Ағылшын тілін оқытуда жаңа технологиялардың тиімділігі

Маңғыстау облысы
Жаңаөзен қаласы
Жаңаөзен политехникалық колледж
Мұғалім аты жөні: Караева Салтанат

 Білім беру инновациялары:ізденіс және шешімдер

Тақырыбы:Ағылшын тілін оқытуда жаңа технологиялардың тиімділігі

Еліміз Егемендік алып,Жахандану кезеңіне қадам басқан кезінде мен дәріс беретін ағылшын тілі ауадай қажет екені баршаға аян.

Әлем елдерімен сауда қатынасы әлеуметтік қатынастар жасап,елді жақын-алыс елдермен татулықта жасауға,мәңгілік ел қазақ еліне тыныш,бейбіт өмір сүру де Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың еңбегін бүгінгі таңда халқы ризалықпен бағалап,алғыс айтуда.

Қазіргіні емес,болашақты болжаған Елбасымыз «Болашақ» бағдарламасын ұсынып,ол арқылы жастарға шет елдерде оқып келудің тиімділігін атап көрсетті.

Шет елде білім алу үшін бірінші кезекте «ағылшын» тілін жақсы меңгерген еркін сөйлей алатын жастар ғана «Болашақ» бағдарламасымен білім алуға баруға мүмкіндік алады.

Менің ағылшын пәнінен білім бергеніме де 19 жылдың жүзі болыпты. Осы жылдар ішінде қаншама шәкірттер заман талап еткен тіл ағылшын тілін меңгерген,қаншасы ағылшын тілі маманы, аудармашы болып өндіріс орындарында еңбек етеді.

Заманауи түсінікке сүйенетін кез келді.Жастарымыз кәсіпкерлікке қызыға бастады,шет елдермен қарым-қатынас жасауды,бизнес жасауды ойлай бастады,және жұмысты бастап кетіп,жеңіске жетіп жатқандары қаншама.

Бұрын ағылшын тілін тек «Ағылышын тілі мұғалімі»-болғысы келетін дер таңдайтын,ал қазір керісінше заман бағытын түсінген,жахандану кезеңдеріне аяқ басқан жастардың бәрі-ағылышын тілін үйренуді басты мақсат етуде.

Өзім еңбек ететін Жаңаөзен политехникалық көледжінде де сан түрлі кәсіп сырларын уйренуі кәсібінен кемел табамын дейтін болашақ кәсіпкерлерге арналған Қазақстан Ғылым Білім Министірлігі бекіткен білім бағдарламасы бойынша аптасына 26 сағаттың ағылшын тілі сабағы өткізіледі.Жастарға «сөйлеу тілін» ағылшынша еркін сөйлеуді үйрету жолында еңбектеніп келемін.

 

Заман жаңаруы мен білім саласында жаңа инновациялық технологиялар әдіс-тәсілдерін үйрету оны қолдану мол тәжірибеге айналған. Ұстаздардың білімін жетілдіру,және оқып келген мұғалімдер қала көлеміндегі ұстаздарға тәлім беруі ғаламдық деңгейдегі Кембридж Университетінің білім берудегі жаңа технологиялық  әдістерін қолдануы бізді қызықтыра бастады.

Деңейлік курстан өтіп келген ұстаздарға тәлімдер және тәлім алушы болып,екі жақты ұстаздар деңгейі теңесе бастады.

Деңгейлік курстан оқып келген тәлімгерден алған тәжрибемізді өзіміз оқытып отырған шәкірттерімізге қолдану дәстүрге айналды.

Оқытуды қалай үйрету керек?-деген түсінікті зерттеп өз шәкірттеріміз қолданып,табысты нәтижеге жеке бастадым.Зерттеу көрсетіп отырғандай,ағылшынша оқыту-жекелеген құбылыс емес,немесе дағды емес,  ол оқушылардың осы пәнге қызығушылығын арттыру осы тілдің өмір суруің үшін аса қажеттілігін түсіндіруден басталған,оқушының осы тілді игеруге қабілетін жақсартуға мүмкіндік беретін педагогикалық тетіктердің біртұтас  кешені айқындалған.Ол үшін ағылшын тілін оқытатын мұғалімдерге заман талап еткен мына ұстанымдарды мойындау қажет:

-Мұғалім өзін-өзі өмір бойын оқу,уйренуі,өз білімін жетілдіріп бару қажеттігін ұғыну.

