Әдемі торғай

Біз бақшаға ризамыз,

Апайларға ризамыз

Асыр салып ойнаймыз

Өмірге де ризамыз.

Торғай, торғай тоқылдақ

Жерден тары шоқып ап

Бөтегесі бұлтиып,

Шық-шық етіп отырмақ.

-Балалар, құстың дене құрылысына сипаттама беріңдерші.

-Ол қалай қоректенеді?

Дидактикалық ойын: «Не қалай дыбыстайды?»

Әртүрлі құстардың суреті көрсетіледі.

Сергіту сәті

Кәне, қанат жазайық

Құс боп желмен ұшайық

Ұшып-ұшып алайық

Ұямызға қонайық.

Үлестірмелі материалдармен жұмыс жасайды.

-Балалар, бүгін торғайды мүсіндесек қайтеді.

-Алдымен денесін жасаймыз, ол үшін екі дөңгелек дайындап аламыз, үлкені-денесі, кішісі-басы.

Үлкен домалақты сопақша пішіндеп, екі саусақпен қысып құйрығын шығарып құйрығының ұшын жалпақтаймыз.

Кішкентай  домалақ құстың тұмсығы болады, екіншісінің солай созамыз. Енді екеуін қосып, құстың аяғын жасаймыз.

Дайын құсты ағашты бір бұтағына орналастырамыз.

Тақпақты қайталайды.

-Басы, тұмсығы, екі қанаты, денесі, құйрығы, екі көзі мен аяқтары бар.

— Ол түрлі дәндерді, жәндіктерді жейді.

Балалар қолдарын жазып, құс болып ұшады.

Торғайды мүсіндеуге ынталарын білдіреді.

Мүсінделген торғайды ағаштың бір бұтағына орналастырады.

-Балалар «Жапалақ» ойынын ойнайды.

Балалар тәрбиешінің айтуы бойынша қимылдар жасайды.

Оқу іс-әрекет кезеңдері

Тәрбиешінің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық-

қозғаушылық

Шаттық шеңберіне тұрып:

Музыка қойып, балаларды шаттық шеңберге жинау.

Балалар шеңберде тұрып, бір-біріне жылы сөздер айтады.

Ұйымдастыру-

шылық

ізденістік

Балалар хайуанаттар бағына кім барды. Ол жерден қандай аңдарды көргендерің туралы естеріңе түсіріңдерші?

-Балалар сендер тиінді көргендерің барма? Сендер тиінді байқамай қалуларың мүмкін, себебі: ол кішкентай әрі көбінесе ағаштардың басында жүреді. Бүгін біз тиін жайлы әңгімелейміз.

Суретке назар аударту.

-Міне, мынау тиін. Тиін орманды мекендейді.

-Тиіннің түсі, денесі, құлағы, құйрығы қандай?

Тиіннің түсі ақшыл сұр не жирен,үлпілдек, қалың жүнді, құйрығы ұзын, құлағында шашы болады. Аяқтарында ұзын тырнақтары бар.

-Қалай ойлайсыңдар, оның тырнақтары қандай қызмет атқарады?

-Ал мықты тістері  мен әдемі ұзын құйрығы қандай қызмет атқарады?

Олар қатты суық болған кезде домаланып жатып, құйрықтарын жамылғы ретінде пайдаланып ұйықтайды.Қыста олардың жүндері үлпілдек, жұмсақ, қалың, ұзын, ал жазға қарай керісінше жұқа, сирек, қысқа әрі қатайған болып келеді. Тиіндер жылына екі рет күзде және көктемде түлейді. Ұясын ағаш басына, кейде жартас жарығына салады.

-Тиіндер қысқа қандай дайындық жасайды?

Сергіту жаттығуы:

Ормандағы аюдың

Құлпынайы көп екен

Теріп-теріп алайық

Қалтамызға салайық.

Дәптеріндегі тапсырманы орындау

Балалардың хайуанаттар бағына барған кездері естеріне түседі. Әңгімелеп айтады.

-Ия, бар.

Суретке назар аудару.

-Тиін орманда мекендейді.

