Биологиядан 100 сұрақ
Жасушалар бір-бірімен … арқылы байланысады жасушааралық заттар
Күн жылынғанда егілетін тұқым: Қауын
Балықтардың кұбейіп, даму циклы – Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық.
Көз қарашығының орталығы – жұлынның … орналасқан Арқа бөлігінде
Сілекей безінің қызметін зерттеген: И.П.Павлов
Топырақты құрғақ тыңайтқанда қосылатын- Күл
Жуашығымен(пиязшығымен) көбейетін өсімдік Қызғалдақ
Жоғары сатыдағы өсімдіктердің ең көнесі Шаңжапырақ
Спораның өніп тіршілікке бейімделіп бактерияға айналауы: барлық қажетті қолайлы жағдайлар жеткілікті болғанда
Гидраның қорегі: Ұсақ шаянтәрізділер , балық шабағы, бунақдене дернәсілі.
Шұбалшаңның қызғылт түсті болуы: Денені жақсы жабдықтайтын қанының болуы
Сүтқоректілердің паразиті: Бүрге
Адамның омыртқа саны: 33-34
Жеке адамның іс-әрекетін жинақтап сақтау және оны қайта ми арқылы елестетіп айту: Ес
Күрделігүлділер тұқымдасына жататындар: түймедағы
Денесі созылыңқы тұрақты пішінді талшықты жәндік: жасыл эвглена
Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді – 12 мүшеге
Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі: туберкулез
Өсімдік май мен көкөністе болатын дәрумен жетіспесе жыныс бездері әлсізденеді — Е
Бүйректі тексеріп емдейтін дәрігер уролог
Бөбек кезеңі 1 жасқа дейін
Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар. Энергия
Тіршілік етуге барынша қолайлы фактор: Оптималды
Жер ғаламшарының құрылысына жатпайды: индосфера
Ұлудың ас қорыту жүйесінде шұбалшаңмен салыстырғанда пайда болған жаңа мүше: Бауыр
Дифтерия (ішсүзек) ауруына қарсы егілетіні: емдік сарысу
Құлық бөлетін құлақ бөлімдері бездерінің орналасуы Сыртқы дыбыс жолында
Постэмбриондық даму кезеңдері: туған сәттен басталады
Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру: Линияаралық гибридтер
Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы табиғи сұрыпталу жүреді
Хлоропластың қызметі : Өсімдікке жасыл түс беру
Бидай тұқымының қор заттарын жинайтын бөлігі: Эндосперм
Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді Аксон
Тісті зерттейтін ғылым : Стоматология
Өсімдік тің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы : Тамыр оймақшасы
Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері: Жатын (түйін)
Хламидомонаданың қозғалуы : Талшықтары арқылы
Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын бактериялар: Сүтқышқыл бактериялары
Шала пісірілген және шала қуырылған финкасы бар еттен жұғатын ауру Финноз
Өрмекші өрмекауды пайдаланады: қорегін аулауға
Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз: Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ
Эмоция: Қуану
Топырақта азот қосылыстарын жинаушы бактериялар аталады: Нитрлеуші
Дәнді дақылды өсімдіктер біріктірілген тұқымдас: Астық
Маса арқылы жұғатын ауру Безгек
Әр адамның жеке қасиеттерін зерттейтін ғылым Психология
Көпіршіктер орналасқан тыныс мүшелері: өкпе
Тәулігіне адамға қажетті көмірсу 400г-500г
Терінің сыртқы қабаты құралады: Эпителийден
Жамбас қуысында орналасқан құты тәрізді ұрық дамитын жер … жатыр
Көз алмасы қабаттары 3
Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды синтездейтіндер: Автотрофтар
Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс: егіздік
Шоғырланып, қозғалмай тіршілік ететін көпаяқты жәндік: Қызыл маржан
Тоспа ұлуының қан айналым жүйесі: ашық
Лимфаның түзілуі: ұлпа сұйықтығынан
Ұрық жапырақшылары пайда болатын саты гаструла
Жануарлардың дене пішіні мен түсі қоршаған ортаның заттарымен сәйкес келетін бейімделушілік: Жасырынғыш
Тірі ағзада жүретін химиялық процесс … байланысты сыртқы және ішкі температураға
Жасуша дегеніміз: Ағзаның ең кіші бөлшегі
Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар: Өсімдіктер
Эритроциттер түзіледі: Сүйектің қызыл кемігінде
Қорытылған ас сіңірледі : Аш ішекте
Топыраққа күзде себілетін тыңайтқыш Суперфосфат
Тозаң түзіледі Тозаңқапта
Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік: Қызғалдақ (жауқазын)
Ағзаның жасушаларынан органикалық заттарды сорып қоректенетін бактериялар Паразиттер
Ішекқуыстылардың денесі- екі қабатты
Сүлікті медицинада қолдану себебі: Көктамыр бітелгенде, миға қан құйылғанда
Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі: қысқыштары
Қаңқаның дұрыс дамуына қажетті дәрумені: Д дәрумені
Ұйқы рефлексін зерттеген ғалым: И.П.Павлов
Дене сыртын көптеген кірпікше басқан жәндік: кірпішелі кебісше
Нәсілдік, тұқымқуалаушының белгілерді сақтап, ұрпақша беруші хромосомалар
Көру аймағы мидың бөлімінде орналасқан : шүйдеде
Тыныш отырғанда адамның жұтатын ауа мөлшері : 500 см3
Бауыр және бұлшық ет мүшелерде глюкозадан түрленеді гликоген
Күбіртке – тырнақ көбесінің іріңдеп қабынуы
Ұрықтану дегеніміз аталық пен аналық жыныс жасушаларының қосылуы
Жасушада ең көбі … Оттек
“Тіркесті тұқым қуалау” заңын ашқан ғалым: Т.Морган
Биосфера тіршілігін тұңғыш рет 1802 жылы енгізген Ж.Б.Ламарк
Аршаның бүрінен: Дәрі жасалады
Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы: Бақалшақ
Жарық қабылдайтын жасушалардың орналасуы : Тор қабықша ішіндегі таяқшалар
Екінші спермия ұрықтану нәтижесінде зиготадағы өзгерістер: триплоидты жиынтығы бар жасуша қалыптасуы
Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан А.Н. Радищев
Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі: Қоректік
Шеміршекті балық: Қазықұйрық
Жасыл мен қызыл түсті ажырата алмауы аталады: Дальтонизм
Жер шарындағы құрлықтың беткі қыртысы қатты қабығы ол: Литосфера
Қазақстандағы мемлекеттік қорықтар саны: 9
Көкнарда көп тұқым болу себебі Аналық санына
Сәндік үшін өсірілетін бұршақ тұқымдас өсімдік- Ақ қараған
Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттегіне бай таза ауа
Адамның және жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі- Үшкірқұрт
Толық түрленіп дамитын бунақденелілердің отряды: Бүргелер
Сүйек түз ілетін ұлпа : дәнекер
Жүректің бұлшықетті қабаты: Миокард
Шылым түтінінің ішінде болады: Улы газ, шаң, қүйе
Кіндік тамыр жүйесі бар өсімдік: Бақ-бақ
Паразиттік тіршілік ететін бір жасушалы Лейшмания
Жиырылуға қабілетті ұлпа: Бұлшықет
Адамның дүниетаным қаблеті … байланысты: сезу аймағымен
Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат: глюкоза
Құты тәрізді мүше — қуық
