Тарих- ғасырлар куәсі

Сайыстың тақырыбы: «Тарих- ғасырлар куәсі».

Сайыстың мақсаты:1.Тарихи оқиғалар тізбегін еске түсіре отырып, танымдарын арттыру.

 2.Өткенді еске түсіре отырып,болашаққа бағдар беруге баулу

3.Тарихи ұлы тұлғалардың ерліктерін насихаттай отырып,                    

Отансүйгіштікке тәрбиелеу.                   

Сабақтың көрнекілігі:Ерлік туралы қанатты сөздер жазылған плакаттар,сайыстың    жоспары ілінеді.

Сайыстың барысы:

 «ХХІ ғасыр мәдениеттің, ғылым мен ақыл-ой бәсекесінің ғасыры болмақ,»- деп президентіміз Н.Ә.Назарбаев айтып өткендей бұл ғасырда өмір сүріп отырған барша ұрпақ ғылым саласында өзіндік жол салар дара ұрпақ болуы тиіс.Олай болса болашаққа нық қадам жасау бүгіннен басталады.

«Ата-бабаларымыз бізге бірліктің,ынтымақтың,тұтастықтың ұлы үлгісін көрсетіп кетті.Қазақстанның арғы-бергі тарихының ең ғибратты тағылымы,міне осында.Олай болса бүгінгі: «Тарих-ғасырлар куәсі» атты сайыс сабағымызды бастаймыз.

 Сайыстың әділқазылар алқасымен таныстырып өтейін:

1.

2.

3.

 І-тур.Таныстыру.(5балл)

 ІІ-тур.Сәлемдесу. (5балл)

 ІІІ-тур.Танымдық сұрақтар. (5балл)

  7 «а»сыныбына:

 1.Түркеш қағанатының астанасын ата:

           Жауабы:Суяб,екіншісі Ордабасы-Іле бойындағы Күнгіт.

2.Қимақ қағанатының тарихи шеңбері:

           Жауабы:ІХ ғасырдың соңы мен ХІ ғасырдың басы.

3.Қарлұқ қағанатының тайпаларын ата:

            Жауабы: үш жікіл, үш бескіл, бұлақ, көкеркін,тухси,фаракия, лазана.

4.Қазақстандағы ең ірі сәулет орындарын ата:

           Жауабы:Қожа Ахмет Яссауи,Арыстан баб,Айша бибі,Қарашаш ана,Ибрахим ата т.б.

5.Батыс түрік қағанатында 610-618 жылдары қай қаған билік етті?

           Жауабы:Шегу қаған.

                        7 «ә» сыныбына:

 1.Батыс түрік қағанатының тайпаларын ата:

          Жауабы:Барлық түрік тайпалары: оғыз, қырғыз, ұйғыр,үйсін т.б.

2.Оғыз мемлекетінің астанасын ата:

           Жауабы: Янгикент (Жаңа Гузия)

3.Қимақ елінің құрамында жеті тайпа болғандығын жазған ортағасырлық тарихшы:

           Жауабы: Парсы тарихшысы Гардизи.

4.Қарахан мемлекетінің негізін кім қалады?

            Жауабы: Сатұқ Боғра –хан.

5.Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп кімге табынған?

            Жауабы:Ұмай анаға.

                  7 «б» сыныбына:

 1 «.Сардоба» деген қандай құрылыс?

             Жауабы: Құдық үстіне салынған ғимарат.

2.Қимақ қағанатының билеушісі қалай аталған?

             Жауабы:Қаған.

3.Оғыз жабғуы Киев кінәзі Святославпен Хазарларға қарсы қай жылы одақ құрды?

              Жауабы: 965 жылы.

4.Жанып тұрған оттың арасынан өткен Византия елшісі:

              Жауабы:Земарх.

5.Қарлұқтардың Ұйғыр қағанатына қарсы күресі қанша жылға созылған?

               Жауабы: 20 жылға.

                       7 «в» сыныбына:

1.Батыс Түрік қағанатының құрылған жылы:

                Жауабы: 603 жылы.

2.Түркеш қағанаты қанша әкімшілік аймаққа бөлінді?

                Жауабы: 20 аймақ.

3.Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөлді атқарған тайпа:

                Жауабы: Қарлұқ тайпасы.

4.Найман ханы Білге қайтыс болған соң, билік үшін таласқан кімдер?

                Жауабы:Бұйрық хан мен Даян хан.

5.Керейіт хандығының құрамына қанша аймақ кірген және оларды ата.

                Жауабы: 8 аймақ:керейіт,жиркиы,қоңқай, сақай, тутау, албат, тунхай,қыркун.

 ІV-тур. Көрініс. (10балл)

 V-тур.Өнер сайысы(ән, би,күй.) (5балл)

 VІ-тур.Топ басшылар сайысы 5сұрақ қойылады. (10балл)

                    7 «а» сыныбының топ басшысына:

 1.Айша- бибі кесенесі қай облыстың территориясында орналасқан?

                 Жауабы: Жамбыл облысы.

2. «Диуани – лұғат –ат-түрік» еңбегінің авторы кім?

                 Жауабы:Махмұд Қашғари.

3.Қ.Р.Конституциясы қашан қабылданды?

                  Жауабы: 1995 жыл 30 тамыз.

4.Түрік қағанатының тарихи шеңбері:

                  Жауабы: 552-603 ж.

5.Монғолша « найман» сөзі қазақшаға аударғанда қандай мағынаны білдіреді?

                  Жауабы: «сегіз».

                7 «ә» сыныбының топ басшысына:                                                                         

 1.Арыстан-баб кесенесі қай жерде орналасқан?

                  Жаубы: Отырарда,Шәуілдір.

2. «Құтты білік» еңбегінің авторын ата:

                   Жауабы: Жүсіп Баласағұни.

3.Қ.Р. тәуелсіздігі туралы заң қашан қабылданды?

                   Жауабы: 1991 жыл 16 желтоқсан.

4.Қарахан мемлекетінің тарихи шеңбері:

                   Жауабы: 942-1212 жыл.

5. «Руна» сөзі қазақшаға аударғанда қандай мағынаны білдіреді?

                   Жауабы: «Ескі,көне».

                 7 «б» сыныбының топ басшысына:                                                                         

 1.Ибрахим ата кесенесі қай жерде орналасқан?

                   Жауабы: Сайрамда.

2. «Диуани хикмет» еңбегінің авторын ата:

                   Жауабы:Қожа Ахмет Яссауи.

3.Қ.Р.Конституциясы қанша бап, қанша тараудан тұрады?

                   Жауабы: 98 бап,9 тарау.

4.Батыс Түрік қағанатының территориясы:

                   Жауабы: Жетісу.

5. «Он- оқ бұдун» сөзінің қазақша мағынасы:

                   Жауабы: Он тайпа.

                 7 «в» сыныбының топ басшысына:

 1.Қарашаш ана ескерткіші қайда орналасқан?

                   Жауабы: Сайрамда.

2. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады? 

                   Жауабы: 12.

3.Қ.Р.Премьер- министрі кім?

                    Жауабы: Серік Ахметов.

4.Түрік қағанатының әлсіреу себебі:

                    Жауабы:Ішкі талас- тартыс, Қытай мемлекетінің қысымы.

5. «Бұдун, тат» сөздерінің мағынасы.

                     Жауабы: «Халық, құл».

 Сайысты қорытындылап,  жеңіске жеткен топты марапаттау.                                                                  

 «Тарих –ғасырлар куәсі»сайысының бағалау парағы.