Ауылым- алтын бесігім

Алматы облысы

Райымбек ауданы

№2 Кеген  орта  мектебі

Бастауыш  сынып мұғалімі  Асқарова Райхан    

Тақырыбы:     Ауылым- алтын  бесігім.

 Мақсаты:    1.   Оқушыларды ауыл өмірімен ауыл тарихымен  таныстыру.

2.   Кездесу ұйымдастыру  арқылы ауыл  адамдарының  өмірімен, еңбектерімен

таныстыру.

3.    Оқушыларды  туған  жерді, ауылды сүюге құрметтеуге баулу.

Еңбекке тәрбиелеу.  Үлкенді сыйлай білуге үйрету.

 

Әдіс-тәсілі:  Кездесу, көрнекілік, сұрақ- жауап.

Көрнекілігі: Қазақстан  картасы, Райымбек ауданының картасы, ауылдың аты  шыққан  азаматтарының  суреттері,кітаптары, нақыл  сөздері  шарлар т.б.

 

                                       Тәрбие  сағатының  барысы:

Ұйымдастыру  кезеңі:

Оқушыларды екі  жаққа  бөліп  отырғызу.  Кездесуге  келген  адамдарды  столға  жайғастыру,

ата-ана  көрермен  Мұғалімдерді артқа  отырғызу.

 

Кіріспе:  Құрметті ауыл  азаматтары.ұстаздар, ата-аналар  Тәуелсіздігіміздіңшәкірттер  Тәуел-

сіздігіміздің 20  жылдық  мерекесіне орай бүкіл  Қазақстанда «Тәуелсіздіктің  20  шыңы»

жұлдызды 20  күн  акциясы  өтуде.Соған  кішкене болса да  үлесіміздіқосу мақсатымен біздің  бүгінгі  «3 ә»  сыныбында « Ауылым алтын бесігім» атты тәрбие сағаты өтпекші.

Негізінен тәрбие  сағатымыз екі бөлімнен тұрады.

1. 1.                  Әдеби  монтаж.
2. 2.                  Ауылымыздың  ардақты азаматтарымен  кездесу.

Кездесуге  келген ауыл  азаматтарыментаныс болыңыздар.Қазақстан Республикасының қай-

раткері,Райымбек ауданының Құрметті  азаматы, Еңбек  ардагері Жақсылық Абдраманов

(ауылдың сазгер-әншісі). Жетісу газетінің меншікті  тілшісі Қазақстан  Журналистер Одағы-

ның мүшесі, ақын Қанат Біржансалұлы ағаларың(екі кітаптың авторы). Мекебаев Шеризат

аға ауылдан шыққан чемпион Тәліповтың алашқы  бапкері, ауылдық «Хантәңірі» газетінің

меншікті  тілшісі . Жас та болса еңбегінің  арқасында үлкен ұжымды басқарып отырған өзі-

міздің иектеп  директорымыз  Лара Нүрәліқызы.

«Гүлденсе  ауыл гүлденеміз бәріміз» демекші, ауыл көркейсе халық  өмірі, олардың әлеументтік жағдайы  көтеріледі. Ендеше оқушыларға сөз берсек.

1-оқушы.  Картадан  таныстырады.

Қазақстан Республикасының онтүстік  шығысында үлкен жастар қаласы Алматы орналас-

қан.Алматының онтүстігіне қарай 250 шақырым  жерде  біздің Райымбек  ауданы орналасқан.

1997 жылғы мамырда Елбасы Жарлығымен Нарынқол мен Кеген аудандары бірігіп ,Райымбек ауданы  деп аталды.Орталығы Кеген  ауылы, Кегеннінің  аудан көлемі 14,5 мың шаршы км. 9 мыңнан  аса адам қоныстаған. 59 елді мекені  бар. Қазақстан Республикасының елі де, жері де бай үлкен мемлекет. Сондықтан біздің байлығымызға жерімізге көз аларта қарап, басып  алмақ болған жауларымыз аз  болған  жоқ.

Тәуелсіздікке жету  жолында Қазақстан не бір қиыншылықты басынан өткізді. Қазақстанның басынан  өткен тарих -ол ауданымыздың да  тарихы.Ендеше ауданымыздың тарих  қойнауына

үңіліп  көрейік.

2-оқушы  Жоңғар шапқыншылыға уақытында басқа халқы  сияқты Жетісу өңірінде батыр ба-

баларымыз елін, жерін жаудан тазартты.

