Байшойынов Ғазиз Сейілғазыұлы Жарбұлақ орта мектебі КММ нің музыка пәні мұғалімі ШҚО Үржар ауданы
Халық музыкасының концерті
Сабақтың мақсаты: Оқушының жас ерекшелігі мен мүмкіндігін ескере отырып, оның рухани-адамгершілік қағидалары мен шығармашылық қабілетін ашу.
Сабақтың міндеті:
Білімділік: Оқушыларды ата-бабамыздың асыл мұрасы – халқымыздың
ертеден келе жатқан көне музыкалық аспаптарымен, күйші – саз
герлермен,түрлі өнер ұжымдарымен таныстыру.
Дамытушылық: Әртүрлі әдіс – тәсілдер негізінде олардың музыкалық қа — білеттілігін, музыкалық жан – жақтылығын қалыптастыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды өз Отанының нағыз азаматы болуға баулып,
оның ұлттық санасы мен көзқарасын ояту.
Сабақтың түрі: Жинақтай отырып қорытындылау.
Әдіс – тәсілдері: Баяндау, сұрақ – жауап, талдау, ой түйіндеу.
Сабақтың пәнаралық байланысы: Тарих, Өнер.
Көрнекіліктері: Интерактивті тақта, саз аспаптарының суреттері, баян.
Сабақтың барысы:
- Ұйымдастыру кезеңдері.
а . Оқушылармен сәлемдесіп,сыныпты түгендеу.
б. Қ.Р.Мемлекеттік әнұранын орындау.
- 2. Өткен материалдарды қайталап, әндерді еске түсіру.
Біз өткен сабақтарда «Халық музыкасы» тақырыбын кезең – кезеңге бөліп өткеміз. Бүгінгі сабақта сол тақырыпты бекіту мақсатында жалғастырамыз. Сабағымызды Жамбыл атамыздың «Ән мен күй – халық үні. Оның шындығы, оның ойы мен сезімі.» деген қанатты сөзімен бастаймыз. Ендеше әдеттегідей мемлекеттік әнұранды орындап, сабақты әрмен қарай жалғастыру.
- Музыка аспаптарының атын атап табу.
- Ең үлкен музыка аспабын атау.
- Қазақтың халық композиторларын суретке қарап танып, табу.
- Ансамбльдерді ажыратып беру./ дует, трио, квартет,квинтет т.б./
Қ. Ыбырайұлының әні мен сөзіне жазылған «Апа, туған күніңмен !» атты әнін сынып болып орындау.
Жаңа сабақ: Халық музыкасының концерті.
Өнер ұжымдары жайлы түсініктеме беріп, слайд түрінде Қазақстанның өнер ұжымдарымен таныстырып,осы өнер ұжымдарының орындауларында музыка тыңдату.
- Қазақтың мемлекеттік симфониялық оркестрі.
- «Отырар сазы» фольклорлық-этнографиялық оркестрі.
- Құрманғазы атындағы ұлттық халықаспаптар оркестрі.
- Б.Байқадамов атындағы хор капелласы.
- Жеке балалар хоры.
- Жеке әйелдер хоры.т.т.
Музыка тыңдау барысында оқушылар бір мезгілде әнді, күйді, марш музыкаларын, жәй және күрделі музыкаларды ажыратып, музыканың көңіл күйіне дәл бағасын беріп отырды.
Сабақты қорытындылау:
- Жаңа сабақты пысықтау.
а. Дирижер деп кімді айтамыз?.
б. Оркестр құрамында қандай аспаптар бар?.
в. Оркестр құрамында қанша адам болады?.
г. Хор дегеніміз не ?
«Ұйқасын тап» ойынын ойнату.
Ойынның шарты: Екі жол өлең оқимын, соңғы сөзі жасырылады. Сендер өлеңнің ұйқасына қарай жасырын сөзді табасыңдар. Бұл сөз өздерің өткен аспаптардың аты.
1.Ішіп болып қымызды,
Тартты Әбіш /сыбызғы/
2.Түсте, ертең, кешке де,
Ойнаймын мен /шертерде/
3.Тоныма орап кетіп ем,
Бұзылмапты /жетіген/
4.Босқа отырмай ысқырып,
Тартсайшы сен /үскірік/
5.Әуенге кім құмартпас,
Берсе ырғақ /тұяқтас/
6.Жан серігім ол мына,
Деді Аймара /домбыра/
7.Ауыл жұрты сабылды,
Соғып едім /дабылды/
- Оқушы білімін бағалау.
- Үйге тапсырма беру.
«Апа, туған күніңмен!» атты Қ.Ыбырайұлының әнін жаттап келу.
- Қ.Р.Мемлекеттік әнұранымен сабақты қорытындылау.
Байшойынов Ғазиз Сейілғазыұлы.
«Жарбұлақ орта мектебі» КММ – нің музыка пәні мұғалімі.
