Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Солтүстік Қазақстан облысы
«№ 42 орта мектеп» КММ
Өткізген: Аманжолова Т.Т.
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Мәтіннің құрылысы
Сабақтың мақсаты:
ә/ әдептілік, ұқыптылық,тазалық ережелерін сақтауға шақыру;
б/шығармашылық ізденіске бағыт беру.
Сабақтың типологиясы:білімді жан-жақты тексеру.
Сабақтың эпиграфы: Ұғу жолы – қайталау
Сабақтың ұраны: …Білген сайын келеді біле бергім,
Білімдіні сүйерін білем елдің…
Сабақтың технологиясы:
Пән: қазақ тілі | Мерзімі: 10.09 | Сынып: 5 «А» |
Сабақ тақырыбы | Мәтіннің құрылысы
|
|
Мақсаты | Мәтін құрылысымен таныса отырып, негізгі ойды аша білуге үйренеді.
Топ жұмыстары арқылы ұйымшылдыққа, бірін — бірі тыңдай |
|
Күтілетін нәтижесі | Мәтіннің құрылысы туралы толық мағұлмат ала алады. | |
Әдіс -тәсілдер | АКТ, СТО, топтық жұмыс, бағалау | |
Ресустар | интербелсенді тақта, таныстырылым, плакаттар, түрлі түсті қағаздар, маркерлер, желім, стикер, құм сағат.
|
Іс әрекет
Мақсат | Күтілетін нәтиже | Түрткі тапсырмалар | Оқушы әрекеті | Мұғалім
|
критерий | бағалау | ||
Кіріспе Психология
лық ахуал
|
Ынтымақтастық атмосферасын құру.
|
Балалар адамның ең жақсы қасиеті басқа адамдарға жақсылық, сәттілік тілеу.
Бүгінгі сабақта сендерге жақсы көңіл, сәттілік тілеймін! Көңілдерің осы гүлдей жайнай берсін. |
Әрбір таңның арайын,
Қарсы аламыз қуана Ақ тілектің сарайын, Ашамыз бар адамға.
Оқушылар гүл түстеріне қарай топқа бөлінеді. |
«Шаттық лебі!»
Түрлі түсті гүлдер таратамын |
Келісімге келді
|
|||
Өткенді пысықтау.
«Миға шабуыл» стратегиясы |
Өткенді еске түсіреді.
Сұрақтарға дұрыс жауап бере біледі. |
Ой қозғау арқылы өткенді еске түсіреді | Оқушылардың сұраққа дұрыс жауап берулерін қадағалау. | Топ мүшелерінің белсенділерін анықтаймы |
Өте жақсы Жақсы Орташа |
|||
Үй тапсырмасын тексеру. | Тақырып бойынша әңгіме құрастырады.
|
24-жаттығу, 14 б.
26 сурет бойынша әңгіме құрастыру.
|
Оқушылар жазбаша өз ойларын жеткізуге шыңдалады. | Оқушы әңгімесі тыңдалып, жақсы жұмыс мадақталады. | Өте жақсы
Жақсы Орташа
|
|||
1.Блум жүйесі
Тыңдалым Түсіну |
Мәтіннің құрылысы туралы толық мағұлмат ала алады. | Мәтін құрылысымен танысады | Оқушылар мәтін туралы мағлұмат тыңдайды. | Ынтамен тыңдау, тыныштықты сақтауға баулу | Оқушы жауапкерші
лікке үйренеді |
|||
2.Білу | Мәтінмен жұмыс жасай алады. | Дайын мәтінмен жұмыс жасайды.
«Түлкі мен ешкі» 5-сынып /әдебиет/ |
Мәтінді оқып, талдау жасайды.
