. 1916 жылғы ұлт –азаттық көтеріліс

Милитаризм, агралық мәселе, метрополия, бұратана, мобилизация, сардарбек

1916 жылғы ұлт азаттық көтеріліс жайында мәтінмен жұмыс жасайды. (оқылым дағдысы)

Сыныпта талқылау жүргізіледі (айтылым және таңдалым дағдысы)

1. 1916 ж. ұлт-азаттық қозғалыс  туралы айта аламын;

2.Тарихи орындардың  тарихы туралы мәлімет бере аламын;

3.Тақырыптың   нәтижесін түсіндіре аламын.

1.Дарынды окушыларға (тақырыптың проблемамалық сұрақтарды талдау)

2.Оқу үлгерімі орташа оқушыларға (дидактикалық тапсырмалар)

3.Үлгерімі төмен оқушыларға (топтастыру  жұмыс)

Жыл, жаңа сөз, тұлғаларға  арналған  дәптер Электронды оқулық, дидактикалык  материалдар, карта

әдіс -тәсілдер

5 минут

1.      «Қазақ» газеті қандай бағытта шығарылды?

2.      «Айқап» журналының редакторы кім еді?

3.      «Айқап» журналының шығаруға кімдер белсене араласты?

4.      «Айқап» журналының негізгі мазмұнның мәні не еді?

5.      Мемлекеттік Думаға қазақ даласында сайланған депутаттар кімдер еді?

6.      ХХ ғасырдың басында Қазақстан аумағы қанша  облыстын тұрды?

7.      ХХ ғасырда Қазақстанда қандай кен орындар мен кеншілер салынды?

8.      Қазақтың зиялылары М. Шоқай мен М.Тынышбаевтар қандай идеяны қолдады?

9.      ХХ ғасырда Ресей қандай дағдарысқа ұшырады?

10.   Қазақтардың  міндеттері не еді?

11.  Халық наразылығы неден туындады?

12.  Соғыс Қазақстан экономикасына қалай әсер етті?

Бірінші дүниежүзілік соғыс қазақ халқының өміріне қандай өзгерістер әкелді?2. Оқушының ой-пікірін тыңдайды.

3. Сыныпты топқа бөлу

Өтілген сабақ көлемінде оқушыларды ойландыратын сұрақтарға жауап беру

20 минут

І-топ: Сипаттама берушілер (тақырыпқа жалпы сипаттама беру)

ІІ топ: Мақалшылар ( тақырыпқа мақалдар құрастырып тұүсіндіреді)

ІІІ топ: Сұрақшылар( Сұрақтар қойылады. Сол сұраққа нақты мәлімет береді)

ІҮ топ: Суретшілер (Суретке қарап сөйлеу)

Жаңа тақырыптың негізі  мазмұны туралы түсініктеме беру.

1.      Көтерілістің себептері

2.      Жетісу, Торғай жеріндегі көтеріліс

3.      А. Иманов бастаған көтеріліс

І-топ: Сипаттама берушілер

(тапсырманы жүйелі түрде сипаттап береді)

ІІ топ: Мақалшылар мақал түрінде жеткізеді

ІІІ топ: Сұрақшылар(сұрақ беру арқылы түсіндіреді)

ІҮ топ: Суретшілер (суретті салу арқылы жүргізеді)

15 минут

Тапсырмаларды деңгейіне қарай беру

1.Дарынды окушыларға тақырыптағы оқиғаның проблемалары туралы өз пікірлерін  айт алады.

2. Оқу үлгерімі орташа оқушыларға

Қосымшы № 2-3. 1916 жылғы ұлт –азаттық  көтеріліс тақырыбына байланысты топтастыру жұмысы мен сәйкестендіру тест тапсырмасы.

3.Үлгерімі төмен оқушылар термин сөздермен жұмыс жасайды.

Тақырыптағы жаңа сөздермен жұмыс жасайды.

 Қосымша №4. 1916 жылғы ұлт –азаттық  қозғалыс жайлы қандай қосымша тарихи-көркем шығармаларды білесіңдер? Кестемен жұмыс

І.Тақырыптың негізі проблемелары.

