Солтүстік Қазақстан облысы
Есіл ауданы
Тауағаш орта мектебі
Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Сагандыкова Жанар Серікқызы
Сабақтың тақырыбы: «Біржан сал – үш жүздің ардақты ақыны »
Сабақтың мақсаты :
Білімділік – халқымыздың ән өнерінде өзіңдік ерекше орын қалдырған Біржанның өмірі мен шығармаларын сын тұрғысынан бағалай білуге үйрету әрі білімдерін кеңейту;
Дамытушылық – оқушылардың шығармашылық қабілеттерін арттыра отырып, алған білімдерін жинақтай әрі зерттей білуге үйрету. Өз ойларын шебер жеткізе білуге дағдыландыру.
Тәрбиелік – өнерді бағалауға, сұлулықты тамашалай отырып,имандалық пен адамгершілікке, адалдыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: өздігінен іздену, білімдерін жинақтау. Әдіс – тәсілі: оқу,жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту. Ұйымдастыру кезеңі.
Сабақты негізгі үш кезеңге бөлу. Әр кезеңнің әдіс – тәсілдерін көрсету.
Қызығушылықты ояту.
Ой шақыру.
Біржан кім?
Қай жылы,қай жерде дүниеге келді?
А.Жұбановтың Біржанды сипаттауы жайында не білесің?(бүгінгі күнгі айтыспен салыстыру).
Топтастыру.
кербез Асқақ үнді әнші ғажайып әнші
ақын сал-сері
өнерпаз домбырашы
сазгер
Біржанды сөз еткенде, қазақтың айтыс өнері жайында айтып кетпеу мүмкін емес. Біржан айтыскер ақын.
Ассоциация
Мағынаны тану. Джиксо. Кестені толтырмас бұрын «Ләйлім шырақ» өлеңін оқып, мазмұнымен танысамыз.
Кім туралы |
Алынған үзінді |
Көркемдегіш сөз |
Көрінетін мінез |
Біржан өзі туралы |
|||
Ләйлім туралы |
Семантикалық карта
Сұрақ |
Асқан үнді ақын |
Көлбай – Жанбай |
Сара |
Біржан Абай Мұхтар |
“Ақ тентек” |
М.Тө- лебаев |
Жас- тарға |
А.Жұ- банов |
Үш ұлы тұлға |
+ |
|||||||
Сүйіспеншілік жыры |
+ |
|||||||
Байдың өлеңі |
+ |
|||||||
Үш бірдей өлең иесі |
+ |
|||||||
Ақыл мен кеңеске толы өлеңі |
+ |
|||||||
Ақылдығын, әдемілігін жоғары бағалайды |
+ |
|||||||
“Біржан мен Сара” өнерлерін жазған кім? |
+ |
|||||||
Біржан өнерін зерттеуші |
+ |
Концептуалдық кесте
Кейіпкерлер |
Өмірге қызығушылығы |
Адамгершілік қасиеті |
Кейіпкерлерге берілетн баға |
Ләйлім |
Сұлу,ақылды,ата салтын сақтаған абыройлы қыз |
Жоғары |
Жақсы |
Жанбота |
Топас, басында ми жоқ, өзінде ой жоқ. |
Надан, дүниеқоңыз |
Өте төмен |
INSERT
Білгенім |
Білгеніме сәйкес емес |
Мен үшін жаңалық |
Білгім келді |
Ой – толғаныс. Біржан және оның өмір сүрген ортасы жайында оқушылар ой толғайды. Ғалымдар пікірін, өз ойларын ортаға салады.
Еркін жауап.
Оқушылар Біржанның өздері ұнатқан өлеңдерін жатқа айтады.
Біржан әнін тыңдау.
Сұхбаттық тест
Біржан бейнесі өзіңе ұнады ма?
Біржан сынға салған адам бойындағы қасиеттер.
Біржан өлеңдерін оқи отырып, өзіңе не түйдің?
Қай өлеңі ұнады? неге?
Біржан әндерін білесің бе? Атап шық.
Сэнкуей. Бес жолдан тұратын қорытынды.
Зат есім:Біржан
Сын есім: Өнерлі ақын.
Етістік: жырлады, сынады, сал – серілік құрды.
Сезіну: Біржан – қазақ өнерінің шамшырағы.
Синоним: Сазгер, бұлбұл, шешен, ақын, сал – сері.
IV Сабақты қорытындылау.
Үй тапсырмасы: Біржан сал өлеңдеріне сатылай кешенді талдау жасау
Оқушылар білімін бағалау.
Қолданылған әдебиеттер
1. М. Әуезов.Абай Құнанбаев.- Алматы,1967.
2. Ә.Қоңыратбаев. Қазақ фольклорының тарихы.- Алматы,1991.- 288б 3. Мәдібаева Қ.Қ. Қазақ әдебиетінің XIX ғасырдағы көркемдік дамуы және зерттелуі. Автореферат. Докторлық диссертация.
4. Сыдиқов Қ. Ақын жыраулар. – Алматы,1974.- 240б 5. Т.Тебегенов. Халық аңызда ры шығармаларындағы әдебиет пен фольклор дәстүрі. – Алматы, 2001. – 332б.
6. «Айтыс » жинағы, 1941.
7. М.Ғабдуллин. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. 1974.
8. Елікбаев С.Т., Кәкішев Т. Қазақ әдебиеті 10-сынып-Арман-ПВ, 2006ж.
46-56б.
[bws_related_posts]