sabaq.kz sabaq.kz
Алматы қаласындағы №138 гимназияның физика пәні мұғалімі Ниязбекова Ақмарал Қалтайқызы 2001 жылдан бері еңбек етіп келеді.
Сабақтың тақырыбы: «Н.Коперниктің гелиоцентірлік жүйесі.»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:оқушыларға аспан сфераларының айналуы,Коперниктің Күн жүйесіндегі планеталар қозғалысын теориясы түсіндіру;
2. Дамытушылық: а)өз бетімен іздену дағдысын қалыптастыруға көмектесу;
б)ойлау,есте сақтау,елестету қабілетін арттыруға ықпал жасау;
в)ынтасы мен белсенділігін арттыру;
г)оқулықпен жұмыс жасап үйренуге;
д)білім сапасын арттыруын қамтамасыз ету;
3.Тәрбиелік: Еліміздің табиғатын,жерін,халықтың салт-дәстүрді құрметтейтін елжанды азаматтардың қалыптасуына ықпал ету;
Сабақтың типі:Жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Қолданылатын әдіс:Тапсырмалар,сұрақ-жауап әдісі,пікірлесу,ой бөлісу,ықпал ету;
Пәнаралық байланыс: астрономия,жаратылыстану;
Көрнекі және техникалық құралдар:электрондық оқулық,инерактивтік тақта,үлестірмелі материалдар,карточкалар.
Сабақ барысы:
1.Ұ¦йымдастырушылық кезеңі:а)оқушылармен амандасу;
б)оқушыларды түгендеу;
в)оқушылардың назарын сабаққа аудару;
2.Өткен материалдарды тиянақтау;
1.Оқушылардың үйге берілген тапсырмаларынан түсінбеген сұрақтарына жауап беру;
2.Танымдық топтық тапсырмаларды ұсыну.Тапсырмаларды топ оқушыларының таңдап алуын қамтамасыз ету;
3.Слайд арқылы көрсету;
1. «Жердің Күнді айналуы»
2. «Күн жүйесіндегі планеталар»
3. «Жер шары,аспан әлемі»
Таңталған карточкада үш топтың тапсырмалары бар:
1.Тапсырма: Керекті сөзді тауып,мәтінді оқы.
а) Жер өз бөлігінен шығыстан батысқа қарай 24 сағатта бір рет толық айналып шығады.
б)Бір жылда аспан сферасының үлкен дөңгелек бойымен бір айналым
жасау эклиптика деп атайды.
в)12 шоқ жұлдыздар жиыны зодиак белдеуі деп аталады.
2.Тапсырма:а)Күн жүйесінен алыстау орналасуына байланысты планеталарды орналастыр.
1.Сатурн
2.Уран
3.Жер
4.Нептун
5.Шолпан
6.Марс
7.Юпитер
8.Меркурий
б)Құралсыз көрінетін бес планетаны ата.
1.Меркурий 2.Шолпан 3.Марс 4.Юпитер 5. Сатурн
3.Тапсырма:а)Жоғарығы және төменгі планеталарды ата.
Жоғарғы планеталар:Марс,Юпитер,Сатурн,Уран,Нептун;
Төменгі планеталар:Меркурий,Шолпан
б)Олар қалай орналасқан?
Жоғарғы планеталар→жер орбитасының сыртында орналасқан
Төменгі планеталар→жер орбитасының ішкі жағында орналасқан
в)Алып планеталарды ата:
1.Юпитер 2.Сатурн 3.Уран 4.Нептун
Мұғалім балл көрсетеді.Топ жетекшісі белгілеп отырады.
Техниканы құрал слайд арқылы тақтаға сабақтың мақсатын ұсыну;
♦Аспан сферасының айналуын көрсету;
♦Н.Коперниктің Күн жүйесіндегі планеталар қозғалысының теориясын түсіру;
♦Коперник теориясының маңызы;
Жаңа сабаққа кіріспе
а)зодиак жұлдыздарын сәйкес ай аттарымен атап көрсету;
Жаңа сабақты оқып-білу кезеңі;
1. а) Н.Коперниктің теориясы бойынша Әлем құрылысы ;
б)Жер басқа планеталармен бірге;
в)Н. Коперник жасаған гелиоцентрлің жүйе;
Ұлы поляк ғалымы Н. Коперник өмір сүріп, еңбек еткен кезеңде, яғни 16 ғасырда, Птоломейдің өздеріңе мәлім геоцентрлік жүйесінің ақиқаттығына күмәнді ойлар жаппай туындай бастады.
