Ондық бөлшекті ондық бөлшекке бөлу (презентация)

Алматы облысы , Еңбекшіқазақ ауданы
Балтабай орта мектебі шағын коммуналдық мемлекетік мекемесімен
Математика пәнінің мұғалімі:
А. Р. Смагулова
Сабақтың тақырыбы: Ондық бөлшекті ондық бөлшекке бөлу
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың ондық бөлшектерді бөлу жөніндегі білімдерін тиянақтау, толықтыру және бекіту.
Дамытушылық: Оқушылардың іскерліктерін, ойлау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды шапшаңдыққа, батыл шешімге келуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Бекіту сабағы
Көрнекілігі: суреттер, интерактивті тақта, тірек сызбалар.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру.
Бөлінгіш пен бөлгіштен
Бөлшек орнын санаңыз
Сандары тең болмаса
Нөлдер тіркеп соңында
Теңестіріп аламыз
Бөлінгішін бөлгішке
Жете ме екен  қараңыз
Ол екеуің өзара
Жеткенінше бөліңіз
Жетпей қалса егер де,
Қалған қалдыққа тіркеп
Нөлдер жазып көріңіз
Бөліндінің соңында
Үтірмен белгі беріңіз
Әрмен қарай бөліңіз
ІІ. Білімдерін бекіту
Әр қатарға жеке – жеке сөзжұмбақ беріледі. Ол сөзжұмбақтарды дұрыс шешкенде ондық бөлшектерді есептеу жұмыстарына пайдалануды ұсынған математиктердің аттары шығады.
1 – қатар:

• Кестедегі есептің жауабымен бір бағанға оның тұсындағы әріптерді қойыңдар. Сонда ондық бөлшектерге амалдар қолдану ережесін жазған ортаазиялық ғалымның және “Арифметика кілті” кітабының авторы кім екенін білесіңдер.

2 –қатар:

Кестеге есептің жауапарымен бір бағанға оның тұсындағы әріпті қойыңдар. Сонда Еуропа елдеріне ондық бөлшекпен есептеуді насихаттаған нидерландиялық инженер және математиктің кім екенін білесіңдер

 

3 – қатар:

Кестедегі есептің жауабымен бір бағанға оның тұсындағы әріптерді қойыңдар. Сонда ондық бөлшектің бүтін бөлігін бөлшек бөлігінен үтірмен ажыратуды енгізген неміс зерттеушісі кім екенін білесіңдер

Жауаптары: СТЕВИН, ӘЛ-КАШИ; КЕПЛЕР.

Ондық бөлшектерді есептеуді натурал сандарды есептеуге ұқсас және ыңғайлы болғандықтан, ғылымдағы, өндірістегі, күнделікті өмірдегі есептеулерде жиі пайдаланылады. Ондық бөлшектер және ондық бөлшектерге амалдар қолдану туралы ортаазиялық ғалым әл – Каши өзінің «Арифметика кілті» атты кітабнда жазды. Әл – Каши ондық бөлшектерді көбейту мен бөлу тәсілдерін қалыптастырды. Сондықтан ол есептеуде ондық бөлшекті ең алғаш пайдаланған ғалым ретінде тарихқа енген. Әл – Кпши ондық бөлшектерді жазуда үтірді пайдаланбаған, бірақ ол үтірдің орнына тік сызық қойған.

Ондық бөлшекпен есептеу туралы әл – Каши еңбектерін одан кейін нидерландиялық математик Симон Стевин өзінің ондық бөлшек туралы «Ондық» атты кітабында жазды. Стевин Еуропа елдеріне ондық бөлшектерді есептеу жұмыстарына пайдалануды насихаттады. Ол да ондық бөлшектерді жазуда үтірді пайдаланбай, бөлшектің бүтін бөлігі мен бөлшек бөлігін бір қатарға үтірсіз жазған. Үтірдің орнына бірліктің үстіне нөл жазған. 1,2,3,… цифрларымен ондық таңбалардың ретін белгілеген.

Ондық бөлшектің бүтін бөлігін бөлшек бөлігінен үтірмен ажыратуды шотландия математигі Дж. Непер және неміс аспан зерттеушісі И. Кеплер енгізген.

 

Ресейде Леонтий Филлипович Магницкий 1703 жылы басылып шыққан өзінің «Арифметика» оқулығында ондық бөлшектер туралы баяндауды жалғастырды.

ЖАУАБЫ: ДОСТЫҚ

Үйге тапсырма: қайталау.

[bws_related_posts]

[bws_related_posts]