-Тиіннің түсі қызғылт, үстінде жүні бар.құйрығы ұзын, әдемі көздері жылтырап тұрады.

-Олар ағаштың діңдерін ойып қуыс жасайды.

-Олар балқарағай жаңғақтарымен қоректенеді.

-Олар ағашқа өрмелеп шығу үшін.

-Тиіндер тісімен қатты жаңғақтарды шағып әрі кеміріп жей алады.

Ал құйрығы ағаштан ағашқа секіру үшін керек.

Балалар орындарынан тұрып, жаттығуды қимыл-қозғалыспен жасайды.

Дәптердегі тапсырманы орындайды.

Рефлексиялық

түзетушілік

-Бүгін не туралы айттық?

Бүгіннен алған әсерлерін әңгімелей отырып, оқу іс-әрекетін аяқтау.

Тиінтуралы әңгімелейді.

Тәрбиеші балаларға  3цифрына  сәйкес келетін заттарды бояуға тапсырма береді.

Балалардан сұрайды:

-Қымыз құятын неше  ыдыс боядыңдар?

-Қанша кесе боядыңдар?

2-тапсырма.

Тәрбиеші  балаларға суреттегі геометриялық фигура санына сәйкес келетін цифрларды нүкте бойынша бастырып сызуға  тапсырма береді.

Балаларға  сұрақ қояды:

-Сопақшаның астында қандай цифрды сыздыңдар?

-Дөңгелектердің ше?

-Ал  шаршының астындағы қандай цифрды бастырып сыздыңдар?

Үлестірмелі материалмен жұмыс.

Тәрбиешілер балаларға сұрақ қояды:

-Бағандардың түсі қандай?

Қайсысы биік (аласа)? Оны қалай білеміз?

Содан кейін сол қолға аласа бағанды,ал оң қолға биік бағанды алуды сұрайды.Тәрбиеші  3-4 баланы шақырып,олардан қай қолындағы бағанның биік,ал қай  қолыңдағының аласа екендігін сұрайды.

Содан соң биік бағанға шырша, ал аласасына саңырауқұлақ салыңдар деген тапсырма береді.

Сергіту минуты.

Оңға бір қадам,

Солға бір қадам

Шапалақ ұрамыз.

Алға бір қадам,

Артқа бір қадам

Шапалақ ұрамыз.

Тәрбиеші суретте қандай үйлер салынғанын сұрайды.

Балалардан биік үйдің қасына аласа ағаш ,ал аласасының қасына биік биік ағаштың суретін салуды сұрайды.

3 торсық

3кесе

1 ғана сопақша

3 дөңгелек бар

2 шаршы бар.

Балалар бағандарды биіктігіне қарай салыстырады.

Балалар жаттығу жасайды.

-Бойы биік киіз үйдің қасына қандай қандай ағаштың суретін салдыңдар?

Тәрбиеші балаларды мақтайды.

Гүл жайнаған атырабы

Алты қырдан шақырады.

Көңілге нұр төккен қала-

Алматы,

Көктем қала, көркем қала-

Алматы.

-Қала өте үлкен. Жұмбақтың шешуін табыңдар:

Дыз-дыз етіп жүреді,

Сымнан ұстап жүреді.

Өзіне адам мінеді,

Ол не, ал кім біледі?

(Троллейбус)

Алматы туралы білетін тақпақтарын айтады.

Жасырылған жұмбақ шешуін табуға тырысады.

«Күлдіргіштер»

(Д.Кабалевский).

Ән тыңдау:  «Алматы»

Е.Хасанғалиев.

Дауыс  жаттығуы: «Жоғары-төмен».

Гүл-гүл жайнап бәріміз,

Кіреді біздің сәніміз.

Әдемі де әуенді

Ән салайық бәріміз.

Ән үйрену:  Біз өмірдің гүліміз»

Ә.Дүйсенбиев.

Әннің көңіл күйін бере шаттана, жарқын айтуға машықтандырады.

Ойын: «Жұбыңды  тап!»

Көңіліміз көтеріліп ,

Ойын ойнап, биледік.

