ТУБЕРКУЛЕЗ

ТУБЕРКУЛЕЗ

Бұл ауа-тамшыларымен таралатын жұқпалы ауру және  aғзағa туберкулез бактериялары түскенде дамиды.
Ең алдымен өкпе, кейде басқа органдарды да зақымдайды.
Жұқтыру көзі туберкулезге шалдыққан адам болып табылады.

ТУБЕРКУЛЕЗ НЕЛІКТЕН КАУІПТІ АУРУ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ

жыл сайын 8,8 миллион адам туберкулезбен аурады;
ем қабылдамаған әpбip науқас жылына 10 адамнан 15 адамға дейін жұқтыруы мүмкін;
туберкулезге шалдыққандардың 75% 20-40 жас аралығындағы  адамдарды кұрайды;
оның салдарынан жыл сайын 2 миллионға жуық адам қайтыс болады;
ауруды жұқтырғандардың 5 -10%-ында ғaнa ауру дамуы мүмкін.

ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЖҰҚТЫРУ  ҚАЛАЙ ЖҮРЕДІ

Туберкулез қоздырғыштары ауру адам сөйлегенде, жөтелгенде, оқығанда, түшкіргенде бактерия шығару арқылы ауаға тарайды. Ауаның жұтқан  адамдарға бактерия жоғарғы тыныс алу жолдарына, өкпелеріне түседі. Осылайша туберкулезді жұқтыру жүреді.

АДАМ АҒЗАСЫНА ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫ ТҮСКЕН КЕЗДЕ ЕҢ МАҢЫЗДЫСЫ МЫНАЛАР:

— инфекцияның массивтылығы, доза, адам ағзасына туберкулез бактериялар түсуінің ұзақтылығы;

— иммунитеттің туберкулез бактерияларына қаншалықты дайындығы.

ӘРІ ҚАРАЙ НЕ БОЛАДЫ?

Туберкулез бактериялары кез келген ағзада дами алады, бірақ көп жағдайда өкпенің жоғарғы жақтарында дамиды. 2-10 апта ішінде ағзаның иммундық жүйесі  микробактериялардың таралуы мен әрі қарай дамуын тоқтатады.

АУРУДЫҢ ДАМУЫНА ЫҚПАЛ ЕТЕТІН ФАКТОРЛАР:

Іске қосатын фактор – иммунитеттің әлсіреуі. Толыққанды, үйлесімді тамақтанбау.

— ауыр аурулардың қатар жүруі (АҚТҚ, қант диабеті, ойық жара аурулары және басқалары);

— суық тигізу;

— зиянды әдеттер;

— созылмалы күйзелісті жағдайлар.

ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫ ҰЗАҚ САКТАЛАДЫ,

БІРАҚ ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫН ӨЛТІРУГЕДЕ БОЛАДЫ:

1-1,5 сағат күн сәулесін сәулелендіргенде;
2-3 минут ультрокүлгін сәулелер әсерінен;
сүт қайнатқанда;
күнделікті бөлмені желдетіп отырғанда;
ылғалдатып үйді жинап отырғанда.

ЗИЯНДЫ ӘДЕТТЕР МЕН БАСҚА ДА ЖАҒДАЙЛАР ТУРАЛЫ

Кез келген зиянды әдеттер – темекі шегу, ішімдік   iшy, есірткі пайдалану тіпті дені cay aғзaғa да әcep етеді.

Туберкулезге шалдыққандарға аурудан айығып кетуі қиындыққа түседі.

ТУБЕРКУЛЕЗДІҢ  ДАМУ БАРЫСЫНДА ТӨМЕНДЕГІДЕЙ БЕЛГІЛЕР ПАЙДА БОЛУЫ MYMKIH:

екі аптадан артық уақытқа созылған жөтел;
әлсіздік;
дене қызуының көтepiлуi;
тершендік;
тәбеттің нашарлауы;
жүдеу;
шаршағандық;
қан  аралас қақырықтын түсуі;
кеуде тұсының  ауыруы.

Ағзаның жақсы қорғану күшінің арқасында туберкулез бактериялары сау тіндерінен оқшалайды, айналасында тығыз қабыршақ дамиды да және ауру таралуын тоқтатады.

АУРУДЫҢ БЕЛГІЛЕРІН БАЙҚАҒАН ЖАГДАЙДА НЕ ІСТЕУ КЕРЕК:

1. тексерілу үшін тұрғылықты және оқу орны бойынша медициналық мекемесіне жүгініңіз;

2.   бұл қалалық емханалар, ОДА, студенттер үшін — №3 емхана;

3.   уақытында ан

 

ықталған туберкулез — ойдағыдай айығып  кетудің кепілі.

ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЕМДЕУГЕ БОЛАДЫ

ТУБЕРКУЛЕЗ ТЕГІН ЕМДЕЛЕДІ

ТУБЕРКУЛЕЗДІҢ АЛДЫН АЛУ СПЕЦИФИКАЛЫҚ ЖӘНЕ СПЕЦИФИКАЛЫҚ ЕМЕС TYPI

Спецификалық:

—          вакцина және БЦЖ ревакцинациясы

Спецификалық емес:

—   салауатты өмір салты;

—  тиімді тамақтану;

—  дене шынықтыру белсенділігі;

—  зиянды әдеттерден бас тарту.

2011-2012 жылдары Астана қ. туберкулезге қарсы диспансердің туберкулезге қарсы қызметін жетілдіру

2012 жылғы қаңтардан бастап «Астана қаласы Туберкулезге қарсы диспансер» МКҚК:

1. Ересектер мен балаларға арналған диспансерлік бөлімшелерді бөлумен емханалық қызметте өзгерістер жүргізілді.  Туберкулез науқаспен байланысты болдырмау мақсатында, фтизиопедиатр қабылдауы Астана қ. барлық емханаларында жүргізіліп жатыр;

2. Остео-хирургиялық бөлімше ашылды, лимфа түйіндерінің перифериясы, омыртқа және ірі буындар туберкулезі кезінде қайта құру-қалпына келтіру операциялары қолданылуда. Бөлімшеде 20 төсек орны қарастырылған.

Бөлімшенің меңгерушісі м.ғ.к. Әділет Қизатұлы Дюсембаев тағайындалды. «Болашақ» бағдарламасы бойынша Н.А. Назарбаевтың президенттік стипендиаты, кез келген жастағы жедел науқастарды ертен сауықтыру мақсатында туберкулезбен зақымдану барысында жедел емдеудің жоғары техникалық жаңа әдістерін енгізуге мүмкіндік берді.

Аталған араласулардың мақсаты тек қана патологиясы бар ғана сүйекті алып тастау, қозғалыс қабілетін, буындардың ептілігін қалпына келтіру болып табылады, ал ол өз ретінде, науқастың өмірін жақсартады. Омыртқа және ірі буындарда туберкулез үрдісінің әр түрлі сатыларында диагностикалық және декомпресті араласудың жаңа әдістері кеңінен енгізілуде және әзірленуде. Омыртқаның барлық бөліктерін, зақым келген жерді (трансторакальді, іштен тыс) қалыпқа келтіретін операциялар да қолданысқа алынуда.

Бөлімшеде омыртқаның зақым келген бөлімін қалыпқа келтіру және науқасты тез активтендіру үшін икемдеу жүйесімен омыртқаны қосымша артынан бекіту әдісі енгізілді және қолданылуда.

3. Диспансердің клиникалық зертханасында  қазіргі заманғы туберкулезді микробиологиялық диагностикалау әдістері қолданылуда:

1) туберкулезді жедел түрде микробиологиялық диагностикалау және туберкулезге қарсы препаратқа (BAKTEK (микробактерия детекциясы мен дәрі-дәрмектерге сезгіштігін анықтау үшін толық автоматтандырылған жүйе) ТМБ сезгіштігін жедел анықтау тәсіліне:

• тез және расталған қорытынды
• қолдану ыңғайлылығы және қарапайымдылығы
• 1-ші және 2-ші қатардағы дәрі-дәрмектерге ЕА мүмкіндіктерін анықтайды
• жұмыс барысында қызметтік топтың қауіпсіздік деңгейінің жоғары болуы.

2) туберкулезді молекулярлық-генетикалық диагностикалау әдісі (Hain-тест). Hain Lifescience тест жүйесінің артықшылығы:

— жұмыс істеу қарапайымдылғы

жиынтыққа жұмысқа қажетті барлық реагенттерді қамтиды

— әдістің сенімділігі

жұмыстың  сенімділігін амплификация және гибридизация спецификалық процедуралардың комбинациясы береді

— қорытындыны жедел шығарады

1-2 күн ішінде

— жоғары сезгіштік және ерекшелігі

әлем бойынша тәуелсіз мамандармен дәлелденген

 

дереккөз: http://densaulyk.astana.kz