Райымбек,Райымбек  поэмасынан үзінді. Қаракерей  Қабанбай  мен  Сады батырдың

кездесуі.

Көрініс: Қабанбай мен Сады батыр түн ішінде  кездесіп қалады. Бірін-бірі танымаған  олар

айқасып  қалады. Бірақ бірін-бірі көпке дейін жеңе  алмайды. Қабанбай: Елмісің, Жаумысың

Екеуі айқасады.

-Қалмақ па десем, қазақ сияқтысың,жауым ба десем бауырым тәріздісің.

Мені бұрын ешкім жеңіп көрмеп еді. Белдескеннің белін  үздім тірескеннің тізесін сындырдым.Ал сенен айламды асыра алмадым. Күшімнің басымдығын  көрсете  алмадым.

Сонда сен кімсің?  Жынсың ба? Перісің бе?

Сады: Жын да, пері де емеспін.Ата жауың қалмақта емеспін.Қащақта сенен асқан қайратты ұл туған жок деп кім айтты?Алты күн айқасқа сен шыдасаң мен намыс бермеспін.Албаннан шыққан Садымын,Халқымның мен де бағымын.

Қабандай: Ал мен Қаракерей Қабанбаймын,Халқымның қамы үшін алаңдаймын.Жауымды жарып өтер қабандаймын.Сен нағыз,батир екенсің?Кел ендешедос болайық!Төс қағыстырып

құшақтасады.

3-оқушы.1916 жылғы ұлт азаттық көтерілісі де біздің ауданнан қалыс қалған жоқ.Қарқарада өткен көтеріліс «Албан көтерілісі деген атпен ұлы жазушы М.Әуезовтың«Қилы заман» кітабына енді.Ереуілтөбеде көтеріліс басшыларына ескетркіш қойылды.

4-оқушы:Көтерілісті бастаған батыр бабаларымыз Жәмеңке Мәмбетұлы,Ұзақ Саурықұлы,Жаңабай Құдайбергенұлы,Серікбай Қанайұлысияқты аталарымыздың рухына бас

иеміз.

5-оқушы:Қогам қайраткерлері Нұрбапа Өмірзақов,Ораз Жандосов,ЫдырысКөшкінов,Айт-жан Түркебаев,Сұраншы Сауранбаев аталарымыз мәңгі ел есінде.

Ән:Атамекен

6-оқушы: 1930 -1932 жылдар аралығындағы ашаршылық,1937-1938 жылдар аралығындағы репрессия қазақ халқын мүлде ойсыратып жіберді.6 млн.қазақ халқының 2 млн-ы аштықтан қырылды.1930-1932 жылғы ашаршылық біздің өңірге де өз қөлеңкесін түсірді.

Ашаршылық кезінен көрініс:Баласы мен шешесі суық үйде бүрсеңдеп отырады.Ал әкесі қайыр тілеп кеткен.Баласы жатыр.

Баласы: Шеше,терезенің сынығынан өткен суық шекемнен өтіп барады.От жағыңызшы.

Шешесі:Пешке жағатын отын жоқ.Үш күннен бері нәр татпадың құлыным,шыдашы.Мүмкін әкең жейтін  бірдеңе тауып келер.Шыда балам (қымтайды).

Әкесі келеді.

Шешесі:Бізді,қойшы ,баламыз аштан өлетін болды.Не таптың?

Әкесі:Жоқ,ештене жоқ.Бір жапырақ нан да жоқ.Үшеуі бірігіп жылайды.

7-оқушы: Миллиондаған адамдардың өмірін жалмаған 1941 жылғы Ұлы Отан соғысы да біздің ауданды шарпып өтті.Біздің бұрынғы Кеген ауданвнан 7 мыңға жуық азаматтар аттаныпты.Олардың екі мыңнан астамы оралмады.Олардың арасында өшпес ерлік көрсет-

кен аз болған жоқ.Атақты 8 гвардиялық Панфилов дивизиясының құрамында да Кегендік жігіттер көп болды.

Өзіміздің Кеген ауданынан соғысқа аттанып,Берлинге дейін жетіп ,соғыс бітуге санаулы уақыттар қалғанда хабарсыз кеткен жерлесіміз Ақышбаев Рысмұханбеттің хатын оқимыз.Хат түпнұсқадан көшіріп алынған.