-Шығарманың кейіпкерлерін ата -Өмірде қандай адамдардың мінезін сипаттайды? -Шығарманың негізгі идеясы. |
Топ мүшелерінің жауабы тыңдалады. | Топта белсенді жұмыс жасады, құнды пікір айтты | Өте жақсы
Жақсы орташа |
||
3.1.Қолдану | Грамматикалық минимумды меңгерген. | «Ойлан, тап!» Тиісті көптік
жалғауларын жалғап жазыңдар
|
Тиісті көптік жалғауларын жалғап жазады. | Алған білімді қолдана білуге баулу | Дұрыс
Дұрыс емес |
|||
Сергіту кезеңі | Қимыл арқылы бой сергіту, серпілу. | «Қаражорға» биін билеу | Би қимылын
жасайды |
Тұйық, ұяң балалардың қатысуын бақылаймын. | ||||
4.Талдау
Шығармашылық жұмыс |
Оқушылар дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажырата алады. | «Жолбарыс», «Піл»
Суреттері бойынша сипаттау әңгімесін құрастыру. |
Оқушылар сурет бойынша шағын әңгіме құрастырады. | Топ мүшелерінің жауабын тыңдаймын | Оқушы пікірі ескеріледі. | Өте жақсы
Жақсы орташа |
||
Қорытынды
Жинақтау |
Шешім қабылдай алады. | Кестемен жұмыс
|
Сөйлемдерді оқып, дұрыс не бұрыс екенін анықтайды. | Оқушылардың тарау бойынша түсініктерін анықтаймын | Бір-бірінің пікірімен санасады | Дұрыс бұрыс | ||
Топтағы оқушылар бірін –бірі бағалайды.
|
Әділ, сын тұрғыда бағалауға үйренеді. | Топ ішінде пікірлеседі.
Шешім қабылдайды. Ойын жеткізеді |
Оқушы пікірімен санасады | |||||
Өзін-өзі бағалау
Қызыл – қызықты көк- қиын жасыл – көп білігм келеді |
||||||||
Үй тапсырма
сы |
1. 26 – жаттығу Б.Момышұлының ойын жалғастыру 2. 15 бет, 27 жаттығу мәнерлеп оқу.
|
|||||||
Мәтін және оның түрлері туралы түсінікті бекітіп, кеңейту. Әңгімелеу
Сондай-ақ, бағдарлама бойынша оқушылардың дайындық деңгейіне төмендегідей талаптар қойылады:
Біліміне:
— мәтіннің жеке сөйлемдерден өзгешелігін білу;
— мәтіннің құрылымы туралы білу;
— мәтіндегі сөйлемдердің байланысы туралы білу;
— мәтіннің түрлерін білу.
Біліктілігіне:
— мәтіннің жеке сөйлемдерден өзгешелігін айта алу;
— мәтінге ат қоя алу, және ондағы негізгі ойды
— мәтін түрлерін айыра алу;
— мәтін жоспары бойынша мазмұндама жаза алу;
— берілген тақырып, суреттер бойынша мәтін құрастыра алу. Біліміне:
— мәтіннің құрылымын білу; түрлеріне қарай ажырата алу;
— мәтіннің түрлерінің ерекшеліктерін білу.
1) Кіріспе
Мейлі шағын, мейлі көлемді, ұзақ шығарма болсын, жазушы-ақындар өмір туралы, адам және олардың араларындағы қарым-қатынастар туралы жұрт шылыққа өздерінің иой пікірлерін, көзқарастарын ұсынады. Шығарманың тақырыбын оның идеясынан бөліп қарауға болмайды. Жазушының шығарманы не туралы жазуын – тақырыбы десек, шығармадағы суреттелген өмір құбылыстарына оның өз көзқарасы, қалай бағалаушылығы шығарманың идеясы болмақ. Мәтіннің тақырыбы , оқиға және оның құрылысы, шығармада қатысушылардың араларындағы тартыс, оларды суреттеу әдістері, түптеп келгенде – жазушының сол шығармадағы айтайын деген идеясына бағыныңқы.
Шығарманың композициясы (латын сөзі) — көркем шығарманың құрылысы. Шығармада кездесетін оқиғаларды әр алуан бөлшектерден қиылыстырып, бір бүтін нәрсе етіп шығарады. Осыны шығарманың композициясы- құрылысы- деп атайды
2) Түлкі мен ешкі
Бір түлкі жүгіріп келе жатып, абайсызда бір терең апанға түсіп кетіпті. Апаннан шыға алмайды. Бір кезде су іздеп жүрген ешкі түлкіні көріп:
- Ей түлкі батыр, неге тұрсың? – депті.
- -Ой, не қыласың, жаным жай тауып тұр. Қырда әрі шөлдеп, әрі ыстықтадым. Ал апанның іші салқын. Түбінде тұп-тұнық суы бар екен, — депті.
- Ешкі: «Мен де салқындайын, әрі су ішейін» деп ойлап, апанға секіріп түсіпті. Сонда түлкі секіріп ешкінің үстіне мінеді. Одан мүйізіне шығады. Одан ырғып далаға шығып, жөніне кетеді.
«Өтірікке алданба, басың бәлеге душар болар» деген осыдан қалыпты.[bws_related_posts]