Қаламыздың көшесінде

Серуендеп көп жүрдік.

Ән көңілді , әдемі.

Әнді бірге қосыла айтуға тырысады.

Күн шуағы тарайды.

Апайлар мен балалар

Қол бұлғап бізге қарайды.

«Менің Алматым»тақырыбына сурет салуға тапсырма береді.

Балалар қайталайды.

Гүл жайнаған атырабы

Алты қырдан шақырады.

Көңілге нұр төккен қала-

Алматы,

Көктем қала, көркем қала-

Алматы.

-Қала өте үлкен. Жұмбақтың шешуін табыңдар:

Дыз-дыз етіп жүреді,

Сымнан ұстап жүреді.

Өзіне адам мінеді,

Ол не, ал кім біледі?

(Троллейбус)

Алматы туралы білетін тақпақтарын айтады.

Жасырылған жұмбақ шешуін табуға тырысады.

«Күлдіргіштер»

(Д.Кабалевский).

Ән тыңдау:  «Алматы»

Е.Хасанғалиев.

Дауыс  жаттығуы: «Жоғары-төмен».

Гүл-гүл жайнап бәріміз,

Кіреді біздің сәніміз.

Әдемі де әуенді

Ән салайық бәріміз.

Ән үйрену:  Біз өмірдің гүліміз»

Ә.Дүйсенбиев.

Әннің көңіл күйін бере шаттана, жарқын айтуға машықтандырады.

Ойын: «Жұбыңды  тап!»

Көңіліміз көтеріліп ,

Ойын ойнап, биледік.

Қаламыздың көшесінде

Серуендеп көп жүрдік.

Ән көңілді , әдемі.

Әнді бірге қосыла айтуға тырысады.

Күн шуағы тарайды.

Апайлар мен балалар

Қол бұлғап бізге қарайды.

«Менің Алматым»тақырыбына сурет салуға тапсырма береді.

Балалар қайталайды.

Балаларға  берілетін тапсырма: жоғарғы жолаққа 1 қызыл үшбұрыш, ал төменгісіне 2 көк үшбұрыш салады.

Тәрбиеші балаларға жұмбақ жасырады:

Айгүл келді бірінші боп бақшаға,

Қосылды оған Бибігүл мен Марат та,

Балғындарды ойнап жүрген топтағы

Санап берші сен бізге  бір ойлан да.

Тәрбиеші өлең оқып береді.

Үш дегенің екі ілмек,

Тұратын қармағын сермеп.

Үшінші боп тұратын,

Мұны әркім білмек.

2-тапсырма.

3 цифрының жазылуымен таныстырады.

Көп моншақтың ішінен тек 3 моншақты ғана санап бояйды.

Сергіту минуты

Желменен ағаштар,

Тербеледі әрдайым

Бір иілді, екі иілді,

Сыңғырлады жапырақтар.

3-тапсырма

Тәрбиеші балаларға сұрақ қояды:

-Қазір жылдың қай мезгілі?

Балалар күз туралы білетін тақпақтарын айтады.

3  салады.

Балалар өлеңді бірге қайталап, жаттап алады.

3цифры мен  3 моншақты бояйды.

Сергіту жаттығуын орындайды.

-Күз.

-Балалар енді 3 саны туралы тақпақ айтып беріңдер.

Балалар тақпақты айтады.

Далада жүр шапқылап

Керемет, тым саққұлақ.

Тек есектен басқада

Оған ұқсар жоқ құлақ.

Басы жерде бұғып тұрады,

Жап-жасыл сақалы

Жерге шығып тұрады.

Қоян.

Сәбіз.

Тәрбиеші балалардан суретте неше сәбіз, неше қоян бар екенін сұрайды. Суреттегі  заттарды санату арқылы 2 саны және цифры туралы алған білімдерін бекітеді. Содан соң дөңгелек пен 2 цифрын бояуды тапсырады.

2-тапсырма.

Содан соң ол балаларға өзге цифрлардың арасынан 2 санын тауып, оны қоршап сызуға тапсырма береді.

Сергіту минуты.

