа тәрбиелеу.
Сабақтың дамытушылық: Оқушылардың ой-өрісін дамытуға, пікір таластыруға, өзіндік
қор жасауға дағдыландыру.
Сабақтың түрі: аралас, жаңа білімді қалыптастыру.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, салыстыру, көрнекілеу, тәжірибелік.
Пәнаралық байланыс: техникалық механика, математика,металдар технологиясы.
Пайдаланылатын көрнекіліктер: кеспе бетше, кодоскоп, реостаттар, экран, тақта.
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен сәлемдесу, психологиялық көңіл-күйін байқау
2.Сабақта көрнекті құрал – жабдықтарды түгендеу
Сабаққа қатысуын қадағалау , сабақ мақсатымен таныстыру
3.Үй тапсырмасын қайталау
А)Миға шабуыл: 2 топқа бөлу, топпен жұмыс.
Б)Компьютермен жұмыс, кіші тест алу (4 оқушы)
- Өткізгіш ұштарындағы кернеу 6 В, ал оның кедергісі 2 Ом, ток күші неге тең? I=
- Ток күші 32 мкА болса, 1 наносекунд ішінде өткізгіштің көлденең қимасы арқылы қанша электрон өтеді ( c=1.6 x 10-19 Кл) q==N▪e; Тһ=2▪102
- Егер 20 Кл заряд өткізгіштің 20×10-2 м2 қимасы арқылы 10с ішінде өтетін болса, ток күші неге тең?
T==2A
- Егер 10 с ішінде 6 Ом кедергі арқылы 3 Кл заряд өтетін болса, кедергідегі кернеуді табыңдар?
; U=IR=1.8 B
4.Сабақты бекіту
Карточкамен жұмыс:
- Ток күші дегеніміз не? Ток күшінің формуласы, өлшем бірлігі.
- Ток күшін қандай құралмен өлшейді? Амперметр тізбекке қалай жалғанады?
- Ом заңы формуласы.кедергі
4 оқушы схеманы құрастырады
Сабақты қорыту: кодоскоппен көрсету, блок-схема
5.Жаңа сабақты түсіндіру (Тірек конспект, колоскоп арқылы)
Тұрмыста және техникада әртүрлі қыздыру шамалары , үтіктер , электр пештері, тұтынушылар,электр қозғалтқыштары т.б. қолданылады.
Өткізгіштерді жалғаудың 2 түрі бар
- Тізбектей қосу схемасы
I=I1=l2=ln Бірдей тәжірибе
U=U1+U2+…..+Un
R=R1+R2+……+Rn
- Паралель қосу схемасы
U=U1=U2=……Un
I=I1+l2+….ln
Анықтамалары: 1 және 2
Қолданылуы: тармвай, троллейбус, электр генераторлар, тоңазытқыш, теледидар, электр желдеткіш, аспаптар, музыкалық центр.
- Аудиториямен жұмысы:
- Диалог
- Бетпе – бет екі топтың бір-біріне сұрақ қою арқылы білімін тексеруі.
-Параллель қосқанда өткізгіштің барлығы үшін бірдей шама не?
-Өткізгіштерді тізбектей қосқанда барлық өткізгіштерде бірдей болатын қандай шама?
-Тізбектің учаскесі үшін Ом заңы қандай?
-Электр лампасының тоқ күші 0,5А, ал оның ұштарындағы кернеу 2В.
-Сымның кедергісі неге тең?
- Кім шапшаң?
Тәжірибе жасау. Қалай шығарып алуға болады?
Суы бар стаканға мұздың кішкентай кесегін тастаңдар да, жіп және бір шымшым тұз арқылы мұзды судан шығарып алыңдар.
Жауабы: Жіпті мұздың үстіне қойыңдар да, тұз себіңдер салқындатқыш қоспа пайда болады да, жіп мұзға жабысып қатып қалады. Біраз күте тұрып, жіпті жоғары қарай көтеріңдер, сонымен бірге мұз да көтеріледі.
- Жаңа сабақты бекіту
- Деңгейік есептер шығару
- Ток күші өткізгіш кедергісі R2 арқылы өткенде 5 есе көп болады.
- Егер R1 = 10 Ом кедергі арқылы 6А ток өтіп жатса, R2 = 80 Ом кедергі арқылы өтіп жатқан токты табу керек.
- Берілгені: параллель жалғанғанда
R1=150 Oм U1 = U2 = U
R2 = 30 Ом IR = IR →;
Т/к:
- Кедергілер R1 = 10 Ом R2 = 2 Ом R3 = 3 Ом R4 = 4 Ом регисторлары АВ нүктелерінде ток көзіне қосқандағы олардың жалпы кедергісі қандай?
Берілгені: Шешуі:
R1 = 120 Ом R1I1= R1I2
I 3 = 6 А R1 R2
R2 = 80
Т/к: I2 -?
R1
A B
R3 R3
Жауабы:
R4
- 4. Егер кедергі екі есе кеміген кезде ток күші 3 есе артса, тізбектің учаскесінде кернеу қалай өзгерген?
Жауабы: n=1.5 есе артқан.
- Сабақты топтастыру стратегиясы әдісімен қорытындылау
I= I1 = I2
U = U1 + U2
R = R1 + R2
U = U1 = U2 = … UN
I = I1 + I2 + … IN
Топтастыру стратегиясы
Ом заңы – электр тогының негізгі заңдарының бірі
Венн диаграммасы
- Үйге тапсырма: §41 оқу , 20-ж. 2,3,4 шығару.
- Оқушылардың білімін тексеру
[bws_related_posts]