sabaq.kz sabaq.kz
Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданы, Шабдаржап ауылы
Ибрашева Гулжамал Нигметовна
Харькин орта жалпы білім беретін мектебі
Сабақ тақырыбы: Табиғатты қорғау- қасиетті іс
Сабақ мақсаты:
- Балалардың « табиғат» , « қамқорлық» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту, жерге деген мейірімі мен ықыласын, байлығы мен әсем табиғатын қорғай білуге үйрету. 2.Ой-өрістерінің кеңеюіне жағдай жасау, сабақта балалардың сөйлеу қабілеттерін қалыптастыру, сөздік қорын байыту. 3. Табиғатқа қамқор бола білуге іскерліктерін дамыту әрі күтіммен қарауға тәрбиелеу. Көрнекілігі: табиғат суреттері, слайд, интерактивті тақта. Өту барысы: I.Ұйымдастыру бөлімі . Әнұранды орындау. II.Психологиялық дайындық . Армысыз,шапағатты Аспан! Армысыз, мейірімді Жер! Армысыз, шұғылалы Күн! Қайырлы таң, Қайырлы күн! Сәлеметсіздер ме , қонақтар! Бәріміз күндей жарқырайық, Бәріміз дос болайық! Мұғалім : Достығымыз жарассын ! Балалар,күн сәулесі біздің бетімізге, саусақтарымызға, алақанымызға мейірім шуағын төкті ғой. Ендеше осы жүрек жылуымызды бір-бірімізге қонақтарға сыйлайық. Өте жақсы балалар,енді орнымызға отырайық.
III. Кіріспе сөз. Табиғат — тіршілік бесігі. Адам- табиғаттың бір перзенті Оған тереңірек үңілсек, табиғат өз бойынан көп мөлшерде адамзатқа жан-жануарға қажетті заттар бөліп шығарып,үнемі өзінің тепе-теңдігін сақтап отырады. Бұл- табиғаттың тазалық заңы.
Табиғат-тұнған асыл қазына. Оны қорғап қамқорлық жасау- баршамызға ортақ іс. Табиғат — баршаның ортақ үйі. Табиғатты аялау — адамзаттың перзенттік парызы. Табиғатты аялау- туған елді, жерді аялау. Олай болса тәрбие сағатымыздың тақырыбы: Табиғатты қорғау- қасиетті іс Тілеп : О,табиғат, тіршілікке ұйық болған мекенім, Құшағыңнан нәр алып мұратыма жетемін. Алақанда аялаймын ұл-қызыңдай үйдегі, Азаматтық борышым: қорғаушың боп өтемін. Iңкәр: Табиғаттың тарылтпаймын мөлдір, кәусар ауасын, Қастерлейік оның бар қазына ,арысын. Ей, адамдар, қалай ғана қатігездік жасайсың, Табиғат Анаң, аялаған ұлысың.
- Сөзжұмбақ Кел ,балалар,ойнайық, Ойнайық та ойлайық. Қандай жұмбақ болса Шешпей оны қоймайық. / Жұмбақты интерактивті тақтадан екі оқушы кезектесіп оқиды ,оқушылар жауабын табады./ 1.Биікте ұшып жүреді, Түлкі, қоян бүреді. Қия таста ұясы, Бұл құсты кім біледі? /Бүркіт /
2.Ұшқаны қызық жалпылдап, Өзі сондай қарқылдақ. /қарға / 3.Ақ сарайын талқандап, Шықты біреу талтаңдап. /Балапан / / 4.Тырнағы алмас күшті аң, Аулар құспен тышқанды. /Ителгі / 5.Айдың судың түлегі, Шабақ іліп жүреді./Шағала / 6.Көкте ұшады тізіліп, Біз қараймыз қызығып. 7.Көкте ұшады тізіліп, Біз қараймыз қызығып. / тырналар / 8.Көктемде ерте келетін, Біз ұя жасап беретін Ол қандай құс, балалар ? /қараторғай / Мұғалім: Сонымен сөзжұмбақты шешкенде қандай сөз шықты?
Б ү р к і т
қ а р ғ а
б а л а п а н
и т е л г і
ш а ғ а л а
т ы р н а
қ а р а т о р ғ а й
-Табиғат. –Балалар, «Табиғат» дегенде сендердің ойларыңа не келеді ?
| адам |
| жер |
| өсімдік |
| Т а б и ғ а т |
| орман |
| су |
| ағаш |
| аңдар |
| құстар |
Табиғат – халық қазынасы. Адамның бар тіршілігі табиғатқа байланысты, күш-қуаты, бар игілік қандай жақсылықты біз табиғаттан аламыз.
- Б.Соқпақбаевтың «Ағаштар не ашуланды» әңгімесінен үзінді көрсету. Өткізген:Махмет Iңкәр Ән : « Бала тілегі»
- «Табиғатты қорғай білейік !» атты сурет қөрмесі. / Баяу музыка ойнау / — Балалар , өздерің салған суреттеріңе бір қараңдаршы ! Табиғат алуан түрлі. Табиғат жерге қандай көрік беріп тұр десеңші ! Табиғат қандай әсем де сұлу болса, біз де сондай әсем де сұлумыз. Осы дүниенің ішінде мен де, сендер де барсыңдар . Осындай сұлу дүниені жаратқан- Табиғат – Ана. Біз оған қашанда қарыздармыз. Шаршасаң көлекесін тосады,шөлдесең сусынын береді. Сондықтан табиғатты аялайық, қорғайық! / Есікті біреу қағады . Табиғат- Ана қонаққа келеді/ Көрініс:Табиғат-Ана:Сәлеметсіздер ме, балалар, менің кішкентай бүлдіршіндерім! Мұғалім: Балалар,бізге Табиғат –ана қонаққа келді. Табиғат- Ананың бізге берері көп. Олай болса өз өнерлерімізді көрсетейік. Табиғат- Ана :Қане,өнерлеріңді көріп, білімдеріңді сынап сусындайын. Мұғалім:Табиғат – Ана , біздің балалар табиғатты өте жақсы көреді,қорғайды. Оны мына тақпақтарынан көре аласыз.