Ойнақтаған ор қоян,

Түлкіні көріп орманда

Орғып-орғып секірді

Бұтаға барып секірді.

3-тапсырма.

Тәрбиеші балаларға суреттерді қарап шығып, бірдейлерін бір-біріне қосуды тапсырады.

4-тапсырма

Тәрбиеші  балаларға суретті мұқият қарап шығып, алыс (қашық), жақын салынған заттардың атын атап беруді сұрайды.

Балаларға мынадай тапсырмалар береді:

-Қоян жақын тұрған сәбізді бояңдар.

-Сәбізден қашық тұрған қоянды бояңдар.

Балалар бояу жұмыстарын орындайды.

Сол жақта 2 цифры тұрғанын айтады, 2 қамзол мен 2 қалпақты бояйды.

Балалар жаттығуды тәрбиешімен бірге орындайды.

Бірдей суреттерді сызықпен қосады.

Балалар суретпен танысады және ондағы заттардың атын атап береді.

Балалар тапсырманы орындайды.

Балаларды  мадақтайды.

Тобымызға қуыршақ Әйгерімнің келуін хабарлайды.

Кәне, «Қуыршақ» сөзін қайталаймыз.

-Балалар, бұл қуыршақтың есімі-Әйгерім.

«Қуыршақ» тақпағын жаттату.

Біздерде бар қуыршақ,

Бұзау, қозы, құлыншақ.

Ойыншықтар тыңдайды,

Ақыл айтсақ, бұйырсақ.

(Н. Әлімқұлов)

Сұрақтарға жауап алу.

-Балалар, «Қуыршақ» неге жатады?

-Сендердің үйлеріңде қандай қйыншықтар бар?

Дидактикалық ойын:

«Ойыншықты  тап».

Мақсаты: Ойыншықты атау және кеңістікті бағдарлай отырып табу.

Әңгіме құрау: «Қуыршақ Әйгерімнің туған күні»

Мақсаты: ауызша өз ойларын жеткізе білу.

Мысалы:

Әйгерім қуыршақтың туған күніне аю келді. Аю әйгерімге өзінің сүйікті тағамы – бал сыйлады. Оны көрген Әйгерім қатты қуанды.

Сергіту жаттығуы.

Ал балалар тұрайық

Алақанды ұрайық.

Оңға қарай иіліп,

Солға қарай иіліп,

Бір отырып, бір тұрып

Біз тынығып алайық.

Тәрбиешінің көмегімен тақпақты жаттау.

Әр бала өз ойыншықтарын атап өтеді.

Балалар ауызша әңгіме құрап айтуға тырысады.

Сергіту жаттығуын орындайды.

Ойыншықтарды ұқыпты ойнау керектігін айту.

-Бір сәтке өздерің алақандарыңда күннің кішкентай шуағын ұстап тұрмын деп ойлаңдар. Егер күннің шуағы сенің қолыңда болса, онда сен қараңғы түнде де жолды таба аласың және т.б.

-Кім айтады, мынау қандай жануар?

Бұл-атжалман. Атжалман бүгіннен бастап біздің табиғат бұрышында тұрады. Біз оны күтіп, оған қамқор болуымыз керек. Тәрбиеші  тордың ішіне кішкентай сатыны қояды.

-Балалар, атжалман тамақтанған кезде не байқадыңдар?

Неліктен екі ұрты томпайып кетті?

-Балалар, атжалман өзін жақсы сезіну үшін, оның жем салғышы мен су ішетін ыдысын күнделікті жуып тұруы керек.

-Балалар, атжалманның түсі қандай?

-Аяқтары қандай?

Атжалман да өзінің бөлек жатын бөлмесі болғанды ұнатады. Ол өзінің бөлмесінің жылы болғанын ұнатады. Сол себепті өзінің жататын жерін жылылап өзі жасап алады.

Дәптермен жұмыс.

Балалар атжалманның өрмелегенді жақсы көретінін байқап айтады.

Оның екі ұрты томпайып кетті.

Ол жеген тамағын сол екі ұртына жасырып қойды.