-Ойлай білуге ағылшынша сөйлеу үшін,бірінші ағылшынша ойлай біліуге үйрену.

-Мұғалім өз бойындағы шығармашылық таланттарды ұштай біліу барынша жақсы пайдалану,дамытып бару.

-Өз пәнін өз жүрегімен таңдауы

-Өзі ағылшын тілін ғана емес ағылшын әдебиетін көп оқып,ағылшынша тілін дамыту.

-Ақпараттың технологияларды жоғары деңгейде қолдана білуі.

-Шет елдерде оқып келген,өндіріс орындарында «аудармашы» болып еңбек ететін,шет елде «Болашақ бағдарламасымен оқып, шет елде еңбек етіп келген жастармен кәсіпкерлермен «шығармашылық кездесулер өткізу»

 

 

Қалай ағылшын тілін тез үйретемін,еркін оқуды,еркін сөйлеуді оңай үйретемін –деп алдына мақсат қойған мұғалімдер жоғарыда көрсе тілген 6 талапқа сай болуы қажет.

Өз ана тілін оқушылар еркін меңгере алады.Ал ағылшын тілін                                    Біріншіден         оқи біліуге түсіне білуге үйрету

 Екіншіден          ойлай білуге үйрету

 Үшіншіден         сөйлей білуге үйрету

Жолдары арқылы меңгертеміз

Мұғалім оқушының ағылшын тілін қатесіз оқуын қатаң бақылауы қажет, дұрыс бағалауы қажет.Мұғалім оқушыға:

1.Ағылшын тілін үйрену,еркін сөйлеу үдерістерін меңгеруге

2.Және ойлау әдістерін уйретуге

3.Әр түрлі әдіс-тәсіл технологияларын меңгерту арқылы ойлай білуге үйрету.

4.Стратегиялардың ішінен тиімдісін таңдай білуге

Мұғалімдер негізінде өзінің сабақты қалай беруіне емес,оқушылардың сыныптағы балалардың сабаққа түгел қатысуын қамтитын,бір баланың да шетте қалмауына қол жеткізетін технология.

Оқушының өз бетімен қол жеткізе алмайтын деңгейіне достарымен ынтымақтаса отырып қол жеткізетіндігі дәлелденген ұғым.

Бұл үрдісті ғаламдық технологияларда Джером Брунер Кембридж Университетінде қолданып, сабақ нәтижелігіне жетуге болатынын дәлелдеген.

Оқушыны өз бетімен дайындалуында:Оқушының тапсырмамен жұмыс барысында өздігінен бағыттаушылығын.

Оқушының «қиындықтар» мен түсінбеушілікті  өздігінен анықтауы

 

 

 

Оқушының «қиындық пен түсінбейтін» жерлерін өздігінен ұғынуға талаптануы.Ғаламдық тәжрибеде  дәлелденгендей мұғалімдер үшін маңызы:білім мен түсінік оқушы бойында қалыптасады,- мұғалім бұл үдерісіне көмек көрсетуші ғана.

 

Тобымдағы оқу үдерістерін тиімділігін негізгі факторлар мыналар.

А)Балалардың ағылшын тілін қалай оқитынын түсіндіруі.

В)Нені,қалай оқыту керектігін түсіну

Г)Оқу үдерісіне қалай құрылымдау керектігін білу.

Д)Сонымен қатар оқу нәтижелігін бағалау тәсілдерін игеру.

Нені оқыту                                                    керек?