Осындай ғылыми деректермен негізделген зерттеу жұмыстарының нәтижесінде Н. Коперник планеталар қозғалысының жаңа жүйесін жасады. Оның «Аспан сфераларының айналуы туралы» деп аталатын еңбегі 1543 жылы жарық көрді.
2.Ережені слайд арқылы хормен оқыту
Н. Коперниктің теориясы
Планеталар жүйесінің центрінде Күн орналасқандықтан, бұл жүйе гелиоцентрлік жүйе (грекше гелиос – Күн) деп аталады.
Жаңа білім мен іс-әрекет амалдарын алғашқы тексеру кезеңі;
а)Мақсатты айқындай оқыту мақсатында барлық оқушыларға карточка таратылады.Әр оқушы өзіне берілген тапсырманы оқулықтан іздей отырып,карточканы толтырады.
Жазбаша жұмысты жинап алу.
Жаңа білім мен іс-әрекет амалдарынбекіту кезеңі;
Ойлан, тап!
Коперниктің жасаған моделі.(ойын-слайд).
Тест сұрақтары:
І-нұсқа
Жүріп келе жатқан поезд вагонында жүк тұр. Ол немен салыстырғанда қозғалыста?
А. Жермен В. Вагонмен С. Вагонда жүріп келе жатқан адаммен
D. Ештеңемен
Механикалық қозғалыс – ол…
A. Молекулалар мен атомдардың ретсіз, бейберекетсіз қозғалысы
B. Қозғалмайтын денедлермен салыстырғанда дененің бұрынғы орнының өзгеруі
C. Ешқашанда тоқтамайтын, әрқашанда қозғалыста болатын дененің қозғалысы
Жаңбырдан соң неге шаң көтерілмейді?
A.Шаң молекулалары ауырлайды
B. Су және шаң молекулаларының арасында өзара тартылу пайда болады
C. Шаң молекулалары судікімен бірігіп, бір молекула құрайды.
Жолаушы вагон ішінде жүріп келеді дегенде, санақ денесі ретінде нені алады?
A. Жолаушыны B. Вагонның еденін C. Жер шарын
Барлық планеталар айналатын бағытқа кері айналатын планета
A. Нептун B. Уран C. Меркурий D. Шолпан
ІІ нұсқа
Буксир өзенде жүк кемені сүйреп келеді. Қандай денемен салыстырғанда буксирдің орны өзгерді?
A. Өзенмен B. Кемемен
C. Жағамен D. Дұрыс жауап жоқ
Механикалық қозғалыс –ол …
A. Молекулалар мен атомдардың ретсіз, бейберекетсіз қозғалысы
B. Қозғалмайтын денедлермен салыстырғанда дененің бұрынғы орнының өзгеруі
C. Ешқашанда тоқтамайтын, әрқашанда қозғалыста болатын дененің қозғалысы
Неліктен май тамшысы судың бетіне шексіз жайыла бермейді? Себебі — молекулалар
A. Бір-бірімен тартылады
B. Шектік өлшемге ие
C. Судың беттік керілуі бар
Қозғалысты сипаттау үшін санақ денесін қалай таңдап алу керек?
A. Қозғалмайтын денені алу керек
B. Қозғалыстағы денені алу керек
C. Әрқашан тек жерді таңдап алу керек
Өз өсінен айналу бағыты өзге планеталардың айналу бағытына қарсы планетаны ата.
A. Уран B. Меркурий C. Шолпан D. Нептун
Жаңа білім мен іс-әрекет амалдарын қорытындылау, бағалау кезеңі;
Бүгінгі сабақта Әлем құрылысы мен Күн жүйесіндегі қозғалысын оқып білдіңдер. Алған білімдерің болашақты жоспарлауға ықпалын тигізіп, жадыларыңда әрқашан сақталсын.
