Жай бөлшектің негізгі қасиеті

Қызылорда облысы, Қазалы ауданы, Әйтеке би кенті,
Жанқожа батыр атындағы № 70 орта мектебі,
Математика пәнінің мұғалімі
Тлеубаева Лаура
Сыныбы: 5 сыныбы
Сабақтың тақырыбы:    Жай бөлшектің негізгі қасиеті
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:  Жай бөлшектің негізгі қасиетін тұжырымдау.
Дамытушылық: Жай бөлшек пен бөліндінің арасында қандай ұқсастық барын білу. Жай
бөлшекті қалай қысқартылатынын білу.
Тәрбиелік:  Бөлшек сандарды таныстыру арқылы оқушылардың математикаға деген   қызығушылын арттыру
Сабақтың түрі: Жаңа сабақты түсіндіру.
Сабақтың типі:  Деңгейлік тапсырмалар орындату.
Көрнекілігі:    Деңгейлік тапсырмалар жазылған үлестірме қағаздар, суреттер салынған плакаттар.
Барысы:
1) Ұйымдастыру;
2)  Үй тапсырмасын тексеру
Сұрақтар:     1. Үлес дегеніміз не?
2. Жай бөлшек дегеніміз қандай сан?
3. Жай бөлшектің алымының және бөлімінің мағнасы қандай?
№ 193, № 198,  №202 (2),  № 207 (2)

Жаңа тақырыпты түсіндіру.

4          4                  8                  3                 3               3  •  2        6

—-• 3 ——             ——-   •  6 = —-            ——           ——- =    —— ;

1          3                   1                  8                 4              4 •   2         8

Бөліндінің қасиеті:       3 :4  = ( 3 •  2) : (4 •  2)

Бөлшектің қасиеті:    3         3•    2        6

                                ——  = ——— =  ——;

                                  4          4 •   2        8

Жай бөлшектің алымын да, бөлімін де бір натурал санға көбейткеннен жай бөлшек өзгермейді.

 Мысалы:

9: 24  =  (9: 3) : (24: 3) немесе

  9            9:3             8                     9        3

——  =  ———   = ——-, демек     —— = —— ;

24           24:3             3                    24        8

Бөлшектің алымын да, бөлімін де 1-ден өзге ортақ бөлшегіне бөлу жай бөлшекті қысқарту деп аталады.24  

——- бөлшекті қысқарт EYOБ (24; 32) =8  32

1. тәсіл:

 24       24: 8         3           24        3

—— = ———  = —- ,        —— = ——;

 32        32: 8        4           32        4

2. тәсіл:

36         2 • 2  •3 • 3           9

——  = —————-  =  ——

56         2 • 2 • 2  •7          14

3- тәсіл:

                  455      91          13

               ——- = ——- = ——

                  630      126        18

Жай бөлшектің алымы мен бөлімі  өзара жай сандар онда ондай б-өшектерді қысқартылмайтын бөлшектер деп аталады

Мысалы:   3           9         19

                —— ;   —— ;    ——;

                 4          14        18

Сыныпта шығарылатын есептер

№226      1)  2         2 •  10         20                1         1•5          5

          —   =  ———  =  ——               —- = ———  =  —-

           3          3  •   10      30                 4        4 •5         20

№228      3       1        6       2          6       2          9       3           45        15

     — = — ;     —- = — ;    —- = —-;      —- = —-;       —-  = ——;

      6      2        9        3         15      5          24     8           33        11

№ 231

2• 3• 3 • 5         6

        ————-  = —— ;

         5 • 3• 11          11

       81 •  12•    5               1•  5        15         1

     ———————  =    ——— = —— = 2 —- ;

       36 •   9 •  7                    7          7           7

№235

                                                     1кг 400г — алма

         2кг 600г тосап

                                                    Қалғаны қант

Тосаттың қандай бөлігі алма?

1кг 400       1400      14       7

———— = ——- = —— = ——  бөлігі

2кг600г      2600      26       13

Қандай бөлігі қант?

2600 – 1400 = 1200 (г)

1200       12        6

——- = —— = ——  бөлігі

2600       26        13

№237

1. 3       *                     3         18

—- = —— ;             —— = —— ;

4         24                  4         24

    2)   18           9                  18           9

          —— = —— ;            ——— = —— ;

           *         11                    22          11

№242

540 сөзді    Марат – 6 минутта

                  Болат  — 5 минутта оқиды.

                 Жылдамдықтарын табыңыздар:

                 540

            = ——- = 90; ( сөз/мин)

                 6

                 540

            = ——- = 108; ( сөз/мин)

                 5

Үйге №226;№228;  № 230; № 238

[bws_related_posts]