Кәмелет жас – 18
Адам ұйқысы қанғанда Минерал заттар көптеп бөліне бастайды
РНҚ молекуласының тізбегі: 1
Продуценттер дегеніміз: өсімдіктер
Шыршаның жасы 120-300
Кеме үшін қауіпті, бірақ әк өндірілетін аралдар: Рифтер түзген маржан қаңқалары
Тілі болмайтын ұлулар- Айқұлақ
Валеология ғылымы үйретпейді Ән айту
Түрленбей дамитын омыртқасыз жануарларға жататындар- Өрмекшілер
Физиологиялық критерийдің негізгі ерекшелігі: Ағзалардың тіршілік әрекеттері мен қасиеттері
Қос жарнақты өсімдік: Үрмебұршақ
Ағза зертханасы деп аталады: Бауыр
Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол: Мең
Екі немесе бірнеше аллельді емес доминантты гендердің бірін- бірі толықтырып жаңа белгіні жарыққа шығаруы аталады: Комплементі
Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады: Сапрофитті
Жабайы өсімдіктерге жатады Табиғатта өздігінен өсетіндер
Жапырақтары арқылы көбейетін бөлме өсімдігі- Бегония
Барлық гүлді өсімдіктер екі үлкен класқа біріктіріледі: даражарнақтылар және қосжарнақтылар
Жеуге жарамды саңырауқұлақтар арышқұлақ, көктерек саңырауқұлағы, қозықұйрық
Дене пішіні ұршыққа ұқсас бір немесе одан да көп талшықтары бар біржасушалы қарапайым жәндіктерді атайды: Талшықтылар
Қыршаянның шаншары- Құрсағының соңғы буынында
Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны: 12 жұп
Тыныс алуға жатпайтын мүше: бауыр
Ең алғаш жасушаны ашқан: Р.Гук
Қызғалдақтың түрін өзгерткен жер асты өркені: Пиязшық
Сілекей ферменттерінің әсерінен ыдырайтын: Көмірсулар
Ішкі және сыртқы секреция бездерінің қызметін қатар атқарады Ұйқы безі
Қан айналу жүйесінің негізгі қызметі: заттарды тасылмалдау, тіршілік әрекеттерін реттеу
Балаларда мешел ауруының дамуы мына витаминнің (дәруменнің) жетіспеуінен болады- Д
Жыныс бездері жатады: аралас бездерге
Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы дальтонизм
Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі: Акклиматизация (жерсіндіру)
Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі: эмбриогенез
1735 жылы адамды сүтқоректілер класы приматтар тобына жатқызған ғалым К. Линней
Шыршаның биіктігі 30-40 м
Ішекқуыстылардың дернәсілі: Планула
Адамға бөсір ауруын тудыратын жұмыр құрт: ішексорғы
Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар): Каракатица
Жүрек жұмысын бәсеңдететін жүйке жүйе бөлімі: Парас импатикалық
Биогеоценоз: тірі ағза мен орта бірлестігі
Лейкопластардың қызметі: Қор затын жинауға қатысу
Жүгері өсімдігінің гүлшоғыры: Собық пен шашақ
Шоғырланып сұр зат түзеді Дендрит
Қылқан жапырақты өсімдік Арша
Қарағайлы ормандарда өсетін қына Бұта қына
Еркін тіршілік ететін ішекқуысты жәндік: Медуза
Шұбалшаңдардың класы- азқылтанды құрттар
Шаянтәрізділердің тыныс алу мүшесі: Желбезектер
Желбезек: тыныс алу мүшесі
Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет ауызды, асқазанды жуу
Автотрофты қоректенетін ағзалар: Өсімдіктер
Жасыл эвглена жарықты қалай сезеді: көзшесімен
Адам жасушаның энергия көзі митохондрий
Қаны бірінші топқа жататын адамға қай топтағы қанды құяды: тек бірінші топтағы
Тұқым қуалайтын өкпе ауруы: туберкулез
Тері бездері арқылы сыртқа шығарылатын заттар: Су мен тұз
Ірі жасуша: жұмыртқа клеткасы
Ұстаның жұмысын көрінбесе де анықтау Есту мүшесі
Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасын Ч.Дарвин … деп атады тіршілік үшін күрес
Жер ғаламшасының пайда болу кезеңі — 4,55 млрд жыл бұрын
Тұмау тигенде түтінін иіскеуге болады Арша
Бақалшақсыз, басаяқты жыртқыш былқылдақденелілер: Кальмар
Жас адамның сүйегінің өсуін реттейтін: гипофиз
Мейоз дегеніміз: пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі
Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз: гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі
Қыста орамжапырақ (қырыққабат) көбелегі — Қуыршақ күйінде қыстап шығады
Өсімдікте лейкопластар орналасқан мүшесі: Тамырында, тұқымда
Гүлшоғырдың биологиялық маңызы : Тозаңданып ұрықтануға
Қарапайымдар типіне жататын жәндіктер: Кірпікшелі кебісше
Былқылдақденелілер типіне жататын класс: Бауыраяқтылар
Бауыр , ұйқыбезінің өзектері ашылатын мүше : Ұлтабарұшы
Органикалық тыңайтқыштардың ішінде көбірек қолданылатыны- Көң (қи), қарашірік
Бір тұқымжарнағы бар өсімдік Бидай
Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады: Қызғалдақ
Сиыр цепенінің көзі: Дамымаған
Өзен шаянының жүрегі: Бес бұрышты қалта
Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы: қолтырауын
Бұлшықеттің жұмысына энергия көзі болып саналатын: органикалық заттар
Эмоциалық еске жатпайды Ренжу
Ақуыз (нәруыз) құрамына кіретін: Аминқышқылы
Жасыл мүктің топырақтан минералды заттарды сіңіретін мүшесі: Ризоидтары
Қына денесін құрайтын жасушалар тобы: саңырауқұлақ және балдыр жасушалары
Жабын ұлпасының түрлері борпылдақ, тығыз, безді, кірпікшелі
Ағзаның тіршілік ортасының жағдайына бейімделуі байланысты жүйке жүйесіне
Тыныс алу мүшелеріне жатпайды бүйрек
1 гр ақуыз ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері: 17,6 кДж
Адамның дене t 0 — нан жоғарғы t 0 — лы жерде тіршілік етуіне әсер ете т ін : Тердің көп бөлінуі
Жыныс жасушасы гамета
Агрономиялық әдіске жатпайды канал салу
Тірі ағзалар жиынтығы жер бетінде құрайды ғаламшар биомассасын
Ішекқуыстылардың еркін жүзетін, кірпікшелі дернәсілі Планула
Қанның ұйығыштығы : ақуыз талшығының фибринге айналуынан
Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің … тор қабықшасы ішіндегі құтыша
100 Cұрақ
Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс: егіздік
Жер ғаламшарының құрылысына жатпайды: индосфера
Ішекқуыстылардың ертедегі шоғырлы бір жасушалардан шыққандығын көрсететін дәлелдемелер- бір ғана ұрықтанған жасушадан дамуы
Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы: Бақалшақ
Жас адамның сүйегінің өсуін реттейтін: гипофиз
Постэмбриондық даму кезеңдері: туған сәттен басталады
Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы табиғи сұрыпталу жүреді
Қыста орамжапырақ (қырыққабат) көбелегі — Қуыршақ күйінде қыстап шығады
Хлоропластың қызметі : Өсімдікке жасыл түс беру
Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді Аксон
Үлкен қан айналым шеңбері дегеніміз- Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы
Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол: Мең