Үйге тапсырма беру:
§ 21 Н. Коперниктің гелиоцентрлік жүйесі (оқып, мазмұнын айту)
Өзін-өзі тексеру сұрақтары 71-бет
Н.Коперниктің гелиоцентірлік жүйесі
Алматы қаласындағы №138 гимназияның физика пәні мұғалімі Ниязбекова Ақмарал Қалтайқызы 2001 жылдан бері еңбек етіп келеді.
Сабақтың тақырыбы: «Н.Коперниктің гелиоцентірлік жүйесі.»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:оқушыларға аспан сфераларының айналуы,Коперниктің Күн жүйесіндегі планеталар қозғалысын теориясы түсіндіру;
2. Дамытушылық: а)өз бетімен іздену дағдысын қалыптастыруға көмектесу;
б)ойлау,есте сақтау,елестету қабілетін арттыруға ықпал жасау;
в)ынтасы мен белсенділігін арттыру;
г)оқулықпен жұмыс жасап үйренуге;
д)білім сапасын арттыруын қамтамасыз ету;
3.Тәрбиелік: Еліміздің табиғатын,жерін,халықтың салт-дәстүрді құрметтейтін елжанды азаматтардың қалыптасуына ықпал ету;
Сабақтың типі:Жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Қолданылатын әдіс:Тапсырмалар,сұрақ-жауап әдісі,пікірлесу,ой бөлісу,ықпал ету;
Пәнаралық байланыс: астрономия,жаратылыстану;
Көрнекі және техникалық құралдар:электрондық оқулық,инерактивтік тақта,үлестірмелі материалдар,карточкалар.
Сабақ барысы:
1.Ұ¦йымдастырушылық кезеңі:а)оқушылармен амандасу;
б)оқушыларды түгендеу;
в)оқушылардың назарын сабаққа аудару;
2.Өткен материалдарды тиянақтау;
1.Оқушылардың үйге берілген тапсырмаларынан түсінбеген сұрақтарына жауап беру;
2.Танымдық топтық тапсырмаларды ұсыну.Тапсырмаларды топ оқушыларының таңдап алуын қамтамасыз ету;
3.Слайд арқылы көрсету;
1. «Жердің Күнді айналуы»
2. «Күн жүйесіндегі планеталар»
3. «Жер шары,аспан әлемі»
Таңталған карточкада үш топтың тапсырмалары бар:
1.Тапсырма: Керекті сөзді тауып,мәтінді оқы.
а) Жер өз бөлігінен шығыстан батысқа қарай 24 сағатта бір рет толық айналып шығады.
б)Бір жылда аспан сферасының үлкен дөңгелек бойымен бір айналым
жасау эклиптика деп атайды.
в)12 шоқ жұлдыздар жиыны зодиак белдеуі деп аталады.
2.Тапсырма:а)Күн жүйесінен алыстау орналасуына байланысты планеталарды орналастыр.
1.Сатурн
2.Уран
3.Жер
4.Нептун
5.Шолпан
6.Марс
7.Юпитер
8.Меркурий
б)Құралсыз көрінетін бес планетаны ата.
1.Меркурий 2.Шолпан 3.Марс 4.Юпитер 5. Сатурн
3.Тапсырма:а)Жоғарығы және төменгі планеталарды ата.
Жоғарғы планеталар:Марс,Юпитер,Сатурн,Уран,Нептун;
Төменгі планеталар:Меркурий,Шолпан
б)Олар қалай орналасқан?
Жоғарғы планеталар→жер орбитасының сыртында орналасқан
Төменгі планеталар→жер орбитасының ішкі жағында орналасқан
в)Алып планеталарды ата:
1.Юпитер 2.Сатурн 3.Уран 4.Нептун
Мұғалім балл көрсетеді.Топ жетекшісі белгілеп отырады.
Техниканы құрал слайд арқылы тақтаға сабақтың мақсатын ұсыну;
♦Аспан сферасының айналуын көрсету;
♦Н.Коперниктің Күн жүйесіндегі планеталар қозғалысының теориясын түсіру;
♦Коперник теориясының маңызы;
Жаңа сабаққа кіріспе
а)зодиак жұлдыздарын сәйкес ай аттарымен атап көрсету;
Жаңа сабақты оқып-білу кезеңі;
1. а) Н.Коперниктің теориясы бойынша Әлем құрылысы ;
б)Жер басқа планеталармен бірге;
в)Н. Коперник жасаған гелиоцентрлің жүйе;
Ұлы поляк ғалымы Н. Коперник өмір сүріп, еңбек еткен кезеңде, яғни 16 ғасырда, Птоломейдің өздеріңе мәлім геоцентрлік жүйесінің ақиқаттығына күмәнді ойлар жаппай туындай бастады.
