Фарида Несіпақынова
Алматы қаласы №72 жалпы білі беретін мектептің
тарих пәнінің мұғалімі
Қазақстан –әлемдігі ірі мемлекеттердің бірі
( 5-сынып Қазақстан тарихы)
Сабақтың тақырыбы: Қазақстан –әлемдігі ірі мемлекеттердің бірі
Сабақтың мақсаты:
- Білімділік интерактивті тақта арқылы ЦБР мен оқушыларға Қазакстанның аумағы бойынша әлемдегі ірі мемлекеттердің бірі ретінде таныстырып, осы аймақта орналасқан жерлердің тарихи маңыздылығы туралы білімдерін тереңдету.
- Қазақстан жер-су аттарын, орналасқан жерлерін карта арқылы көрсетіп, өзге мемлекеттермен жер аумағын салыстыра отырып оқуға дамыту.
- Өз Отандарының тарихына қосатын үлесін байыпты айта білуге, түсіне білуге, өз туған жерін, қалаларын көркейтуге үлестерін қосуға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың әдісі: интерактивті
Пәнаралық байланыс: география
Көрнекілік: Қазақстанның физикалық картасы. (ЦБР_9_5) «e-Learning интернет арқылы оқыту және тапсырмалар мен мультимедиалық көрсетілім»
Сабақтың барысы:
- Ұйымдастыру кезеңі.
- Үй тапсырмасын тексеру.
III Үй тапсырмасын пысықтау
- Өздерің тұратын қала маңындағы жер-су,тау аттары олардың шығу тарихы туралы не білесіңдер?
- Еліміздегі халықтардың бейбіт тату-тәтті бейбіт өмір сүріп жатқандарына қандай жағдайлар ықпал етеді?
- Қазақстан Республикасының картаснан мемекетіміздің шекарасын,қандай көрші елдермен шектесетіні туралы картадан көрсетіп баяндап бер.
VI Жаңа тақырыптың жоспары:
№ (ЦБР_9_5) Мәтінді тыңдату
- Қазақстан әлем картасында.
- Қазақстан — Еуразия кіндігі.
- Топонимика — жер-су атауларын зерттейтін ғылым саласы.
- Қазақстан Республикасы дүние жүзіндегі ең ірі мемлекеттердің бірі. Өйткені, ол өзінің территориясы бойынша әлемдегі Ресей, Канада, Қытай, АҚШ, Бразилия, Австралия, Үндістан және Аргентинадан кейін 9-шы орынды иеленіп,солтүстігінен оңтүстігіне дейін 1600 шақырымға созылып жатыр. Қазақстан солтүстік, солтүстік-батыс пен солтүстік-шығысында Ресеймен, оңтүстік-шығысында Қытаймен, ал оңтүстігінде Қырғыз, Өзбек және Түркімен елдерімен шектеседі. Еліміздің бас қаласы – Астана Қазақстанның солтүстік өңірінде орналасқан.
- Қазақ жері қаншалықты кең-байтақ болса, табиғаты да соншалықты алуан түрлі. Осы тұрғыда, әлемдік карталарда еліміздің ірі өзен-көлдері мен алып таулары айқын белгіленген. Мәселен, қазақ жерінің 10 пайызы таулардан тұрады.
- Қазақстан әлемдегі ірі құрлық Еуразияның дәл ортасында орналасқан, сондықтан ол «Еуразия кіндігі» болып табылады.
- Жер-су атауларының шығу тарихын зерттейтін ғылым саласын топонимика деп атайды.
№1 тапсырма
Оқушылар кесте толтырады.
Тарихи оқиғаларға байланысты жер-су атаулары | Табиғат жағдайына қатысты койылған жер-су атаулары | Тарихи тұлғалардың атына қатысты жер-су атаулары | Пайдалы кен байлықтарына қатысты қойылған жер-су атаулары |
(ЦБР_9_5) Бойынша № 2 тапсырма «Қазақ» сөзжұмбағын шешу
1 Еуразияның кіндігі
2 Карта немісше қалай аталған?
3 Ең жоғарғы күші бар нормативті акт
4 Жер су атауларының шығу тегін зерттейтін ғылым.
5 Қазақстанда көмір шығаратын жер.
жауаптары: /Қазақстан,түпнұсқа,заң, топономика,Қарағанды/
V Жаңа сабақты бекіту сұрақтары:
- Қазақстан әлемде жер көлемі бойынша нешінші орында?
- Қазақстанды «Еуразия кіндігі» деп неліктен атайды?
- Елімізді жан-жақтан қоршап тұрған ірі тауларды атап шығыңдар.
- Топонимика нені зерттейді?
- Топонимика ғылымының тарихты жазуда маңызы қандай?
- Өз туған жерлеріңде Қазақстанға танымал тарихи тұлғалардың есімімен аталған қандай жер-су атаулары бар?
VI Қорытынды: Өз Отанымыздың тарихын жақсы біліп, әлем картасындағы қазақ елінің тарихи-географиялық орынын жетік меңгеру әр адамның басты мақсаттарының бірі болуы керек. Тарихи-географиялық карталар арқылы бізге әлемнің, соның ішінде тарих толқынындағы қазақ елінің шынайы бейнесін елестетуге зор мүмкіндік туып отыр.
Бағалау:
Үйге тапсырма: 9-параграфты оқып келу. «Менің Қазақстаным» тақырыбында эссе жазу.
[bws_related_posts]