Топыраққа күзде себілетін тыңайтқыш Суперфосфат
Бір тұқымжарнағы бар өсімдік Бидай
Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады: Қызғалдақ
Дене пішіні ұршыққа ұқсас бір немесе одан да көп талшықтары бар біржасушалы қарапайым жәндіктерді атайды: Талшықтылар
Шала пісірілген және шала қуырылған финкасы бар еттен жұғатын ауру Финноз
Қыршаянның шаншары- Құрсағының соңғы буынында
Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы: қолтырауын
Жұмыртқа жасушасымен қосылатын сперматозоид саны- Біреу
Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет ауызды, асқазанды жуу
Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік: Лалагүл
Көкек мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі: қауашағы
Қына денесін құрайтын жасушалар тобы: саңырауқұлақ және балдыр жасушалары
Шоғырлы маржандар- қызыл маржандар
Әр адамның жеке қасиеттерін зерттейтін ғылым Психология
Көпіршіктер орналасқан тыныс мүшелері: өкпе
Бауыр және бұлшық ет мүшелерде глюкозадан түрленеді гликоген
Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды синтездейтіндер: Автотрофтар
“Тіркесті тұқым қуалау” заңын ашқан ғалым: Т.Морган
Биосфера тіршілігін тұңғыш рет 1802 жылы енгізген Ж.Б.Ламарк
Тілі болмайтын ұлулар- Айқұлақ
Ми сауытына кіретін сүйектер: Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс)
Бас терісі гигиенасына жатпайды: Шашын химиялық әдіспен бояу
Ұрық жапырақшылары пайда болатын саты гаструла
Жануарлардың дене пішіні мен түсі қоршаған ортаның заттарымен сәйкес келетін бейімделушілік: Жасырынғыш
Астық дақылдарының биогеоценозы: агроценоз
Қарапайымдар типіне жататын жәндіктер: Кірпікшелі кебісше
Шоғырланып сұр зат түзеді Дендрит
Шала піскен еттен, жұғады: Сиыр цепені
Аяз әсерінен теріде болады: Үсік
Жеміс қабы мен тұқымы бір-бірімен бітісіп кеткен бір тұқымды құрғақ жеміс Бидай
Хламидомонаданы ң қозғалуы : Талшықтары арқылы
Гидра дағы бүршіктенуі: жыныссыз көбеюі
Сүлікті медицинада қолдану себебі: Көктамыр бітелгенде, миға қан құйылғанда
Шаянтәрізділер дің тыныс алу мүшесі: Желбезектер
Алғашқыда сәбидің денесі қапталады: Қағанақпен
Эмоциалық еске жатпайды Ренжу
Ең алғаш жасушаны ашқан: Р.Гук
Топырақта азот қосылыстарын жинаушы бактериялар аталады: Нитрлеуші
Бірүйлі өсімдік: қияр
Тұқым өнбестен бұрын … белгілі мөлшерін бойына сіңіріп, бөртеді Судың
Күрделігүлділер тұқымдасына жататындар: түймедағы
Лакмус алынатын өсімдік Қына
Латимерия келесі балықтар өкілі не жатады : Саусаққанатты балықтарға
Нәсілдік, тұқымқуалаушының белгілерді сақтап, ұрпақша беруші хромосомалар
Үлкен қанайналым шеңбері басталатын жүрек бөлігі: Сол жақ қарынша
Тыныш отырғанда адамның жұтатын ауа мөлшері: 500 см3
Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат: глюкоза
Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы: фенотип
Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар) : Каракатица
Қимыл нейрондары арқылы импульстер … өтеді жұлыннан бұлшық еттерге
Көз алмасының қасаң қабықшасы жарық сәулесін еркін өткізеді
Түрленбей дамитын омыртқасыз жануарларға жататындар- Өрмекшілер
Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан А.Н. Радищев
Автотрофты ағзалар тізбегі: мақта, күріш, алма ағашы
100 Cұрақ
Кроссинговер дегеніміз: гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы
Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны картоптың
Адамдағы атавизм белгілері- Қалың түктілігі
Тұқым себетін топырақ : Ауа еркін өтетін болу қажет
Сырттан қарағанда жәндіктен де өсімдікке көбірек ұқсайтын көпжасушалы ағза: Тұщы су гидрасы
Үлкен қан айналым шеңбері дегеніміз- Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы
Өт бөлетін без: Бауыр
Жеміс қабы мен тұқымы бір-бірімен бітісіп кеткен бір тұқымды құрғақ жеміс Бидай
Тек су бетінде қалқып өсетін шаңжапырақ Сальвиния
Саңырауқұлақтың жемісті денесінің жіпшумақтан өсіп дамуы: Ауа, ылғал, жылу жеткілікті болғанда
Кесірткенің терісі: қабыршақты, құрғақ
Адам өкпе бөлігінің саны: 2
Сүтқоректілердің зәр шығару мүшесі: Бүйрек
Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны: Екі
Митоз жолымен бөлінетін бөлшектер зигота
Жердің геологиялық қабығы биосфера : Тірі организмдерден тұрады
Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады Ақжелкен
Жазда жас балауса күйінде пайдаланатын орамжапырақ Ерте пісетін
Құстарға зиян келтіретін бунақдене: Мамықжегі
Жүйке жасушаларында қажетсіз улы жасушыларды сіңіреді лизосома
Заттар ыдырауынан пайда болатын өнімдеріне жатпайтынын анықтаңыз: Жас
Шартты рефлекс Иіскеу
Хромосомалардың бар жері: Ядро
Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы: фенотип
Австралопитектердің қаңқа қалдықтары табылған аймақ — Оңтүстік Африка
Көпшілік ағзаларға тән маусымдық өзгерістің негізгі себептері: күннің ұзаруы
Аш ішекте және өт жолында тіршілік ететін паразит қарапайым жәндік: лямблия
Ағзадағы мүше де геніміз : Белгілі құрылысы бар, үйлесімді қызмет атқаратын дене бөлігі.
Бақалшақсыз былқылдақденелі жәндік Каракатица
Жүйке жүйесінің шеткі бөліміне жататын- Жүйкелер мен жүйке түйіндері
Бұлшық еттер сезгіш нейрондар арқылы қозуды өткізеді: Терідегі, бұлшық еттердегі, сіңірлердегі рецепторлардан орталық жүйке жүйесіне
Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар Қабақ
Жасуша қабықшасының қызметі: Зат алмасу
Басы жойылып кеткендіктен, денесі тұлға мен аяқтан құралған қосжақтаулылар классының өкілі: Айқұлақ
Тыныс алу мүшелерін белгілеңіз: Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.
Сабақ қалемшесінен көбейетін өсімдік: Традесканция
Жасушада фотосинтез процесіне қатысатын : Хлоропластар
Паразит саңырауқұлақтарға жататындар: қаракүйе
Ыстық елдерде ұйқы ауруын таратушы Трипаносома
Ішекқуыстылардың атпа жасушалары тән тек: Барлық ішекқуыстыларға
Ми сауытына жатпайтын сүйек: жақ
Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік
Жұмыртқа жасушасымен қосылатын сперматозоид саны- Біреу
Өсімдіктің азот жинақтаушы-түйнек бактериялары орналасқан орны: Тамырда
Ауыл шаруашылық зиянкестеріне қарсы қолданылады Сарымсақ
Шұбалшаң дардың қозғалуы: Сақиналы, бірыңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуынан.
Шаянтәрізділердің есту және тепе-теңдік мүшесі: Екі қысқа мұртша.