Осындай ғылыми деректермен негізделген зерттеу жұмыстарының нәтижесінде Н. Коперник планеталар қозғалысының жаңа жүйесін жасады. Оның «Аспан сфераларының айналуы туралы» деп аталатын еңбегі 1543 жылы жарық көрді.
2.Ережені слайд арқылы хормен оқыту
Н. Коперниктің теориясы
Планеталар жүйесінің центрінде Күн орналасқандықтан, бұл жүйе гелиоцентрлік жүйе (грекше гелиос – Күн) деп аталады.
Жаңа білім мен іс-әрекет амалдарын алғашқы тексеру кезеңі;
а)Мақсатты айқындай оқыту мақсатында барлық оқушыларға карточка таратылады.Әр оқушы өзіне берілген тапсырманы оқулықтан іздей отырып,карточканы толтырады.
Жазбаша жұмысты жинап алу.
Жаңа білім мен іс-әрекет амалдарынбекіту кезеңі;
Ойлан, тап!
Коперниктің жасаған моделі.(ойын-слайд).
Тест сұрақтары:
І-нұсқа
Жүріп келе жатқан поезд вагонында жүк тұр. Ол немен салыстырғанда қозғалыста?
А. Жермен В. Вагонмен С. Вагонда жүріп келе жатқан адаммен
D. Ештеңемен
Механикалық қозғалыс – ол…
A. Молекулалар мен атомдардың ретсіз, бейберекетсіз қозғалысы
B. Қозғалмайтын денедлермен салыстырғанда дененің бұрынғы орнының өзгеруі
C. Ешқашанда тоқтамайтын, әрқашанда қозғалыста болатын дененің қозғалысы
Жаңбырдан соң неге шаң көтерілмейді?
A.Шаң молекулалары ауырлайды
B. Су және шаң молекулаларының арасында өзара тартылу пайда болады
C. Шаң молекулалары судікімен бірігіп, бір молекула құрайды.
Жолаушы вагон ішінде жүріп келеді дегенде, санақ денесі ретінде нені алады?
A. Жолаушыны B. Вагонның еденін C. Жер шарын
Барлық планеталар айналатын бағытқа кері айналатын планета
A. Нептун B. Уран C. Меркурий D. Шолпан
ІІ нұсқа
Буксир өзенде жүк кемені сүйреп келеді. Қандай денемен салыстырғанда буксирдің орны өзгерді?
A. Өзенмен B. Кемемен
C. Жағамен D. Дұрыс жауап жоқ
Механикалық қозғалыс –ол …
A. Молекулалар мен атомдардың ретсіз, бейберекетсіз қозғалысы
B. Қозғалмайтын денедлермен салыстырғанда дененің бұрынғы орнының өзгеруі
C. Ешқашанда тоқтамайтын, әрқашанда қозғалыста болатын дененің қозғалысы
Неліктен май тамшысы судың бетіне шексіз жайыла бермейді? Себебі — молекулалар
A. Бір-бірімен тартылады
B. Шектік өлшемге ие
C. Судың беттік керілуі бар
Қозғалысты сипаттау үшін санақ денесін қалай таңдап алу керек?
A. Қозғалмайтын денені алу керек
B. Қозғалыстағы денені алу керек
C. Әрқашан тек жерді таңдап алу керек
Өз өсінен айналу бағыты өзге планеталардың айналу бағытына қарсы планетаны ата.
A. Уран B. Меркурий C. Шолпан D. Нептун
Жаңа білім мен іс-әрекет амалдарын қорытындылау, бағалау кезеңі;
Бүгінгі сабақта Әлем құрылысы мен Күн жүйесіндегі қозғалысын оқып білдіңдер. Алған білімдерің болашақты жоспарлауға ықпалын тигізіп, жадыларыңда әрқашан сақталсын.
Үйге тапсырма беру:
§ 21 Н. Коперниктің гелиоцентрлік жүйесі (оқып, мазмұнын айту)
Өзін-өзі тексеру сұрақтары 71-бет