Балалар жуылған ыдыстарды тордың ішіне қояды да жемін салып, суын құйып қояды.

Аяқтары қысқа.

Балалар сурет бойынша жұмыстан кейін, 1 санының таңбасы 1 цифрымен танысады.

Тәрбиеші балаларға сандар қатарынан 1 цифрының орнын тауып, сонша моншақты бояуды ұсынады.

2-тапсырма.

Содан соң ол балаларға өзге цифрлардың арасынан 1 санын тауып, оны қоршап сызуға тапсырма береді.

«Арыстан». Сергіту минуты.

Мен мықты арыстан

Аңдардың патшасы.

Жауымның соғысқан

Күл болған қаңқасы.

3-тапсырма.

Тәрбиеші балаларға суреттерді қарап шығып, бірдейлерін бір-біріне қосуды тапсырады.

4-тапсырма

Тәрбиеші балаларға бірінші және екінші қатардағы фигуралардың қалай орналасқанына назар аударуды ұсынады.

-Балалар, фигураларды дәл осындай ретпен орналастыра отырып, қатарды жалғастырыңдар.

Балалар бір моншақты бояйды.

Жұдырығын түйіп, сермейді.

Бірдей суреттерді сызықпен қосады.

Бірінші қатарда-шеңбер, шаршы, шеңбер;

Екінші қатарда- шаршы, шеңбер, шаршы.

Балалар тапсырманы орындайды.

-Біз қандай цифрмен таныстық?

-Бір саны туралы тақпақ айтып беріңдер.

Балаларды  мадақтайды.

Біз 1 деген цифрмен таныстық.

Таныс  цифрды тауып, ол туралы өлең оқып беруді өтінеді.

Балаларға 3 цифрына сәйкес келетін заттарды бояуға тапсырма береді.

-Қымыз құятын неше ыдыс боядыңдар?

-Қанша кесе боядыңдар?

2-тапсырма.

Балаларға  суреттегі геометриялық  фигура  санына сәйкес  келетін  цифрды  нүкте  бойынша бастырып сызуға тапсырма береді.

-Сопақшаның астында  қандай  цифрды  сыздыңдар?

-Дөңгелектердің ше?

-Ал шаршының астындағы  қандай цифрды  бастырып сыздыңдар?

Үлестірмелі   материалмен жұмыс.

3-4 баланы шақырып, қай қолындағы  бағанның  биік, ал қай қолындағының аласа екендігін сұрайды.

«Бәріміз  біргеміз». Сергіту минуты.

Оңға бір қадам,

Солға бір қадам

Шапалақ ұрамыз.

Алға  бір қадам

Артқа бір қадам

Шапалақ  ұрамыз.

4-тапсырма.

Үй  жанында  байланған,

Бар ғой әсем  күшігім.

Бұлғандатып құйрығын,

Күзетеді үйшігін.

Сурет  бойынша 4 айырмашылықты тауып көрсетуі тиіс. Содан соң 4 дөңгелекті бояйды.

Үш  торсық.

Үш  кесе.

Үшеу, өйткені карточкада үш дөңгелек бар.

2 цифрын, өйткені карточкада екі шаршы бар.

Сол жақта –биік, оң жақта-аласа.

Биік үй мен аласа үйді салыстырады.

-Бойы биік киіз үйдің қасына қандай ағаштың суретін салдыңдар?

Балаларды  мадақтайды.

«Қысқы  пейзаж» көрмесінен суреттер  көрсетеді.

Қалыңдасын қары бұл,

Келсін аяз мықты ма?

Қарсы  аламын бәрібір,

Сағыныппыз  қыста  да.

(Ә. Қайыржанқызы)

Қызықты ойындар ойнаймыз.

( И.Штраус) орындалып, би

қимылдарын көрседі.

Өстіп,міне, қыс түсті,

Бола қалды дала аппақ,

Қар лақтырып үсті-үсті,

Балалар жүр далақтап.

Қимылды ойын: «Шана тебеміз».

«Қысқы  ойындар» суретін  көрсетеді.