Латимерия келесі балықтар өкілі не жатады : Саусаққанатты балықтарға
Әр түрлі тұздар мен органикалық заттардан құрылған дәнекер ұлпа: Бұлшықет
Үлкен қанайналым шеңбері басталатын жүрек бөлігі: Сол жақ қарынша
Сүйек пен тіс мықтылығын жақсартатын, әртүрлі жұқпалы ауруларға ағза қарсылығын арттырады — С
Жануардағы жоғары дәрежелі жүйке жүйесінің мінез-құлық физиологиялық негізін қалаушы ғалым: И.П.Павлов
Қандай төрт элемент жасушаның негізгі химиялық құрамы болады: көміртегі, оттегі, азот, сутегі.
Аллополиплондия: әр түрлі түр және туыстардың тұтас геномдарын қосу
Қағаз алуға қолданылады Шырша
Дәрумендердің (витаминдердің) нашар сіңуінен болатын өзгеріс- Ақыл-есінің және денесінің қалыпты дамуын тежейді
Бас терісі гигиенасына жатпайды: Шашын химиялық әдіспен бояу
Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы: екі есе азаяды
Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол … табиғи сұрыпталу
Астық дақылдарының биогеоценозы: агроценоз
Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» деп аталатын өсімдік: Қыналар
Жарықта жасыл өсімдіктер тәрізді, ал қараңғыда жануарлар тәрізді қоректенетін қарапайымдар: Жасыл эвглена
Аяқтары буын арқылы жақсы қимылдайтын бірнеше бунақтардан тұратын жәндіктер типі: Буынаяқтылар
Шала піскен еттен, жұғады: Сиыр цепені
Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады: Биосфера
Картопқа ерекше көп қажет тыңайтқыш Калий
Өсімді мүшелері арқылы көбейеді Традесканция
Шөлге төзімді, суды көп қажет етпейтін өсімдік: Сексеуіл
Гүлді өсімдіктердің кластары: Екі
Судың қалың қабатында жүзіп жүретін ішекқуыстылар- медузалар
Тірек-қимыл жүйесінің қызметін атқаратын мүше : Сүйек, бұлшықет
Тұмауды қоздырушылар- Вирустар
1863 жылы баспадан кітап болып шыққан «Ми рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы: И.М. Сеченов
Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзалар: Гетеротрофтар
Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік : Терек
Көкек мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі: қауашағы
Цистицеркоз ауруының әсерінен: Көз көрмей қалады
Балықтар дың судың бағытын , ағын күшін қабылдайтын мүшесі : бүйір сызығы
Нуклеин қышқылдары түзіледі ядрода
Ағзадағы заттардың ыдырауы диссимиляция
Тері эпидермисін түзетін ұлпа: Эпителий
Аналық без бұл: жұмыртқа жасуша
Көз рецепторларының түрлері құтышалар, таяқшалар
Егер аналықта 12 хромосома болғанда мейоздық бөліну кезеңінен соң жасушадағы хромосома жиынтығы: 6
Тоспа ұлуы бақалшағының бұрала иірленуі- 4-5 бұрама
Соматикалық жүйке жүйесінің нейрон денесі: жұлын түйіндерінде
1мм3 қанда эритроцит саны: бес млн-ға жақын
Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 2
Тірі табиғат өлшемі «түр» — деген ағылшын ботанигі Джон Рей
Автотрофты ағзалар тізбегі: мақта, күріш, алма ағашы
Былқылдақденелілер типіне жататын класс: Қосжақтаулылар
Жүйке жүйелерін емдейтін медицина ғылымының саласы: Невропатология
Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді: Иод
Аяз әсерінен теріде болады: Үсік
Шірнеліктер жататын ұлпа: Бөліп шығарушы
Күнбағыстың жемісі- Тұқымша
Қырық буынның көбеюі- Спорамен
Хитинді жабынның атқаратын қызметі: Қорғаныш
Жорға лаушыларға жататын : кесірткелер
Жасушаның бейорганикалық заты: Тұз
100 Cұрақ
Қан жасушаларын бөліп алғанда қалатындар: Плазма
Есте сақтау байланысты: Үлкен ми сыңары қыртысы қызметіне
Жасушадағы бейорганикалық зат: Су
Інжугүлдің түрі өзгерген жер асты өркені: Тамырсабақ
Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік: Лалагүл
Тұқым өнбестен бұрын … белгілі мөлшерін бойына сіңіріп, бөртеді Судың
Лакмус алынатын өсімдік. Қына
Су планктондарының және балық шабақтарының қорегі: кірпікшелі кебісше
Мұрын қуысының сілемейлі қабықшасының қабынуын атаңыз: Тұмау
Ұрықтың дамуы – 280 күн
Рецессивті гомозиготалық белгіні анықта: aa
Продуценттерге жататындар: Өсімдіктер
Топырақтану ғылымының негізін салушы ғалым: В.В. Докучаев
Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты: Актиния
Шұбалшаңның жүйке жүйесі: Жұтқыншақүсті, жұтқыншақасты түйін және құрсақ тізбекшесінен тұрады
Ми сауытына кіретін сүйектер: Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс)
Көз алмасының қасаң қабықшасы жарық сәулесін еркін өткізеді
Мейоздық жолмен бөлінетіндер: жыныс жасушалары
Эритроциттер мен сперматозоид құрылысын 1683 ж. жан – жақты зерттеген. А. Левенгук
Өсімдіктерге түс беретін органоид: Пластид
Ақуызды ыдырататын фермент : Пепсин
Бұлшық ет пен жүйке жүйесінің жұмысына әсер етеді: В дәрумені
Ауаның қызуын, ылғалдылығын, жауын-шашынды, желді, радиосезімталдықты … сезеді Тері
Организмнің қорғаныш тежелуі: Ұйқы
Минералды тыңайтқыштарға жататындар- Селитра
Ауа қабатына алғаш көтерілген жәндіктер тобы: Бунақденелілер
Клоакасы бар жануар: бақа
Кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөліп тұратын: Көкет
Жүректен шыққан қанды денеге тарататын тамыр: Салатамыр
Dдәрумені сақтандыратын ауру : Мешел
Ұлдың екінші реттік жыныс белгілерінің дамуына жатады: Мұрты өсіп, дауысы жуандап, бойы өседі.
Ұрықтанған жасуша аталады: Зигота
Эволюциялық ілімнің негізін қалаушы ғалым: Ч. Дарвин
Бірүйлі өсімдік: қияр
Тұқым кіндігі дегеніміз- Тұқымның жеміске бекінген жері.
Лалагүл тұқымдасына жататын дәрілік өсімдік Сарымсақ
Бунақталған тамырсабағы бар споралы өсімдік: Қырықбуын
Бактериялар дегеніміз : Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар.
Амебалар класының атауы: плазмалылар (жалғанаяқтылар)
Мұрынның иіс сезімталдығын төмендететін жұқпалы ауру: тұмау
ДНҚ құрамындағы нуклеотидтердің азот негіздері: Аденин, гуанин, цитозин, тимин
Агроценоздар — Жасанды биогеоценоздар
Суда тіршілік ететін ағзаларды атайды: Гидробионттар
Су астында риф жартастарын түзетін ішекқуысты: Көпаяқты маржан
Балық, қос мекенді және сүт қоректілердің ішкі мүшелерінде паразиттік тіршілік ететін құрттар: трематодтар
Аузы аяғының түбіне жақын орналасқан ұлу- айқұлақ
Сыртқы ортамен тікелей байланыс жасайтын мүше: сезім мүшелері
Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан
Қызыл гүлді ас бұршағын (генотипі АА) гүлі ақ түсті дарамен будандастырғанда (генотипі аа) бірінші ұрпағында (F1) алынатын гибридтері: 100% қызыл гүлділер.