Ардақты ата-анам! Аяулы қыздарым! Суйікті жарым!

Аман-есенсіздер ме? Соғыс зардабын сендер де бір кісідей тартып жатқан боларсың-дар.Бірақ енді қауышатын күн алыс емес.Бұйыртса немістің соғыс бастаған ұясы Берлинге де

жеттік.Соғыс бітуге таяу.Сендермен кездесуге санаулы уақыттар ғана қалды.Кешіріңдер,уа-қыт өте тар.Бір шұғыл тапсырма орындауға кетіп барам. С/н Рысмұханбет 30.сәуір 1945 жыл.

Жерлесіміз М.Мақатаевтың сөзіне жазылған Н.Тілендиевтің әні «Ақ кептерлер»

8-оқушы: Біздің ауданнан академик Ақай Нүсіпбеков,ғылым докторлары Кеңеспай Ушбаев,

Мұқасәли Лебаев, Англия елшісі Әділ Ахметов сияқты ағалар өсіп өнген.

9-оқушы: Мұқағали Мақатаев,Бердібек  Соқпақбаев,Сағат Әшімбаев,Баққожа Мұқай,Ерлан Бағаев,Досжан Жанботаев сынды ақын жазушыларымыз тек ауданға емес республикаға танымал.

10-оқушы: Жолсейіт Молдасанов,Нүсіпбеков,Әшімбаев сияқты аталарымыз бейбіт өмірдің Еңбек Ерлері.

11-оқушы: Спорт саңлақтары Ардақ пен Бейбіт,Боранбай ағалар біздің мақтаныштарымыз.

12-оқушы: Біздің ауданнын Республикаға танымал әншілер де көп шықты.Нүкетай Мышпаева,Тұрсынхан Қарақожаева,Сұлушаш Нұрмағанбетова,Рамазан Стамғазиев,Нағима

Таласбаева,Айткүл,Қанат олардың ұлы Ерболат біздің мақтаныштарымыз.

Жерлесіміз Ерболат Кұдайбергеновтың  «Мен қазақпын» әніне қойылған би.

                                           Берекем мен бірлігім

Ауылымнан таралар.

Ауылым менің көркеиіп

Өркениетті ел болар.

Демекші енді ауылдарымыз жайлы әдеби монтаж.

13-оқушы:                        Атыңнан Хантәңірі айналайын,

Ойымда сен тұрасың қайда дәйім.

Тұра бер биіктікті паш еткендей,

Шаншылған көк аспанға найзадайын.

14-оқушы:                       Көлсайдың суы

Мөлдіреп қана тұрады.

Жағасы шырша

Оралып жатқан құрағы.

15-оқушы:                       Шарын ғой,шарын

Шарынның мынау шатқалы,

Ақ жаңбырлары.

Тоздырған елі қатпалы

Шарын ғой,шарын

Сурет қой бейне жалғанда.

Көргенде оны,көрмеген де арманда.

16-оқушы:                       Мынау дала тоты құстай таранар

Жаңа құрылыс кірпіштері қаланар.

Жердің көркіелдің бағы бұл мойнақ

Жетісуға шуақ болып таралар.

17-оқушы:                       Кең орның бар өмірімде ойымда

Тұмарым бар сенің таққан мойнымда.

Бұлан өскен Кегенім сағынарым

Алшаңдап әлпештедің бауырында.

 

Кеген туралы тақпақтан кейін Жақсылық ағаның «Кегенге кел» әнін орындайық.

18-оқушы                        Қарқара тарихсың сен сыры терең

Жастарым біле жүрсін үміті ерен.

Көзімен өткен күннің өзіндейсің

Сол үшін құшағыңды жылы көрем.

19-оқушы:                       Айнала биік таудың баурайында

Қол созым жасыл шырша аумағында.

Тұйық деп аталатын бір ауыл бар

Табылар бәрі бәрі жанға қалған.

20-оқушы:                       Құшағы Жылысайдың тұнған арман

Ерлері қанат қағып тұлғаланған.

Жанында болып талай сынға қалғам

Ізі бар бар бабалардың мұнда қалған.

21-оқушы:                       Жалаңаш мұнда дүйім ел тұрады

Таулармен өрнектелген қен тұрағы

Көк түтіні керіле көтеріле

Әуелеп жатады ылғи толқын әні.

22-оқушы:                       Жеріне сай Ақтастыдай аты бар

Кездері жоқ елден ерек тасынар.

