sabaq.kz sabaq.kz
Сабақтыңтақырыбы: Шәкәрімшығармаларының Абай өлеңдерімен үндестігі
Сабақтыңмақсаты:
ОқушылардыңШәкәрімҚұдайбердіұлыөмірі мен шығармашылығы,ақынөлеңдерініңидеясынашу, рухани-адамгершілікқағидаларыментанысу,өлеңдеріннақышынакелтіреоқиотырып,негізгітүйіндітабабілугедағдыландыру; Шәкәрімлирикасы мен Абай өлеңдерініңүндестігінтанудаоқушылардыөзіндік ой қорытуғабағыттау.
Күтілетін нәтиже: Шәкәрімніңөлеңдеріарқылыоқушылардыңруханибайлығы, адамгершілікқасиеттеріқалыптасады.өзойларынеркін,нақтыжеткізебіледі.,
Сабақтыңәдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап, зерттеу, талдау, СТО (Венн диаграммасы, топтастыру
Көрнекіліктер: ақынсуреті, шығармаларжинағы, храналогиялықкесте, интерактивтітақта.
Сабақтыңбарысы :
І.Ұйымдастырукезеңі
Шаттық шеңбері
Тренинг
Топқа бөлу
ІІ. Үйтапсырмасынсұрау. «Ыстық орындық» әдісі
Жарты ғасырданастамеріксізүзілістенсоңхалықалдынақайташыққантұлғаларымыздыңбірі- Шәкәрімніңқазақхалқыныңруханимәдениетініңтарихындаалатынорныерекше. Шәкәрім-қазақәдебиетінжаңабелескекөтерген ,қазақхалқыныңкөркемдікойыныңүздікүлгілерінтуғызған, қазақөлеңінтүрлендіретүскенкемеңгерақынеді.
Қытымыр, қилызамандаоққаұшқанақынесіміхалықсанасынаналасталмақболды. Бірақ…өзіөлсе де атыөшпейді. Осы ретте Абай атамыздың «Өлдідеуге бола ма, ойлаңдаршы,
Өлмейтұғынартынасөзқалдырған»,-дегенөлеңжолдарыойымызғаоралады. Ұлыақынөлсе де, ұрпағынағибратетіпқалдырғанмұрасыбар.Олмұранысақтау, одантәрбиеалубіздіңміндетіміз.
Бейнекөрініс.Шәкәрім мен Абай үндестігі
Қандай үндестік байқадық?
ІV. Шәкәрімніңқандайшығармалары бар? (Кестебойыншатүсіреміз)
| Поэзия | Проза | |
| Өлеңдері: Сатиралық лирика, азаматтық лирика, философиялық лирика, махаббатлирикасы, көңіл-күйлирикасы | Поэмалары: «Еңілік-Кебек», «Қалқаман-Мамыр», «Айсұлу-Нартай», «Ләйлі-Мәжнүн» | «Әділ — Мария», «Бәйшешекбақшасы», «Мәндісөздер», «Шынбақыттыңайнасы», «Мен жетпісекіжасқакелгенше», т.б. |
V.«Шәкәрім -Абайдыңталанттышәкірті ». Шәкәрім мен Абайдыңұстанғанжолдарындағыұқсастық пен айырмашылықтыбайқайық.
Венн диаграммасы.
Абай мен Шәкәрімшығармаларынсалыстыру.
- Қазақпоэзиясыныңасқаршыңы Абай қалдырғаншығармашылықдәстүрдіжалғастыраотырып, өзжаңалықтарыменбайытыпөрнектегенШәкәрімҚұдайбердіұлыныңкөркеммұрасы-әдебиетіміздіңасылқазынасы. «Ғылымдыіздеп, дүниенікөздеп, екіжаққаүңілдім» деген Абай мектебінентағылымалып, оныңжолынжалғастырғанШәкәрімөлеңдеріақынөлеңдеріменүндесіпжатады.
Оқушыларақындардыңөлеңдеріндегіұқсастыққатоқталады. Мысалы:
Шәкәрім: Адам үшінеңбегім,
Өмірденбарлықтергенім.
Қалағанынқарап ал,
Мұрамсол ,жастарбергенім.
Абай: Мен жазбаймынөлеңдіермекүшін,
Жоқ-барды ертегінітермекүшін,
Көкірегісезімді,тіліорамды,
Жаздымүлгіжастарғабермекүшін.
VІІ. Оқушыларсұрақтарғажауапбергенненкейінтақтаменжұмысбасталады. Тақтадаақынныңөлеңдеріненбіршумақтаншығады,үшоқушышығыпөлеңдіқұрылысынақарайталдайды.
Кел,жастар,бізбіртүрліжолтабалық ,
Арам айла,зорлықсыз мал табалық .
Өшпесөмір,таусылмас мал берерлік ,
Бірбілімдіданышпанжантабалық. ( «Жастарға»)
Адаспайсыңақылды, арлығаерсең,
Жолайкөрмежылмайысопыкөрсең.
Тапқыр, адал, ақниетадамдардың
Алданбайсыңартынан ере берсең.
“Жасымнанжетікбілдімтүріктілін”
Шәкәрімніңнақылсөздері:
Еріншектен – салақтық,
Салақтықтан – надандық…
Бірінен-бірітуады,
Жоғаларсөйтіпадамдақ.
Еңбеккешыда,ебін тап та,
“Сабырдыңтүбі – сары алтын”.
Өзімшілболма,көптіардақта,
Адамныңбәрі — өзхалқың.
Ынсап пен мейірім,әділетті,
Жанындайкөріп,жансақта.
Олжолдаөлсекнемізкетті,
Мақсұтқажетпейқалсақ та
VІІІ. Қорытынды.
Рефлексия.
Бағалау.
ІХ. Үйгетапсырма:
- ШәкәрімҚұдайбердіұлыныңшығармашылығытөңірегіндеқосымшазерттеулержасау.
- “Жастарға” өлеңінжаттау