Автотомия дегеніміз: Өздігінен құйрығын үзу
Тері , тырнақ , шаш жатады Эпителий ұлпасына
Ішқұрт ауруының алдын алу: Тазалық сақтау
Генотипте бірдей доминанты немесе рецессивті гендермен көрсетілген болса, ондай ағза аталады: Гомозиготалы
Биосфера жайындағы тұтас ілімнің негізін салды: И.В. Вернадский
Бидайдың дәнегінде қоректік заттар қорының жиналуы : Эндоспермде
Қозықұйрықтың боз арамқұлақтан ерекшелігі: Қалпақшасының асты қызғылт түсті , түбіртегінде сақинасы болмайды
Гидраның тіршілік ететін мекені- тұщы су
Тез жиырылатын бұлшық еттер: Жүректің
Бір тәуліктегі ересек адамға қажетті майдың мөлшері: 100 гр
Алғашқыда сәбидің денесі қапталады: Қағанақпен
Ұрықтың гаструла сатысындағы ішкі қабаты: энтодерма
Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым: К.Линней
Алакөл қорығы Алматы облысында
Белгілі бір құрылысы және атқаратын қызметі бар дене бөлігі: Мүше
Май алынатын бұршақ тұқымдас Соя
Бір жасушалы, талшықты балдыр : Хламидомонада
Топырақтағы өсімдіктің шіріген қалдығымен қоректенеді Шұбалшаң
Қазақ халқының жыл атауына енген жәндік Ұлу
Энцефалит ауруын тарататын жәндік: Тайга кенесі
Жасуша серіктері- Нейронды қоршап орналасқан жасушалар
Жүрек қабырғасы … тұрады : көлденең жолақты бұлшықет ұлпасы нан
Рибосоманың атқаратын қызметі: Ақуызды синтездейді
Ұрықтанған тұқымбастамадан дамиды Тұқым
Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады Қантышқақ амеба
Қан ұю үшін керекті дәрумен: К
Ойлау процесі … байланысты миға
Экожүйе түрлердің тұрақты деңгейі
Тұқымның өнуіне қажет емес жағдай: Жел
Бауыраяқтылар класына жататын жәндік: Үлкен тоспаұлу
Бунақденелілер класына жататын жәндіктер: Тарақандар
Адамның денесіндегі қозғалмайтын сүйектер: Бас және жамбас
Ішінде бір ғана тұқымы бар шырынды жеміс- Сүйекті
Споралар арқылы көбейетін өсімдік: Шаңжапырақ
Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі: қантышқақ
Жауынқұрттың денесіндегі қылтанының атқаратын қызыметі: Денені орнықты ұстау
Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны: 12 жұп
Адамның жүрегінің бөлігі: 4
Тыныс алатын ауаны жылытып, залалсыздандыратын мүше: мұрын қуысы
Ақуыз (нәруыз) молекуласының мономерлері: Аминқышқылдар
Әр тозаңда болатын ауа қапшығы 2
Құрбақаның қаңқасы: сүйекті
Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар: 23
Бүйректің сыртқы қабаты: қыртыс қабат
Құлақ қалқаны — ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды.
Жоғары дәрежелі нерв қызметінің негізін қалаушы ғалым: И.П.Павлов
Ұрықтанбаған жұмыртқа жасушадан жаңа аналық ағзаның дамуы Партеногенез
Дриопитектердің адамнан айырмашылығы төрт аяқпен жүрген, ми сауыты кішкене, еңбек құралы болмаған
Минералды заттар мен суды сору және тірек қызметін атқаратын тамырдың — Сору аймағы
Қалпақшалы саңырауқұлақтың жер бетіндегі жемісті денесін үзіп алған соң топырақта қалатыны Жіпшумағы
Ішекқуыстылардың ертедегі шоғырлы бір жасушалардан шыққандығын көрсететін дәлелдемелер- бір ғана ұрықтанған жасушадан дамуы
Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып тіршілік етуі: Селбесу
100 Cұрақ
Жер бетінде органикалық зат түзеді: продуценттер
Денесі бір ғана жасушадан тұратын балдыр: Хламидомонада
Оба вибрионының топырақта сақталу мерзімі (күні) 25
Балықтардың мекен ету ортасы: Су
Сүйекті-шырынды жемісі бар өсімдік- Алхор
Тірі жасушалардан тұратын саңылаулар – жасымықшалар ағаш сабағының … орналасқан Тоз қабатта
Ұрықтанудан кейін түйіннен … пайда болады Жеміс
Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы: еріген оттегімен
Гидра дағы бүршіктенуі: жыныссыз көбеюі
Шеткі жүйке жүйесінің бөлімі: жүйкелер , жүйке түйінділері
Шеміршекті жарты сақинадан құралған тыныс алу мүшесі: кеңірдек
Қазақстан аркар- меринос қойын шығаруға қатысқан ғалым: Ә.Есенжолов
Бұршақ тұқымдасына жатпайды Қарақат
Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі — Балық шабақтарының қорегі болады
Ұйқы безі бөлетін гормондардың қызметі: Көмірсу алмасуын реттейді
Балық бауырында , етінде , жұмыртқада болатын ағзада калий мен фосфор тұздарының алмасуын реттейтін дәрумен — D
Тері қан тамырларының рефлексті түрде тарылу себебі : Қоршаған ортаның t 0 төмендегенде
Мектепке дайындық кезеңі: 3-6 жас
Ортаңғы құлақтың бөлімдері дыбыс сүйекшелер
Адам өмірінің ұйқымен өтуі: Жартысы
Жасушадағы бейорганикалық қосылыстар: Су, тұздар
Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы — Табиғи сұрыпталу
Жалпақ құрттар типінің қатарынан дара жынысты түрін белгіленіз: Қаншыл сорғыш (айырдене)
Үлкен тоспа ұлуының жүйке жүйесі: Бес жұп
Қимыл нейрондары арқылы импульстер … өтеді жұлыннан бұлшық еттерге
Сұйық ұлпаға жататын : лимфа
Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты нейрула
Мекендейтін иесінің қоректік заттарын пайдаланып, тіршілік ету: Паразиттік
Эритроциттерді бұзады, сөйтіп оттегін нашар тасымалдайтын зат- Алкоголь
Тыныс алу мүшелерінің ауруын белгілеңіз: Туберкулез
Шылым шегу , алкогольдің нәтижесі : Қарын жарасы
Зат алмасудың тұтас құбылысына жатады: Ассимиляция мен диссимиляция
И.П. Павлов … тәжірибе жасау арқылы шартты рефлекстерді зерттеді Итке
Тас көмірдің бетінде ізі қалған өсімдік Шаңжапырақ
Саңырауқұлақтардың басқа өсімдіктерден айырмашылығы Жасушаларында хлорофилдері болмайды
Шұбалшаңға тән емес белгілер : Паразиттік тіршілік етуі
Кәдімгі тоспа ұлуының тіршілік ортасы- тоғандар мен өзендер
Өрмекші тәрізділерге жататындар: кенелер
Ескек аяқтылар отрядына жататындар: морждар, тюленьдер
Бүйректен әр 5 минут сайын ересек адамда сүзіле тін қанның мөлшері 5л
Гуанинге комплементарлы нуклеотид: Цитозин
Қазақстанның “ Қызыл кітабының ” бірінші бөлімініѕ шықќан жылы 1978
Жапырақ тақтасын сабақпен жалғастырады: Сағақ
Тұқымбастаманың орналасқан орны- Жатын қуысында
Бұршақ тұқымдастарының тостағаншасы 5 біріккен
Cпорамен көбейетіндер тобына жатады Құртамыш
Нейронның қысқа өсіндісі дендрит
Жыныс бездерінің ішкі секрециялық бөлу қызметі: гормон
Таяқшалар сезімталдығы байланысты родопсинге
Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі: Паразиттік
Биосфераны өзгертетін қуатты фактор — Адам
Гидраның жынысты көбеюі: Күзде
Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты: Көбеюге
Буынның бүгілу әрекетінің жүзеге асуы : бүгілдіргіш еттің жиырылуы жұмыс істеу дәрежесінің кемуі
Гомологиялық хромосомалардың бір-біріне жақындауы: Коньюгация
Жануарлар селекциясында депрессияға ұшырататын әдістер: Жақын, туыстар арасындағы сұрыптау
Синантроптың қаңқа қалдығы табылған жер — Пекин
Жас өркеннің сыртқы қабаты: Өң
Ішекқуыстылар типінің өкілі: Тұщы су гидрасы
Үш түбірлі тістер: Үстіңгі азу
Ағзадағы зәр жиналады: Қуықта