Ырыс пенен береке бар халқынада

Көңілдері қыр гүліндей ашылар.

23-оқушы:            Қарасаз бүгін бөлек,көркі басым

Арада ажыратпас жол тұратын.

Мұқандай ұлы ақынды туған ауыл

Әрдайым көз алдымда сен тұрасың.

Шығыс биі:

Өзіміздің ана тілі пәнінен жаттаған Отан,Тіл туралы өлеңдерімізді де айта отырсақ.

М.Мақатаев «Үш бақытым» Д.Әбілов «Туған тілім».

24-оқушы:             Туған жер!

Қазақстан алтын өлке

Сен-Ана!

Бабаларың халқың ерке

Көз тоймас келбетіңе көп қарадым.

25-оқушы:              Туған жер!

Өндірісті өскелеңім

Секілді қартаң жаңа түс кілемім.

Мақтаның

Өз ұлдарың,өз қыздарың

Өз иең,өз шеберің,өз тірегің.

26-оқушы:              Біздің Отан кең байтақ

Көп ұлттың мекені.

Біз құшақиы кең жайсақ

Әлем сыйып кетеді.

Тату елміз табысқан

Қазақстан басқстан.

27-оқушы:               Қуан халқым! Қуанатын күн бүгін

Серпіп таста мұнды журек түндігін.

Осы ауылыма келіпті Тәуелсіздік,

Тәуелсіз ел тойла ендеше

Тойланатын күн бүгін.

 

Әрине Тәуелсіздік үшін қуанамыз Тәуелсіздіктің арқасында Қазақстанды бүкіл әлем таныды.Тәуелсіздіктің арқасы 2012 жылы бүкіл әлімдік Саммиттің Қазақстанда өтуі,Азияда 2011 өтуі.Ол Олимпиада да біздің ауданның оқушысы Жандос ту көтеріп шығу мәртебесіне ие болды.Бүкіл әлем Қазақстанды таныса,Қазақстан біздің ауданды тануда.

Ендеше ауданымыздың гимндей болған Сарыжайлау әні.

Енді оқушыларымыздың шығармалаоымен таныссақ.Суреттері,туған жер,ауыл,тәуелсіздік туралы шығармаларын оқиды.

28-окушы: Келешекке үлкен сеніммен қарасақ,біздің ауылымыз сәулеті асқан,дәулеті тасыған,руханияты дамыған берекелі де мерекелі құтты мекенге айналады.Оған қосар біздің үлесіміз-үлгілі тәртібіміз мен үздік оқуымыз.ұт мекенім

29-оқушы:                  Ауылым-ырысы мол құт мекенім,

Мәңгіге ақ бесігін тербетемін.

Саяңда ойнап,өсіп білім алып,

Алаңсыз асыр салып ер жетемін.

30-оқушы:                 Ер жетіп үмітіңді біз ақтармыз

Жеріңді ұлтарақтай біз сақтармыз.

Қасиетті жер-ана ауыл елді

Көркейтетін болашақ біз жастармыз.

Сөз өрнегін айшықтап,жырдан кесте төккен ақын-жазушы да,көкірегіне ән қоңақтаған әнші-сазгер де,аты аңызға айналған даналар,батырлар,депутаттар,министрлер де осы қарапайым ауыл шаңырағынан шыққан.Осы оқушылардың арасынан да сондай оқушылар шықпасына кім кепіл?Ендеше осында отырған бәріміз бір ауыздан Ауылым әнін орындасақ.Ауылым әні

 

2-бөлім

Бүгін біз өз туған жеріміз Райымбек ауданының тарихына үңіліп ауылымыздың ардақты азаматтарымен кездесіп отырмыз.Бүгін бізге қонаққа келіп отырған мырзалар мен ханымы-мыз да осы ауданда өсіп-өніп халық үшін қызмет етіп,еңбектерінің жемісін жеп келе жатқан азаматтар.Ендеше осы кісілермен сұхбаттасып,сұрақтарың болса қойыңдар.Ауыл азаматтарының әңгімесі.

Құрметті қонатар Еліміз,халқымыз үшін әлі де  қызмет жасай беріңіздер.Отбасыларыңызға амандық тілейміз.Келкен қонақтарға сыйлық беру.Елін жерін Отанын сүйер патриот есебінде тәрбие сағатымызды Гимнмен аяқтасақ.

        [bws_related_posts]