ШҚО, Үржар ауданы, Қабанбай ауылы.
Ж Ұ Л Д Ы З Д Ы С Ә Т
Өнерлілер сайысы.
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың музыка сабағынан алған білімдерін
дамыту, өнерге деген қызығушылықтарын арттыру.Қазақ халқы-
ның ән-би, күйлерін бойларына сіңіру, қазіргі таңдағы өнерге де-
ген көзқарастарын қалыптастыру. Шапшаңдыққа, алғырлыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Сайыс сабақ
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру бөлімі.
Оқушыларды үш топқа бөліп, әр топтың басшысын
тағайындау, әр топқа ат беру.
- Сайысты бастау.
Бүгінгі 5 «ә»- сынып оқушыларының арасында өткізгелі отырған «Жұлдызды сәт» өнерлілер сайысын бастайық. Сайыс 4 бөлімнен тұрады.
- Ән сайысы.
- Сұрақ-жауап.
- Кім көп біледі.
- «Тіл-өнер» мақалдың жалғасын табу.
Бірінші сайысымыз ән сайысы. Бұл бөлімде әр топ бір-бір әннен айтады.
Екінші бөлім: Сұрақ-жауап.
Бұл бөлімде әр топқа 10 сұрақтан қойылады. Сұрақтар музыка пәнінен өткен тақырыптар. Егер сұрақтың жауабын білмей қалған жағдайда келесі сұраққа көшіп отырамыз.
Бірінші топтың сұрақтары:
- Музыкада неше дыбыс бар?
- Д. Нүрпейісованың туған жылы?
- Қандай қазақ күйшілерін білесіңдер?
- «Кішкентай» күйі кімдікі және кімге арналған?
- Наурыз туралы қандай әндерді білеміз?
- Құрманғазының қандай күйлері бар?
- «Сүйікті мектебім» әнінің бір шумағын қайырмасымен айту?
- Әнұранның авторларын атаңдар?
- Дәстүрлі ән өнері дегеніміз не?
- 25-қазан қандай күн?
Екінші топтың сұрақтары:
1.А. Құнанбаевтың қандай әндері бар?
2.Ән дегеніміз не?
- «Ақ көгершін» әнінің бір шумағын қайырмасымен айту?
- Дәулеткерей қай жылы, қай жерде туған?
- А. Жұбанов кім?
- Балет өнері дегеніміз не?
- Қазақтың қандай халық әндерін білесіңдер?
- Наурызда пісірілетін ұлттық тағам?
- П. И. Чайковский қай елдің композиторы?
- Тәттімбеттің қандай күйлері бар?
Үшінші топтың сұрақтары:
- Күй дегеніміз не?
- Дәулеткерейдің қандай күйлерін білесіңдер?
- Ана туралы бір мақал айтып беріңдер?
- Қазақтың қандай ұлттық билерін білесіңдер?
- Ықылас қай жылы дүниеге келген?
- 8-наурыз қандай мереке?
- Көгершін қандай құс?
- Күй неше түрге бөлінеді?
- «Домбырасыз ән қайда» әнінің бір шумағын қайырмасымен айту?
- Д. Нүрпейісова кімнің шәкірті?
Үшінші бөлім кім көп біледі деп аталады. Әр топтан бір оқушы тақтаға шығып, тақтадағы дыбыс аттарын қатыстыра отырып сөз құрау.
Мысалы: Си нотасын алатын болсақ
- Сиыр
- Сипа
- Сила
- Такси
Т.с. сияқты жалғаса береді
Ендеше әр топтың дыбыс аттары:
1 – топ ДО 2 – топ РЕ 3 – топ МИ
- Доп. Реп 1. Мимино
- Домино Рең 2. Домино
- Бушидо Терезе 3. Помидор
- Домалақ 4. Ребус Әмина
- Домбыра 5. Репутация 5. Мирас
- Помидор 6. Решетка 6. Мишень
- Документ Берет
Төртінші бөлім «Тіл-өнер» деп аталады Әр топқа мақалдың жартысын айтамын, қалғанын әр топ жалғастырады. Әр топқа үш мақалдан келеді.
Бірінші топқа
- Ерлік білекте емес – жүректе.
- Атаның баласы болма, адамның баласы бол.
- Қызым саған айтам, келінім сен тыңда.
Екінші топқа
- Оқу-білім азығы, білім-ырыс қазығы.
- Бай болмасаң, бай болма,
Білім, өнерге сай бол.
- Жеті рет өлшеп, бір рет кес.
Үшінші топқа
- Көзі соқырдан қорықпа,
Көңілі соқырдан қорық.
- Ақылың болса, ән тыңда.
- Анасын силамағанды адал деме,
Ұстазын силамағанды адам деме.
Осымен бүгінгі «Жұлдызды сәт» өнерлілер сайысы өз мәресіне жетті. Енді әр топтың бағасын шығарайық.