Информасоманы ашып, оның биологиялық маңызын түсіндіруге қатысқан: М. Айтхожин
Cуды көп қажет етпейтін өсімдік Жантақ
Ағза мүшелерінің қызметін зерттейтін ғылым: Физиология
Менингит … қабынуы ми қабығының
Шайнау және бет – қимыл бұлшық еттеріне жатады: Бас бұлшық еттері
Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз: Миозин
Көзге зиян келтірмейді – Қатты жарыққа қарағанда көзілдірік кию
Жануарлардағы шартсыз тітіркендіргіш бұл: тамақ
Түрдің критерилеріне жатпайтын Цитогенетикалық
Күннің ультра күлгін сәулелерінен қорғайды: озон
Құрғақшылыққа төзімді өсімдік- Шеңгел
Қызыл кітапқа енгізілген лалагүл тұқымдасына жататын өсімдік: Інжугүл
Көпқылтанды құрттарға тән емес белгі: Топырақ құнарлылығын арттыру
Кеңістікті бағдарлау кезінде ультра дыбыстар шығаратын сүтқоректілер: қолқанаттылар
Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар: Қылтамыр
Нәресте үйге келгендегі алғашқы тойы шілдехана
Митоздық бөліну кезінде аналық хромосома 16 болған жағдайдағы саны: 32
Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз: Полиплоидия
Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы: Антропогендік
Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес
Жүгерінің гүлдері: Дара жынысты
Амебаның қорегін қармауы Жалған аяқтарымен
Айқұлақ ұрықтанғаннан кейін жұмыртқада … дамиды Дернәсіл
Суда бунақтанған құрсағын лезде бүгіп, құйрық жүзбеқанатын қатты серпу арқылы жүзетін жәндік: Өзен шаяны
Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып
Күн жылынғанда егілетін тұқым: Қауын
Көз қарашығының орталығы – жұлынның … орналасқан Арқа бөлігінде
Эритроциттер түзіледі: Сүйектің қызыл кемігінде
Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол: Мең
Жер шарындағы құрлықтың беткі қыртысы қатты қабығы ол: Литосфера
Жеміс қабы мен тұқымы бір-бірімен бітісіп кеткен бір тұқымды құрғақ жеміс Бидай
Топырақты құрғақ тыңайтқанда қосылатын- Күл
Жуашығымен(пиязшығымен) көбейетін өсімдік Қызғалдақ
Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік: Қызғалдақ (жауқазын)
Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттегіне бай таза ауа
Адамның және жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі- Үшкірқұрт
Сүтқоректілердің паразиті: Бүрге
Адамның омыртқа саны: 33-34
Эмоция: Қуану
100 Cұрақ
Жасыл мүктің топырақтан минералды заттарды сіңіретін мүшесі: Ризоидтары
Маса арқылы жұғатын ауру Безгек
Сілекей ферменттерінің әсерінен ыдырайтын: Көмірсулар
Нәсілдік, тұқымқуалаушының белгілерді сақтап, ұрпақша беруші хромосомалар
Ас қорыту жүйесінде суды көбірек сіңіретін мүше: Тоқ ішек
Тәулігіне адамға қажетті көмірсу 400г-500г
Бөбек кезеңі 1 жасқа дейін
Көз алмасы қабаттары 3
Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар Энергия
Тіршілік етуге барынша қолайлы фактор: Оптималды
Шоғырланып, қозғалмай тіршілік ететін көпаяқты жәндік: Қызыл маржан
Ұлудың ас қорыту жүйесінде шұбалшаңмен салыстырғанда пайда болған жаңа мүше: Бауыр
Қан ұю үшін керекті дәрумен: К
Постэмбриондық даму кезеңдері: туған сәттен басталады
Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру: Линияаралық гибридтер
Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы табиғи сұрыпталу жүреді
Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар: Өсімдіктер
Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді Аксон
Жасыл мен қызыл түсті ажырата алмауы аталады: Дальтонизм
Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады: Сапрофитті
Шірнеліктер жататын ұлпа: Бөліп шығарушы
Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы: Тамыр оймақшасы
Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері: Жатын (түйін)
Барлық гүлді өсімдіктер екі үлкен класқа біріктіріледі: даражарнақтылар және қосжарнақтылар
Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі: қысқыштары
Желбезек: тыныс алу мүшесі
Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз: Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ
Шылым түтінінің ішінде болады: Улы газ, шаң, қүйе
Ұйқы рефлексін зерттеген ғалым: И.П.Павлов
Көкек мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі: қауашағы
Қына денесін құрайтын жасушалар тобы: саңырауқұлақ және балдыр жасушалары
Шұбалшаңдардың қозғалуы: Сақиналы, бірыңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуынан
Адам жасушаның энергия көзі митохондрий
Үлкен қанайналым шеңбері басталатын жүрек бөлігі: Сол жақ қарынша
Бауыр және бұлшық ет мүшелерде глюкозадан түрленеді гликоген
Ұрықтану дегеніміз аталық пен аналық жыныс жасушаларының қосылуы
Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы дальтонизм
РНҚ молекуласының тізбегі: 1
Продуценттер дегеніміз: өсімдіктер
Аш ішекте және өт жолында тіршілік ететін паразит қарапайым жәндік: лямблия
Кеме үшін қауіпті, бірақ әк өндірілетін аралдар: Рифтер түзген маржан қаңқалары
Тоспа ұлуының қан айналым жүйесі: ашық
Қанда адреналиннің көбеюі жылудың түзілуін: Күшейтеді
Ұрық жапырақшылары пайда болатын саты гаструла
Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан А.Н. Радищев
Қарапайымдар типіне жататын жәндіктер: Кірпікшелі кебісше
Тыныс алу мүшелерін белгілеңіз: Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе
Бір түбірлі тістер: Иттіс, күректіс
Аяз әсерінен теріде болады: Үсік
Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады: Биосфера
Топыраққа күзде себілетін тыңайтқыш Суперфосфат
Жоғары сатыдағы өсімдіктердің ең көнесі Шаңжапырақ
Жеуге жарамды саңырауқұлақтар арышқұлақ, көктерек саңырауқұлағы, қозықұйрық
Толық түрленіп дамитын бунақденелілердің отряды: Бүргелер
Қаңқаның дұрыс дамуына қажетті дәрумені: Д дәрумені
Жүректің бұлшықетті қабаты: Миокард
Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет ауызды, асқазанды жуу
Ең алғаш жасушаны ашқан: Р.Гук
Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік : Терек
Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады Ақжелкен
Тұқым өнбестен бұрын … белгілі мөлшерін бойына сіңіріп, бөртеді Судың
Латимерия келесі балықтар өкілі не жатады : Саусаққанатты балықтарға
Жүйке жасушаларында қажетсіз улы жасушыларды сіңіреді лизосома
Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат: глюкоза
Ірі жасуша: жұмыртқа клеткасы
Ұстаның жұмысын көрінбесе де анықтау Есту мүшесі
Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс: егіздік
Агрономиялық әдіске жатпайды канал салу
Ішекқуыстылардың дернәсілі: Планула
Адамға бөсір ауруын тудыратын жұмыр құрт: ішексорғы
Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы: Бақалшақ
Дәрумендердің (витаминдердің) нашар сіңуінен болатын өзгеріс- Ақыл-есінің және денесінің қалыпты дамуын тежейді
Екінші спермия ұрықтану нәтижесінде зиготадағы өзгерістер: триплоидты жиынтығы бар жасуша қалыптасуы
