Қош бол, Әліппем!

Айнұр Темірова

№25 қазақ қыздар гимназиясының

Бастауыш сынып мұғалімі

Павлодар облысы,

Екібастұз қаласы

Мұғалім: Қайырлы күн, құрметті ата-аналар, ұстаздар! Ана тілінің ғажайып, әрі шынайы әлеміне бүлдіршіндерді дәл жетелейтін, өз тілін оқып-үйренуге, оқи алсам деген ұмтылысқа шақыратын — Әліппе оқулығы. Сүйікті әліппенің арқасында сауатты адам қатарына ендік. Екі тоқсан бойы оқыған әліппемен қоштасатын сәт те келіп қалды. Алдарыңызда 1”б” сынып оқушылары әліппеден  алған білімдерін көрсетіп, өнерлерін  ортаға салмақшы.

( әуенмен, қолдарына шар ұстап оқушылар кіреді.)

1- жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, құрметті ата-аналар, ұстаздар!”Қош бол, Әліппем” атты ертеңгілікті бастауға рұқсат етіңіздер!

1 — оқушы:     Өтті оқу сан сабақ,

Бүгін үлкен салтанат.

Оқулықпен достасып,

Өсті білім, сан санат.

2 — оқушы: Бүгінгі біздің қуанышымызда шек жоқ. Өйткені біз тұңғыш рет сауатымызды ашқан “Әліппені” бітірдік.

3 — оқушы: “Ана”, “шана”, “ор”, “шора”,

Тұңғыш тізген сөзіміз.

Енді міне оқып тұрмыз,

Үлкендерше-ақ өзіміз.

4 — оқушы:     Бар кітапқа бас болған,

“Әліппе” ғылым ағасы,

Әліппеден басталған,

Даналықтың данасы.

Барлығы:Қайда екен біздің Әліппе?

( әуенмен  Әліппе келеді. Қолында сандық )

Әліппе:Армысыңдар жас достар,

Армысың ата-аналар.

Болашаққа жол бастар,

Әліппе келді ортаға.

Менің атым әліппе,

Мені анаңдай дәріпте.

Мені оқып ержеткен,

Бауыржан да, Мәлік те.

Барлығы:Оны біз де білеміз.

Сондықтан да Әліппе.

Мәңгілік сені сүйеміз.

Әліппе:Олай болса алғашқы.

Әліппені кім жазды?

Барлығы:    Ыбырай Алтынсарин.

Әліппе:  Қазақ тілінде қанша әріп бар?

Барлығы:  42 әріп бар.

Әліппе:  Ал әріптер қайдасыңдар, сапқа тұрыңдар!

—         Дауыстылар!

—         Мұндамыз!

—         Дауыссыздар!

—         Мұндамыз!

—         Дыбыстық қасиеті жоқ әріптер!

—         Мұндамыз!

( оқушылар әріптерге байланысты тақпақтарын айтады. )

А:     А-дегенім ардақты,

Ақ сүт берген апамыз.

Ә:     Ә-дегенім әнімнің,

Әнге айналған әуені.

С:    С-дегенді ел сәбидің,

Сылдырмағы ұқпай ма?

( әр әріпке байланысты тақпақ айтады)

Барлығы: Әріптердің сыры бар,

Алфавитті біліп ал!

9-оқушы: Әліппе даңғыл жол ашты,

Жаңадан пәндер жалғасты.

Әліппе сырын ұқтырған

Рахмет ұстаз алғашқы!

Барлығы: Рахмет!

Ән.  “Мұғалім ол біздің”

Әліппе: Жарайсыңдар, балалар!Қазақ халқы шешен халық.Шешендік өнер біздің халқымыздың асыл мұрасы. Ата-бабадан балаларға жеткен баға жетпес байлық, асыл қазына.Мені оқығанда оны түсінген шығарсыңдар?

(музыкамен залға екі пират кіреді )

1-пират:Естідіңбе, мына кітапта қазына, байлық бар екен!

2-пират: Тезірек алып қашайық! Іші толған алтын, ақша шығар! Бұл нағыз байлық!

(екеуі залды айналып ,Әліппені қоршап алады. Қолындағы сандығын ашады)

1-пират: Мынау не? Әріптер, суреттер?! Байлық қайда?

2-пират: Қазынаны қайда тықтың?

Әліппе( басын шайқап): Сендер ақшаны, алтынды байлық деп санайсыңдар. Ол дұрыс емес. Нағыз байлық, қазына – ол кітап, оның ішіндегі мақал-мәтелдер, нақыл, дана сөздер, ертегі, аңыздар. Егер сендер мына оқушыларды тыңдасаңдар бәрін де өздерің түсінесіңдер.

Кәне, балалар, менен қандай мақалдарды үйрендіңдер?

1 — оқушы: Оқу-инемен құдық қазғандай.

2 – оқушы: Өнерлі бала сүйкімді.

3 – оқушы: Гүл өссе- жер көркі,

Қыз өссе- ел көркі.

4 – оқушы: Ана тіліңді ұмытқаның,

Өз тіліңді құртқаның.

5 – оқушы:  Ана тілің – қазынаң.

6 – оқушы:  Отан – алтын бесік.

Әліппе: Жарайсыңдар. Қазақ халқы ежелден балаларын тазалыққа, кішіпейілдікке, инабаттылыққа тәрбиелеген.  Ал сендер қандай ырым-тыйым сөздерді білесіңдер?

Оқушылар:Дастарқанды, тамақты баспа; Нанды жерге тастама, үстіне басқа зат қойма;Үлкенннің жолын кеспе, сөзін бөлме; Әдепсіз сөз айтпа; Жаман әдетті үйренбе.

Пираттар: Балалар, біз бәрін түсіндік! Біз де кітап оқып, көп нәрсені білгіміз келеді. Сонда біз өте бай  боламыз.Тезірек кітапханаға барайық! Балалар сендердің кітапханаларың қайда?(шығып кетеді )

Мұғалім: “Әліппеден” біз көп нәрсені оқып, білдік, үйрендік. Әліппемен қош айтыссақ, оның білімін жалғастыратын Ана тілі кітабын қарсы алайық!

Барлығы: Қош келдің Ана тілі!

Ана тілі: Амансыңдар ма ! Балалар енді бұдан былай мені оқып, менен білім аласыңдар. Өз ана тілдеріңді құрметтеңдер!

Оқушылар: Бар әлемде анаға,

Басымызды иеміз.

Бабалардың тілі деп,

Даламыздың үні деп,

Ана тілін, ана тілін, ана тілін сүйеміз!

Ана тілі: Рахмет, балалар.

Мұғалім: Құрметті оқушылар, ата-аналар, ұстаздар! Бүгінгі ертеңгілігімізді аяқтай келе, оқушыларға айтарым:

Озат болып оқыңдар,

Ойға білім тоқыңдар!