YII.Әдеби-монтаж
Ерасыл: Айару:
Табиғат,қандай сұлу қандай көркем, Жер ана Мамырда жасанады гүлдеп ертең. Аялап анамыз,саялап анамыз, Сылдырап бұлақ ағып сай-саладан, Құлпырған тірлікпен, Ағаштар жапырақ жайып, қыр көрген. Жер құтты гүл біткен. Азамат: Ұлан: Алтын күн, жарқын күн, Су Ана. Нұрыңды төге бер. Өңірдің өзегі- Арайыңнан нәр алған- Өмірдің өзені. Біз бақытты балдырған! Сусыз жер нусыз, Құрманбек: Өр өңір- тұз Армысыз,қайырлы күн! Алмат: Армысыз, қайырымды Аспан Ата ! Ауа Ана Ербаян: Жер шары Күн ана Дәу әлем Әлемге қуатты Қоршаулы ауамен. Сәуле мен шуақты Ауасыз тұншығар, Алып Күн беріп тұр. Ауасыз кім шыдар? Гүлбақыт: Мерей: Табиғат-сұлу мекенім, Су қоймасы-бұлағым, Өзіңді пана етемін. Жасыл орман-құрағым. Саяңда өсіп ер жетіп, Қорғаушың боп әрқашан Биікке самғап жетемін. Жеткіншегің тұрады. Дәулет : Аяжан Ей қазақтың ұланы, Құстар-менің жан досым , Болғайсың дала қыраны. Күнде оларды көремін . Жер-суын қорғау бабаңның Қамқор болып әрқашан Емес пе ед басты ұраны. Ұя жасап беремін. Бауыржан: Ақнұр: Айтарым, досым, сендерге, Бүркіт-қыран құс, Күтіңдер орман, тоғайды Аққу- сұлу құс. Балалар біздің жер-жерде Сауысқан –сақ құс, Байлығын елдің қорғайды. Көкек- мақтаншақ құс Ұлан: Ерасыл: Шыр-шыр еткен торғайды Бұлбұл-әнші құс, Қорғамасаң болмайды. Тоқылдақ -емші құс. Кіп-кішкентай торғайлар Көгершін-бейбітшілік құсы, Ағаштарды қорғайды. Қарлығаш-адамның досы. Iңкәр: Тілеп: Табиғат- әсемдіктің төркінісің , Табиғаттан нәр алған жанымз, Ән саламын бір сенің көркің үшін . Жер бетінің ажары ғой,сәніміз Жан-жануар табынып бір өзіңе, Туған өлке табиғатын аялап, Сенен алып тұрғандай бар тынысын. Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз.
Y.Сергіту сәті . «Табиғатқа ұқсайық» – Ағаш болып жайқалайық . — Балық болып жүзейік . — Құс болып ұшайық. — Қоян болып секірейік.
- « Гүл таңда» ойыны.
Мына қызылды,жасылды гүлдерге назар аударайық. Бұл гүлдерге табиғатқа байланысты
сұрақтар бар.Қалаған гүлдеріңізді таңдап, сұраққа жауап бересіңіздер.
1.Егер сен ақын болсаң… .
2.Егер сен суретші болсаң … .
3.Орман-тоғайға байланысты тыйым сөздерді білесің бе?
4.Ауа, суға байланысты тыйым сөздерді білесің бе ?
5.Құстарға байланысты тыйым сөздерді білесің бе?
6.Жануарларға, төрт түлік малға байланысты тыйым сөздерді білесің бе?
Ойын: «Жер», «Ауа», «Су»
«Жер» дегенде жерде жүретін жануарларды,жәндіктерді атайды.
«Ауа» дегенде құстарды атайды.
«Су» дегенде жәндіктерді,балықтарды атайды.
Ән: Табиғат аясында
YI.Сабақты қорыту. :Жүректен жүрекке
Қане, балалар, сабақтың тақырыбын еске түсіріп қайталайық.
Сабақтың ұраны: «Табиғатты қорғай білейік»
Дұрыс айтасыңдар,балалар, біз табиғатты әрқашан да қорғап,аялап жүруге тиіспіз.
Енді бәріміз шеңберге тұра қояйық,ортаға Табиғат –Ананы шақырып жақсы тілегімізді
айтайық.
Аспанымыз ашық болсын!
Жеріміз кең болсын!
Ауамыз таза болсын!
Суымыз тұнық болсын!
Гүліміз жайқалып өсе берсін!
YII. Үйге тапсырма: «Табиғатты қорғайық» эссе жазу.
Табиғат туралы төртжол өлең шығарып келу.
Y III.Бағалау.
Мың шыбық шаншып өсірсең-
Халқыңа орман салғаның.
Халқыңа орман салғаның-
Өзіңе қорған болғаның.
Табиғат-тал бесігің,аяла,қорғай біл, тазалығын сақта.
Келешек сендердің қолдарыңда!