Адамдағы атавизм белгілері- Қалың түктілігі
Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар: Өсімдіктер
Көз қарашығының орталығы – жұлынның … орналасқан Арқа бөлігінде
Эритроциттер түзіледі: Сүйектің қызыл кемігінде
Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады: Сапрофитті
Шірнеліктер жататын ұлпа: Бөліп шығарушы
Өсімдік тің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы : Тамыр оймақшасы
Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері: Жатын (түйін)
Хламидомонаданың қозғалуы : Талшықтары арқылы
Қарағайлы ормандарда өсетін қына Бұта қына
Дене пішіні ұршыққа ұқсас бір немесе одан да көп талшықтары бар біржасушалы қарапайым жәндіктерді атайды: Талшықтылар
Желбезек: тыныс алу мүшесі
Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет ауызды, асқазанды жуу
Автотрофты қоректенетін ағзалар: Өсімдіктер
Күрделігүлділер тұқымдасына жататындар: түймедағы
Цистицеркоз ауруының әсерінен: Көз көрмей қалады
Шаянтәрізділердің есту және тепе-теңдік мүшесі: Екі қысқа мұртша
Нуклеин қышқылдары түзіледі ядрода
Бүйректі тексеріп емдейтін дәрігер уролог
Жыныс жасушасы гамета
Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы дальтонизм
“Тіркесті тұқым қуалау” заңын ашқан ғалым: Т.Морган
Агрономиялық әдіске жатпайды канал салу
Ішекқуыстылардың еркін жүзетін, кірпікшелі дернәсілі Планула
Тілі болмайтын ұлулар- Айқұлақ
Жас адамның сүйегінің өсуін реттейтін: гипофиз
Қан ұю үшін керекті дәрумен: К
100 Cұрақ
Түрленбей дамитын омыртқасыз жануарларға жататындар- Өрмекшілер
Тірі табиғат өлшемі «түр» — деген ағылшын ботанигі Джон Рей
Шоғырланып сұр зат түзеді Дендрит
Тыныс алу мүшелерін белгілеңіз: Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.
Тісті зерттейтін ғылым : Стоматология
Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол: Мең
Ішінде бір ғана тұқымы бар шырынды жеміс- Сүйекті
Жапырақтары арқылы көбейетін бөлме өсімдігі- Бегония
Тек су бетінде қалқып өсетін шаңжапырақ Сальвиния
Саңырауқұлақтың жемісті денесінің жіпшумақтан өсіп дамуы: Ауа, ылғал, жылу жеткілікті болғанда
Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі: қантышқақ
Қыршаянның шаншары- Құрсағының соңғы буынында
Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы: қолтырауын
Сүйек түзілетін ұлпа: дәнекер
Жердің геологиялық қабығы биосфера: Тірі организмдерден тұрады
Кіндік тамыр жүйесі бар өсімдік: Бақ-бақ
Дәнді дақылды өсімдіктер біріктірілген тұқымдас: Астық
Көпқылтанды құрттарға тән емес белгі: Топырақ құнарлылығын арттыру
Жүрек қабырғасы … тұрады : көлденең жолақты бұлшықет ұлпасы нан
Заттар ыдырауынан пайда болатын өнімдеріне жатпайтынын анықтаңыз: Жас
Ұрықтың дамуы – 280 күн
Адам ұйқысы қанғанда Минерал заттар көптеп бөліне бастайды
ДНҚ құрамындағы нуклеотидтердің азот негіздері: Аденин, гуанин, цитозин, тимин
Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы: фенотип
Көпшілік ағзаларға тән маусымдық өзгерістің негізгі себептері: күннің ұзаруы
Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты: Актиния
Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар): Каракатица
Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты: Көбеюге
Жарық қабылдайтын жасушалардың орналасуы : Тор қабықша ішіндегі таяқшалар
Мейоз дегеніміз: пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі
Эритроциттер мен сперматозоид құрылысын 1683 ж. жан – жақты зерттеген А. Левенгук
Тері, тырнақ, шаш жатады Эпителий ұлпасына
Үлкен қан айналым шеңбері дегеніміз- Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы
Қорытылған ас сіңірледі: Аш ішекте
Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді: Иод
Аяз әсерінен теріде болады: Үсік
Сүйекті-шырынды жемісі бар өсімдік- Алхор
Қылқан жапырақты өсімдік Арша
Бір тұқымжарнағы бар өсімдік Бидай
Гидраның қорегі: Ұсақ шаянтәрізділер , балық шабағы, бунақдене дернәсілі
Шаянтәрізділердің тыныс алу мүшесі: Желбезектер
Кесірткенің терісі: қабыршақты, құрғақ
Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны: 12 жұп
Эмоциалық еске жатпайды Ренжу
Жердің қатты қабығы- Литосфера
Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік: Лалагүл
Жазда жас балауса күйінде пайдаланатын орамжапырақ Ерте пісетін
Бунақталған тамырсабағы бар споралы өсімдік: Қырықбуын
Лакмус алынатын өсімдік Қына
Паразиттік тіршілік ететін бір жасушалы Лейшмания
Көру аймағы мидың бөлімінде орналасқан: шүйдеде
Сірі қауыз бен өкпе арасында болады серозды сұйықтық
Жасушадағы бейорганикалық қосылыстар: Су, тұздар
Продуценттерге жататындар: Өсімдіктер
Балық, қос мекенді және сүт қоректілердің ішкі мүшелерінде паразиттік тіршілік ететін құрттар: трем атодтар
Бақалшақсыз, басаяқты жыртқыш былқылдақденелілер: Кальмар
Валеология ғылымы үйретпейді Ән айту
Кроссинговер дегеніміз: гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы
Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз: гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі
Синантроптың қаңқа қалдығы табылған жер — Пекин
Жарықта жасыл өсімдіктер тәрізді, ал қараңғыда жануарлар тәрізді қоректенетін қарапайымдар: Жасыл эвглена
Зат алмасудың тұтас құбылысына жатады: Ассимиляция мен диссимиляция
Информасоманы ашып, оның биологиялық маңызын түсіндіруге қатысқан: М. Айтхожин
Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады: Биосфера
Органикалық тыңайтқыштардың ішінде көбірек қолданылатыны- Көң (қи), қарашірік
Сабақ қалемшесінен көбейетін өсімдік: Традесканция
Ішекқуыстылардың атпа жасушалары тән тек: Барлық ішекқуыстыларға
Өзен шаянының жүрегі: Бес бұрышты қалта
Ми сауытына жатпайтын сүйек: жақ
Жүректен шыққан қанды денеге тарататын тамыр: Салатамыр
Тұмауды қоздырушылар- Вирустар
Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны: Бір
1863 жылы баспадан кітап болып шыққан «Ми рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы: И.М. Сеченов
Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік : Терек
Тұқым кіндігі дегеніміз- Тұқымның жеміске бекінген жері
Ауыл шаруашылық зиянкестеріне қарсы қолданылады Сарымсақ
Бактериялар дегеніміз : Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар
Балықтардың судың бағытын, ағын күшін қабылдайтын мүшесі: бүйір сызығы
Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар: 23
Адамның дүниетаным қаблеті … байланысты: сезу аймағымен
Құты тәрізді мүше — қуық
Көз рецепторларының түрлері құтышалар, таяқшалар
Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасын Ч.Дарвин … деп атады тіршілік үшін күрес
Аршаның бүрінен: Дәрі жасалады
Жауынқұрттың қан айналым жүйесі: Арқа құрсақ қантамырлары мен « жүрекше»
Бақалшақсыз былқылдақденелі жәндік Каракатица
Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы: екі есе азаяды
Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны картоптың
Тірі ағзада жүретін химиялық процесс … байланысты сыртқы және ішкі температураға
Сырттан қарағанда жәндіктен де өсімдікке көбірек ұқсайтын көпжасушалы ағза: Тұщы су гидрасы
Былқылдақденелілер типіне жататын класс: Бауыраяқтылар
Бір жасушада …дейін ақуыздың түрі болады 1000- ға
Жүйке жүйелерін емдейтін медицина ғылымының саласы: Невропатология
Ағза зертханасы деп аталады: Бауыр
Картопқа ерекше көп қажет тыңайтқыш Калий
Өсімді мүшелері арқылы көбейеді Традесканция
Паразит саңырауқұлақтарға жататындар: қаракүйе
Шұбалшаңдардың класы- азқылтанды құрттар
100 Cұрақ
Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік
Жұмыртқа жасушасымен қосылатын сперматозоид саны- Біреу
Есте сақтау байланысты: Үлкен ми сыңары қыртысы қызметіне
Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзалар: Гетеротрофтар
Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым: К.Линней
Қостанайдың далалық аймағында орналасқан қорық: Наурызым
Құрғақшылыққа төзімді өсімдік- Шеңгел
Лалагүл тұқымдасына жататын дәрілік өсімдік Сарымсақ
Энцефалит ауруын тарататын жәндік: Тайга кенесі
Құрбақаның қаңқасы: сүйекті
Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар: Қылтамыр
Өкпе қабынуы пневмония
Ағзадағы заттардың ыдырауы диссимиляция
Құлақ қалқаны — ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды
Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз: Полиплоидия
Шыршаның жасы 120-300
Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады Қантышқақ амеба
Бұлшық еттер сезгіш нейрондар арқылы қозуды өткізеді: Терідегі, бұлшық еттердегі, сіңірлердегі рецепторлардан орталық жүйке жүйесіне
Мейоздық жолмен бөлінетіндер: жыныс жасушалары
Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі: Қоректік
Көміртегінің топырақта жинақталуы- Органикалық қосылыстар түрінде
Жасушалар өте ірі, қоректік қоры жиналатын … ұлпа Қор жинаушы
Басы жойылып кеткендіктен, денесі тұлға мен аяқтан құралған қосжақтаулылар классының өкілі: Айқұлақ
Тыныс алу мүшелерінің ауруын белгілеңіз: Туберкулез
Екі немесе бірнеше аллельді емес доминантты гендердің бірін- бірі толықтырып жаңа белгіні жарыққа шығаруы аталады: Комплементі
Бидайдың дәнегінде қоректік заттар қорының жиналуы: Эндоспермде
Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады: Қызғалдақ
Хитинді жабынның атқаратын қызметі: Қорғаныш
Жорға лаушыларға жататын : кесірткелер
Жасушаның бейорганикалық заты: Тұз
Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны: 12 жұп
Адамның жүрегінің бөлігі: 4
Бір тәуліктегі ересек адамға қажетті майдың мөлшері: 100 гр
Фотосинтез әрекеті өтеді: Хлоропласта
Белгілі бір құрылысы және атқаратын қызметі бар дене бөлігі: Мүше
Бірүйлі өсімдік: қияр
Бір жасушалы, талшықты балдыр: Хламидомонада
Cпорамен көбейетіндер тобына жатады Құртамыш
Түсі қошқыл қоңыр, құмнан ін қазып тіршілік ететін көпқылтанды құрт: құмқазар
Бүйректің сыртқы қабаты: қыртыс қабат
Мектепке дайындық кезеңі: 3-6 жас
Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі: Акклиматизация (жерсіндіру)
Биосфера энергияны … алады күн сәулесінен
Су астында риф жартастарын түзетін ішекқуысты: Көпаяқты маржан
Ми сауытына кіретін сүйектер: Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс)
Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің … тор қабықшасы ішіндегі құтыша
Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты нейрула
Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын: Тіршілік үшін күрес
Биогеоценоз: тірі ағза мен орта бірлестігі
Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» деп аталатын өсімдік: Қыналар
Эритроциттерді бұзады, сөйтіп оттегін нашар тасымалдайтын зат- Алкоголь
Бауыр, ұйқыбезінің өзектері ашылатын мүше: Ұлтабарұшы
Организмнің қорғаныш тежелуі: Ұйқы
Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы: еріген оттегімен
Сиыр цепенінің дене мөлшері: 1 м — 10 м
Кәдімгі тоспа ұлуының тіршілік ортасы- тоғандар мен өзендер
Клоакасы бар жануар: бақа
Шеткі жүйке жүйесінің бөлімі: жүйкелер , жүйке түйінділері
Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз: Миозин
Бүйректен әр 5 минут сайын ересек адамда сүзілетін қанның мөлшері 5л
Алғашқыда сәбидің денесі қапталады: Қағанақпен
Гидросфераның ең терең жері: Мариан қазаншұңқыры
Жапырақ тақтасын сабақпен жалғастырады: Сағақ
Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы Ұрықтану
Қызыл кітапқа енгізілген лалагүл тұқымдасына жататын өсімдік: Інжугүл
Шоғырлы маржандар- қызыл маржандар
Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі — Балық шабақтарының қорегі болады
Құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар жиынтығы: Ұлпа
Жасуша орталығының негізін құраушы: Центроильдар
Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі: эмбриогенез
Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы — Табиғи сұрыпталу
Агроценоздар — Жасанды биогеоценоздар
Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес
Шыршаның биіктігі 30-40 м
Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан
Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып
Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар Қабақ
Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 2
Жасушалар бір-бірімен … арқылы байланысады жасушааралық заттар
Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар: Өсімдіктер
Көз қарашығының орталығы – жұлынның … орналасқан Арқа бөлігінде
Эритроциттер түзіледі: Сүйектің қызыл кемігінде
Өт бөлетін без: Бауыр
Өсімдік тің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы : Тамыр оймақшасы
Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік: Қызғалдақ (жауқазын)
Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттегіне бай таза ауа
Шұбалшаңның қызғылт түсті болуы: Денені жақсы жабдықтайтын қанының болуы
Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі: қысқыштары
Желбезек: тыныс алу мүшесі
Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік
Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны: Бір
Эмоция: Қуану
Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады Ақжелкен
Жасыл мүктің топырақтан минералды заттарды сіңіретін мүшесі: Ризоидтары
Маса арқылы жұғатын ауру Безгек
Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді – 12 мүшеге
Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі: туберкулез
Тәулігіне адамға қажетті көмірсу 400г-500г
Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы дальтонизм
Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар Энергия