Ән тыңдау: «Біз шадыман баламыз»

(Ә.Бейсеуов)

Қыста жерді жауып кетеді,

Ал  көктемде ағып кетеді. (Қар)

Жаздай тынығады,

Қыстай  зымырайды.       (Шана)

Дауыс жаттығуы: «Қыс ».

Ән үйрену: «Ақша қар»

(К. Қуатбаев.)

Ойын : «Қай  аспапта   ойнаймын?»

«Біз  өмірдің  гүліміз»

(Б. Ғизатов)

Қар атысып ойнаймыз,шанамен сырғанаймыз.

Жұмбақ  жауаптарын тауып айтады.

Аяз беттен сүйеді.

Жиналып  ап  бар  бала

Тұрғызамыз  қар қала!

(Н.Аманжолов)

-Қыста  ауа райы қандай болады?

Қар  жауғанда топ  бала

Соқтық  келіп  аққала

Мұрны  сәбіз, үп-үшкір

Көзі көмір, қап-қара.

(С.Қалиев)

Балаларға  аққаланың  суретін саламыз.

Қыста  суық, аяз болады.

Қардан  аққала  жасаймыз.

-Балалар, бәрімізге де достарымыздың көтеріңкі көңіл күймен  жүргені  ұнайды.

-Рауаншангүл –гүлдердің патшайымы.

Оның да басқа гүлдер сияқты тамыры, сабағы, жапырағы және әдемі гүлі болады және олар жай маусымында гүлдейді.Раушангүлі түсі мен көлеміне қарай әртүрлі болып келеді.Бөлмеде  өсіретін  раушангүлі де болады.

Раушангүлінің  күлтелерінде әртүрлі дәрумендер бар.

Раушангүлінен алынған  майды адамдар тісі ауырғанда пайдаланады және суға шомылғанда қолданады.

Бірінші  «Әлеуметтік» орталығындағы балаларға  раушангүл күлтерінен шырын дайындаудың  жолдарын түсіндіреді.

Екінші  «Таным» орталығындағы  балаларға раушангүлді  құраытыру  тапсырылады.

«Кім  жылдам?» ойыны.

Дәптермен жұмыс.

-Барлық раушангүлінде  тікенектер болады.

Барлығы да топырақта  өседі.

Бірінші орталықтағы балалар раушангүлінің  күлтерін жуып,банкаға салып, қант қосып шырын жасайды.

Екінші орталықтағы балалар қағаздан қиылып берілген раушангүлдің күлтерін түстеріне қарай біріктіріп, құрылысын ретімен орналастырады.

Балаларды бір-бірінің артынан тұрғызып жүргізеді, күзгі  орманда нені көруге болатыны жайлы сұрайды.

Балалар қиық суреттерден саңырауқұлақты  құрастырады.

Сергіту сәті:

Саңырауқұлақ  болайық,

Тізе бүгіп отырайық.

Жаңбыр жауса көтеріліп,

Өсіп-өсіп  алайық.

Күзгі орман бейнесін, ағаштарды, қызыл-сары жапырақтардың көп түсіп жатқанын бейнелеуді тапсырады.

-Бірінші түзу сызық сызып алып, оның екі ұшын сопақша дөңгелек жасай отырып қосамыз, бұл саңырауқұлақ қалпағы болады.

Саңырауқұлақтың  сабағын салу үшін қалпағының астыңғы бөлігінен екі нүкте белгілеп алып, оны түзу сызық сыза отырып дөңгелектеп, екінші жақ бөлігіндегі нүктеге жеткізе сызамыз.

Қылқаламды еркін ұстау,батыл жүргізу туралы кеңестер беріледі.

Жақын тұрған саңырауқұлақ бейнеленген болса үлкендеу етіп салу, ал алыста тұрған саңырауқұлақ бейнеленсе кішілеу  етіп салу керектігі  айтылады.

Екі бала саңырауқұлақ құрастырады.

Өлең  жолдарына  сәйкес  қимылдар жасайды.

Саңырауқұлақтарды  қылқаламның  ұшымен жеңіл сүйкей жағу тәсілімен салады.