Ұлт азаттық қозғалыстың, себебі, Жарғыдан кейінгі жағдайы, тарихи маңызы, Көтеріліс болған жерлер мен сипаты, қозғаушы күштері, басшылары туралы түсініктеме береді.

ІІ. Топтастыру жұмыс мен сйкестендіру тест тапсырмасы:

1916 жылғы ұлт –азаттық  көтеріліс тақырыбына байланысты топтастыру жұмысы

ІІІ. Жаңа сөздер: Милитаризм, агралық мәселе, метрополия, бұратана, мобилизация, сардарбек сөздерінің мән-мағынасына түсініктеме береді

Қосымша №4 1916 жылғы ұлт –азаттық  қозғалыс жайлы қандай қосымша тарихи-көркем шығармаларды туралы кестеге толтырады.

5 минут

1.         Ер азаматтарды тыл жұмысына алу жөніндегі патша жарлығы қашан жариялады?

2.         Патша жарлығымен тыл жұмыстарына қай жастан бастап алынатын болды?

3.         1916 жылғы ұлт азаттық көтерілістің себептері қандай?

4.         1916 жылғы ұлт азаттық көтерілістің көпке танылған басшыларын атаңдар?

5.         1916 жылғы ұлт азаттық көтерілістің негізгі мақсаты қандай?

6.         А. Иманов бастаған көтерілістің қамтыған аймақтарды ата?

7.         1916 жылғы ұлт азаттық көтерілістегі А. Имановтың рөлі қандай болды?

8.         Жетісу жеріндегі көтеріліске  қандай ұлт өкілдері қатысты?

9.         Бұратан дегеніміз не?

10.     Милитаризм дегеніміз не?

2. Тарихи орындардың  тарихы туралы мәлімет бере аламын;

3.Тақырыптың   нәтижесін түсіндіре аламын.

4. Шығу парағы (Смайликтер, қол соғу, бағдаршам, бармақ арқылы бағалау)

ция

А. Байтұрсынов, М. Дулатов, т.б.) көтеріліске шығауға қарсы болды; отарлық империяға парасаты ымыраластық тактикасын ұсынып, халықтың этникалық тұтастығын ойлады.

Торғайда: А. Иманов, Ә. Жангелдин. Ә. Жанбосынов, К. Көкімбайұлы

дар

ü  Жергілікті бұратаналардан шыққан төменгі полициялық шенділер

ü  Имамдар, молдалар, мүдәрістер

ü  Ұсақ несие мекемелеріндегі есепшілер мен бухгалтерлер

ü  Оқу орындарындағы оқушылар

ü  Үкіметтің мекемелерінде жоғары лауазымды қызмет атқаратын бұратаналар

ü Жетісуда Демко, П. Аркадьев, т.б. көтеріліске қатысушыларды үйлеріне жасырды

ü Торғайда Н. Кротов соғыс ісі шеберлігіне үйретті

ü Е. Курев Қарқадағы көтерілісшілердің шағын топқа ұйымдастырды

ü С. Вербицкая көтерілісшілер қатарында шайқасты

ü С. Ужгин «Қарабалықтағы оқиғалар» атты прокламацияда көтерілісті тоқтатпауға шақырды

ü Қару-жарақтың нашар әрі жеткіліксіз болуы

ü Ұлтаралық және руаралық қақтығысты пайдаланды

ü Саны аз пролетариаттың елеулі ықпал жасай алмағандығы

ü Біртұтас басшылықтың болмауы

ü Ұлттық-демократиялық зиялылар қатарында бірліктің болмауы

ü Даланың бетке ұстарларының (бай, батыр, қазы) дәйектілік, батырлық көрсетпеуі

ü Мыңдаған көтерілісшілер патша самодержавиесіне қарсы қарулы күрес мектебінен өтті

ü Отарлық езгідегі ұзақ жылдар ішінде ұлттық мүлденің ортақтығын тұнғыш рет ұғынды

ü Өздерін отаршыл экспансияға қарсы күрес жүргізе алатын күш деп сезінді

Қазақстандағы 1916 ж. Ұлт азаттық көтерілістің