 

 

Оқыту реттілігін қалай құрылым-дау керек керек кекер

Оқушылардың табысты білімін қалай бағалау     керек

Балалар қалай                                 оқиды

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Білім үдерісінің нәтижелі болуы ағылшын тілін оқушылар өздігінен меңгеріп дарындылығын танытпа білген оқушылар да «Марапаттау» «мадақтау» қажет

 

 

 

Егер мұғалім мен оқушы білімді игерудің бастау нүктесін екеуі бір сәтте (бір секундта) бірге бастамаса,оқушы толық ұғына ала алмайды.Сол үшін мұғалім сабақты түсіндіріп тұрумен бірге оқушыларды бақылап тұруы қажет.

Мүмкін оқушылар «тыныш» отыратын болар бірақ «зейіні басқа жақта» отыратын оқушыларды дәл тануымыз қажет.

Оқущылар оқу үдерісінде барлық бөлімдерінде белсенді қатысу керек өз алдына мақсат қоя білу керек.

 

Оқушының сабақта бастаған кездегі түсінігі мен игеріп болғаннан кейінгі түсінігін  салыстыру арқылы шәкірттерді мадақтау.Егер оқу үдерісі оқушы оқушы мен оқу материалын қосатын «көтерме тұрғызуға» негізделсе осы үдерісті үйлестіретін мұғалім дер  көпірдің екі жағын да қадағалау керек.

Сол сабақ барысында оқушы нені үйренеді?Нені үйренгісі келеді?-деген сұрақтарға жауап іздеуі нәтиже шығаруы қажет.Осы әдістерді қолдана отырып өзім сабақ беретін топтарда

 

Көп жылдың тәжрибе нәтижесінде ұғынғанын шәкірттерге ағылшын тілін үйретуде «Диалогтік оқыту» әдісі өте тиімді.Оқушылардың тақырыпты өздері талдап,түсініктерін ортаға салуы,бірлескен сұхбат үлкен пайда келтіретін дәлелденеді

Нәтижесінде:

-Оқушылардың тақырып жайлы өз ойларын білуге мүмкіндік  береді

-Өзінен басқаларда да түрлі идеялардың барлығын түсіндіреді

-Оқушылардың өз идеяларын дәлденуіне көмектеседі

-Мұғалімге өз оқушыларының білімдері қандай деңгейде екендігін түсіндіреді мұғалімнен және оқушының басқа оқушылармен сабақ жайында әңгмелесуі

 

 

 

-Оқушының тілін дамытуға

-Сол тақырыпта жететүсінуіне

-Білімге қызығушылығын оятуға тәрбиелейді.Бұл әңгме «Зерттеушілік әңгме»-деп аталады.Біз ұстаздар шыны керек сыныпта қатаң тәртіп болуын,оқушылардың үн шығармай тыныштық сақтауын талап етеміз.

Бұл процес оқушыларға «кері әсерінен» тигізетінін өз ойын айта алмайтын тілге «шорқақ» шәкірттердің пайда болуына себепші біз екенімізді ойламайтынымызды  ащы да болса шындық.

Әңгме барысында Сұрақ-бастама-жауап-нәтиже-баспалдақтарының сабақты оңай игеріп аламыз.Бұл әдіс шәкірттерді:

-Ағылшын тілінен сындарлы сөйлеуге тәрбиелейді

 

-Шәкірттердің қызығушылығын оятады

-Шәкірттердің сыни тұрғыдан ойлауына

Ал мұғалімдер оқушы жауабын саралап,қатесін жөндеп,оны мақтап не түзетіп отыруға міндетті.

Қорыта айтқанда оқушылардың ағылшын тіліне ынталығын,белсенділігін арттыру жолында ғаламдық деңгейдегі әдісі тәсілдерді қолдана отырып оқушылардың білім деңгейін білуге,оқушылар арасында жақсы қарым-қатнаста болуына нәтижелі табысты білім деңгейіне қол жеткізуіне қомақты үлес қосады.Заман талап еткен тіл «ағылшын» тілін шәкірттерімізге ғаламдық әдіс-тәсілдермен жеткізе білейік!

[bws_related_posts]