sabaq.kz sabaq.kz
Батыс Қазақстан облысы
Жәнібек ауданы
Жалпы білім беретін Тайыр Жароков атындағы орта мектеп
Химия пәні мұғалімі Закина Балжан Таргыновна
Атом құрылысы
| Сыныбы | 8 «А» | Уақыты | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Тақырыбы |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Мақсаты
Білімділік
Дамытушылық
Тәрбиелік
|
Химиялық элементтердің атом құрылысын, периодтық жүйедегі орнын, олардың қосылыстары туралы теориялық білім беру.
Оқушылардың химиялық элементтермен жұмыс істеу қабілеттерін арттыру. Танымдық біліктерін, пәнге деген қызығушылықтарын дамыту.
Оқушыларды ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу. Өз бетімен жұмыстануын қалыптастыру. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың әдісі | Түсіндірмелі сұрақ – жауап, әңгімелеу, слайд арқылы көрсету | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың түрі | Дәстүрлі сабақ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың типі | Жаңа білімді меңгерту. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Көрнекілігі | Интерактивті тақта мүмкіндіктері, периодтық кесте, үлестірме карточкалар | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың барысы |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ұйымдастыру кезеңі | Амандасу, оқушыларды түгендеп, сабаққа дайындығын тексеру. | 2 мин | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Оқу тапсырмасын орындау
(үй тапсырмасы)
|
1.Алғашқы периодтық жүйені қай жылы кім ашты?
1869ж орыс ғалымы Д.И.Менделеев 2.Периодтық жүйеде қанша топ бар? 8топ бар 3.Әр топ қандай, қанша топшаға бөлінеді? 2: қосымша және негізгі 4.Периодтық жүйеде қанша период бар? 7 период бар 5.Периодтар нешеге бөлінеді, қалай? 2-ге: кіші және үлкен 6.Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесіндегі көлденең қатар қалай аталады? 7.Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесіндегі тік жатқан қатар қалай аталады? 8.Периодтық заң дегеніміз не? 9.Мына элементтерді металдық қасиеті өсу бойынша орналастырыңдар: Хлор, алюминий, күкірт, магний, натрий, литий
|
5 – 7
мин |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Жаңа сабақты меңгерту
Бекіту тапсырмалары
|
Енді осыны түсіну үшін жаңа тақырыпты жазып алыңыздар§ 53 Атом құрылысы. Д.И.Менделеев атомдық массаларының өсу ретімен орналасқан химиялық элементтер қасиеттерінің периодты өзгеруінің себептерін айқындап бере алмады. Бірақ элементтердің атом құрылысы айқындалған сайын, бұл сұраққа жауап беруге болатынын айтты. Резерфорд атомының құрылысын Күн жүйесiне ұқсатты. Күн жүйесiндегi планеталар оған тартылып айналғаны сияқты, электрондар да ядроға тартылып оны айнала қозғалады. Осындай ұқсастығы үшiн Резерфорд ұсынған модельдi планетарлық модель деп атаған. Бұл модель бойынша атомның ортасында оң зарядталған ядро бар, ал оны электрондар айналып жүреді. Жалпы алғанда атом электробейтарап, яғни зарядсыз бөлшек болып саналады, себебі ядроның оң заряды электрондардың теріс зарядына тең. Химиялық элемент атомдарының ядро зарядтарының сандық мөлшері сол элементтердің периодтық кестесіндегі реттік нөмірлеріне тең. Мысалы, сутек элементінің реттік нөмірі 1, оның атомының заряды + 1, ядросын сыртынан заряды -1 болатын бір электрон айналып жүреді. Гелий элементінің реттік нөмірі 2, атом ядросының заряды +2 ге тең, оның айналасында жалпы заряды -2 болатын екі электрон айналып жүреді. Әрбір келесі элемент атомдары ядросының оң заряды бір санға артып отырады, сонымен қатар бір электронда да қосылып отырады. Бұл жағдай Д.И.Менделеев жасаған периодтық жүйеде кейбір элементтердің орнын ауыстыру себебін түсіндіреді. Эксперимент нәтижесінде периодтық кестеде атомдық массаларының өсуіне қайшы орналасқан теллур мен йод секілді элементтердің сыры ашылды. Теллур атомы ядросының оң заряды +52, ал йодтікі +53 сондықтан олар периодтық жүйеде 52 және 53 нөмірде орналасқан. (атомдық массаларының өсу реті басқаша). Сабақты қорытындылау мақсатында атом құрылысының суретін тақтаға сызып көрсетемін.
2. Есептер шығару.а) 240г магний металы күкірт қышқылымен әрекеттескенде бөлінетін сутектің көлемін есепте (қалыпты жағдайда)б) 4г кальций металы тұз қышқылымен әрекеттескенде түзілген тұздың массасын есепте.
Ва → ВаО →Ва(ОН)2 → ВаСІ2Ba + O2 → BaO ВаО + H2O →Ва(ОН)2 Ва(ОН)2 + 2HCl→ ВаСІ2 + H2O |
35 – 37 мин |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақты қорытындылау
(үйге тапсырма, бағалау) |
|
1-2
мин |
